Πριν από λίγες μέρες έκανε το γύρο του διαδικτύου η είδηση ότι στο Ζωγράφειο, το ιστορικό ομογενειακό σχολείο της Κωνσταντινούπολης, τελέστηκαν εγκαίνια και αγιασμός1 με αφορμή την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της ανακαίνισης και της αντισεισμικής θωράκισης του κτηρίου. Ο λόγος που η είδηση αυτή έτυχε ευρείας κάλυψης από τα ΜΜΕ ήταν κυρίως η γενναιόδωρη συμβολή της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.
Για τους Ρωμιούς της Πόλης, που ζουν εκεί και αγωνίζονται να κρατήσουν άσβεστη τη φλόγα του ελληνισμού, αυτό που συνέβη στις 15 Οκτωβρίου έχει τεράστια σημασία.
Γιατί το Ζωγράφειο δεν είναι απλώς ένα σχολείο. Με τα 132 χρόνια που μετρούν από την ίδρυσή του, είναι κυριολεκτικά ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας της ελληνικής κοινότητας, κι από τα θρανία του έχουν περάσει μερικές από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες – του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου περιλαμβανομένου. Κι αν κάποιος μπορεί καλύτερα από όλους να περιγράψει τη σημασία του, δεν είναι άλλος από τον επί 32 χρόνια διευθυντή του, τον Γιάννη Δεμιρτζόγλου, το όνομα του οποίου είναι πλέον ταυτισμένο με το Ζωγράφειο.
Στις σχεδόν 900 λέξεις που ακολουθούν περικλείονται η αγωνία, η ελπίδα, η λύση και η λύτρωση όσων δούλεψαν γι’ αυτό το μεγάλο έργο, που ως αποτέλεσμα είχε όχι μόνο να θωρακιστεί το κτήριο, αλλά και να επανέλθει στην αρχική του μορφή, του 1893. Σαν να μην πέρασε μια μέρα!
Ακολουθεί το κείμενο του Ζωγραφειώτη Γιάννη Δεμιρτζόγλου, βγαλμένο από την καρδιά του, με λίγες από τις πολλές και εντυπωσιακές φωτογραφίες που το συνοδεύουν στην αρχική ανάρτησή του στο facebook:
Το Ζωγράφειο στις 15/10 έγραψε μια σημαντική σελίδα της ιστορίας του. Για άλλη μια φορά βγήκε δυνατό, ανανεωμένο κι έτοιμο να διεκδικήσει ένα καλύτερο μέλλον για τους μαθητές του, να γεμίσει με περηφάνια τους αποφοίτους του και με αισιοδοξία τους φίλους του.
Η Παναγία η Ζωγραφειώτισσα στην είσοδο του Ζωγραφείου στέκει φύλακας και συμπαραστάτης σε κάθε δύσκολη στιγμή, και δίνει δύναμη και ελπίδα στους ανθρώπους του.
Τα τρίτα εγκαίνια έγιναν την περασμένη Τετάρτη για το Ζωγράφειο. Τα πρώτα ήταν το 1893 από τον Πατριάρχη Νεόφυτο τον 8ο, τα δεύτερα το 1963, επί πατριάρχη Αθηναγόρα, και τα τρίτα το 2025 από τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, που πέρασε κάποτε από τα θρανία του σχολείου ως Δημήτριος Αρχοντώνης.
Λίγους μόνο μήνες πριν, οι μέρες που ζούμε φάνταζαν σαν άπιαστο όνειρο.
Ήταν τότε που Διεύθυνση και Εφοροεπιτροπή της Μεγαλωνύμου Κοινότητας Σταυροδρομίου-Πέρα κληθήκαμε να αποφασίσουμε για την αφαίρεση των δύο τελευταίων ορόφων του Ζωγραφείου. Μελέτες του Πολυτεχνείου της Πόλης αλλά και της Αθήνας έδειξαν ότι σε περίπτωση μεγάλου σεισμού το κτήριο θα επιβαρυνθεί – και κυρίως θα κινδυνεύσει η ασφάλεια μαθητών και εκπαιδευτικών.
Η απόφαση ήταν δύσκολη… Οι μνήμες πολλές. Οι δεσμοί περισσότεροι. Προείχε όμως η ασφάλεια και, βέβαια, η ιστορία του κτηρίου.
Την απόφασή μας έκανε πιο εύκολη η σκέψη ότι το κτήριο θα έπαιρνε πάλι την αρχική του όψη, όπως σχεδιάστηκε από τον γνωστό αρχιτέκτονα Περικλή Φωτιάδη 132 χρόνια πριν.
Πέρα όμως από το συναισθηματικό φορτίο, μεγάλο ήταν και το κόστος της απόφασης αυτής. Έπρεπε να βρεθούν γρήγορα τα χρήματα, ώστε το σχολείο να ανοίξει κανονικά τον Σεπτέμβριο, για να υποδεχτεί τους μαθητές του. Προσπάθειες που έγιναν για προσωρινή εγκατάσταση του σχολείου σε άλλο κτήριο, δεν τελεσφόρησαν.
Τότε η Παναγία η Ζωγραφειώτισσα έκανε πάλι το θαύμα της.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Γκίκας Χαρδούβελης και οι εκλεκτοί συνάδερφοί του ένωσαν τις δυνάμεις τους και γέμισαν το Ζωγράφειο με ελπίδα, χαρίζοντας ένα φρέσκο, ένα ανανεωμένο σχολείο στους Ζωγραφειώτες.
