Εξαιρετικά τεταμένες είναι οι σχέσεις τους τελευταίους μήνες ανάμεσα στο Αζερμπαϊτζάν και τη Ρωσία, με αφορμή τη σύλληψη από τη ρωσική αστυνομία πολιτών αζερικής καταγωγής που θεωρούνται ύποπτοι για διάπραξη σοβαρών εγκλημάτων.
Το ρήγμα ανάμεσα στις δύο χώρες φέρνει κοντά δύο ορκισμένους εχθρούς, το Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία, ενώ ο Ιλχάμ Αλίεφ κόβει και άλλες γέφυρες με τη Μόσχα.
Στο τελευταίο… επεισόδιο ο Αζέρος πρόεδρος δήλωσε χθες ότι επιθυμεί η Ρωσία να παραδεχθεί δημοσίως πως ευθύνεται για τη συντριβή αεροσκάφους της Azerbaijan Airlines τον περασμένο Δεκέμβριο με τους 38 νεκρούς, και να τιμωρήσει τους υπαίτιους.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε ζητήσει συγγνώμη τότε γι’ αυτό που το Κρεμλίνο αποκάλεσε «τραγικό περιστατικό». To Embraer 190 δέχθηκε πυρά ενώ πετούσε στον ρωσικό εναέριο χώρο, την ώρα που η ρωσική αντιαεροπορική άμυνα επιχειρούσε να αναχαιτίσει ουκρανικά drones.
Ο Ιλχάμ Αλίεφ απέφυγε πάντως να μιλήσει για «κατάρριψη» του αεροσκάφους από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Σε συνέντευξη Τύπου στο Global Media Forum που φιλοξενείται στο Χανκέντι (Στεπανακέρτ), ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν κατηγόρησε τη Μόσχα για αδράνεια μετά την αεροπορική τραγωδία.
«Γνωρίζουμε ακριβώς τι συνέβη και μπορούμε να το αποδείξουμε. Επιπλέον, είμαστε βέβαιοι ότι και οι Ρώσοι αξιωματούχοι γνωρίζουν τι συνέβη», υποστήριξε. «Το πραγματικό ερώτημα είναι: γιατί δεν έκαναν αυτό που θα έπρεπε να κάνει κάθε υπεύθυνος γείτονας;», συμπλήρωσε.
Συνέχισε λέγοντας πως το Αζερμπαϊτζάν αναμένει από τη Ρωσία την επίσημη παραδοχή για τα αίτια της τραγωδίας, την απόδοση ευθυνών στους υπαίτιους, την καταβολή αποζημιώσεων στις οικογένειες των θυμάτων και στους τραυματίες, καθώς επίσης την καταβολή αποζημίωσης για το κατεστραμμένο αεροσκάφος. «Αυτές είναι οι συνήθεις προσδοκίες στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας», εξήγησε.
Διάδρομος στο αρμενικό έδαφος
Στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, ο Ιλχάμ Αλίεφ αναφέρθηκε επίσης στον διαμετακομιστικό διάδρομο για τη σύνδεση του Αζερμπαϊτζάν με τον αζερικό θύλακα Ναχτσιβάν κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, περνώντας από το έδαφος της Αρμενίας.
«Μιλάμε για απρόσκοπτη πρόσβαση από το Αζερμπαϊτζάν σε αζερικό έδαφος […]. Για σύνδεση μεταξύ τμημάτων της ίδιας χώρας», είπε ο Αζέρος πρόεδρος, υπογραμμίζοντας πως πρόκειται για «απολύτως θεμιτό και δίκαιο» αίτημα.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν δήλωσε την περασμένη Τετάρτη πως οι ΗΠΑ προσφέρθηκαν να αναλάβουν τη διαχείριση του προτεινόμενου διαδρόμου.
Ο διάδρομος αυτός, την προστασία του οποίου θέλει να εξασφαλίσει το Μπακού, θα έχει μήκος περίπου 32 χιλιόμετρα και θα διασχίζει την επαρχία Σιουνίκ της νότιας Αρμενίας.
Το ζήτημα αυτό είναι ένα από τα πολλά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν προκειμένου να υπογραφεί ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας. Τον Μάρτιο οι δύο χώρες ανακοίνωσαν ότι ολοκλήρωσαν ένα προσχέδιο συμφωνίας, αλλά το χρονοδιάγραμμα για την υπογραφή του παραμένει αβέβαιο.