Ο Θανάσης και η Μαρίνα Μαρτίνου για άλλη μια φορά έδειξαν τη μεγαθυμία τους και τη γενναιοδωρία τους – εξάλλου όπου και να κοιτάξεις στην Πόλη και στην Ελλάδα ένα δικό τους έργο μαρτυρά την πολύτιμη προσφορά τους στο έθνος και στην Εκκλησία.
Χωρίς όμως την ηθική συμπαράσταση των υπεύθυνων του Ζωγραφείου, το έργο δεν θα ολοκληρωνόταν τόσο γρήγορα. Η βοήθεια του προέδρου της Κοινότητας Γιώργου Παπαλιάρη, ανυπολόγιστη. Από τη στιγμή που ξεκίνησαν τα έργα δεν πέρασε μέρα που να μην επισκεφτεί το Ζωγράφειο, για να επιβλέψει την πορεία των έργων και να παρακολουθήσει από κοντά κάθε λεπτομέρεια – ως βαθύς γνώστης και με σεβασμό πάντα στην ιστορία του κτηρίου.
Ο Εκπρόσωπος Ιδρυτού κ. Στράτος Δολτσινιάδης ήταν κοντά μας κι αυτή τη φορά, ενώ ο απόφοιτος, μαθητής μου, φίλος μου και δημοσιογράφος Μανώλης Κωστίδης στην πρώτη πάντα γραμμή για το σχολείο του, να κάνει το πρόβλημά μας πρόβλημα όλων των Ελλήνων.
Δεν μπορώ να ξεχάσω την Οικουμενική Ομοσπονδία των Κωνσταντινουπολιτών, η οποία έστειλε στην Πόλη μια επιτροπή από το Μετσόβιο Πολυτεχνείο για να εξετάσει την ανθεκτικότητα των κτηρίων των ιδρυμάτων μας!
Και βέβαια οι άνθρωποι του Ζωγραφείου, όλοι οι συνάδελφοι, οι στενοί συνεργάτες, συνάδερφοι και απόφοιτοι που συνέβαλαν τα μέγιστα, για να μπορέσει το σχολείο αρχές Σεπτέμβρη να είναι έτοιμο για τους μαθητές και τις μαθήτριές του.
Τι να πούμε για την εξαιρετική συνεργασία που είχαν μεταξύ τους η Αρχιτέκτων Eda Uğur, ο Πόντιος μηχανικός Recep bey και ο ανιψιός του Μουχάμετ.
Από την Κοινότητα ο παπα-Δημήτρης στα τεχνικά θέματα νούμερο ένα, ο Σιδέρης Γαβαλάς, ο Τώνης Φωτιάδης, ο Κώστας Ισβόλου, ο ένας καλύτερος από τον άλλον, σαν 100 ετών Ζωγραφειώτες, η λογίστρια Αysun Özbek, η Ντόρα, η Ζωή, ο Λάκης, η Μελίνα, η αδελφική φίλη Λωξάνδρα Μάη, η Αϊσέν, σύζυγος του προέδρου, τις τελευταίες Κυριακές τις περνούσαν στο Ζωγράφειο, όλες οι επιλογές των συνεργείων του προέδρου Γιώργου Παπαλιάρη…
Α, πώς μπορούμε να ξεχάσουμε τη συμβολή στο θέμα των αδειών της Λένας Κάτση.
Μπορούμε να μην θυμηθούμε την καλή συνεργασία μας με τον έπαρχο του Πέρα Atakan Atasoy και τους διευθυντές Παιδείας; Τα θετικά σχόλια του Γενικού Προξένου και της συντονίστριας κ. Βουρδόγλου, οι οποίοι βλέποντας το πόσο ωραία και γρήγορα εξελίσσονταν τα έργα δεν έκρυβαν το θαυμασμό τους… και φυσικά για την συμπαράσταση της υποδιευθύντριας κ. Sunay Kılıçarslan,το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων… τους μαθητές μας και φυσικά ιδιαίτερα αυτούς που έψαλαν τον ύμνο του Ζωγραφείου με ιδιαίτερο πάθος και αγάπη προς το σχολειό τους.
Τέλος, εμείς οι λίγοι αλλά αμέτρητοι Ρωμιοί της Πόλης παίρνουμε καθημερινά δύναμη από την ΑΘΠ τον ακούραστο Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο. Μαζί του κοιτάζουμε μπροστά και συνεχίζουμε να δίνουμε καθημερινά τον αγώνα μας στη γη των πατέρων μας.
Συνεχίζουμε να στήνουμε γέφυρες εκεί όπου παλαιότερα υπήρχαν τείχη, γέφυρες ελληνοτουρκικής φιλίας και συνεργασίας.
Σημαντικό ρόλο σε αυτήν τη συνέχεια έχουν κι όσοι στηρίζουν το Ζωγράφειο, είτε με τη φυσική τους παρουσία είτε με την υλική τους προσφορά. Όσοι συνεισφέρουν δεν στηρίζουν μόνο ένα σχολείο. Γίνονται συνδημιουργοί μιας Ιστορίας που συνεχίζει να γράφεται. Και η ίδια η Ιστορία θα τους καταγράψει ως συνοδοιπόρους ενός αγώνα που υπερβαίνει τα όρια μιας Κοινότητας.
Ίσως αυτή να είναι η μεγαλύτερη χαρά μου έπειτα από 32 χρόνια διεύθυνσης: ότι μπορώ να πω με σιγουριά πως η ιστορία του σχολείου μου συνεχίζεται. Κι όσο συνεχίζεται, υπάρχει λόγος να αγωνιζόμαστε, να δημιουργούμε, να ονειρευόμαστε.
Το αξίζει το Ζωγράφειο. Αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο μέγας!