Κοντάκιο του Αγίου Ρωμανού του Μελωδού με ακροστιχίδα: «το έπος Ρωμανού ταπεινού».
Ελεύθερη απόδοση στη σύγχρονη μορφή της γλώσσας μας από τον Θεόφιλο Πουταχίδη.
Προοίμιο
Εσύ που ως Παντοδύναμος, κάποτε το νεράκι με θαύμα το μετέτρεψες και το έκανες κρασί,
τη θλίψη που μου προκαλούν οι τόσες μου αμαρτίες ‒τη θλίψη αυτή τη φοβερή που την καρδιά μου σφίγγει‒
μετάτρεψέ την σε χαρά· τέτοιας χαράς μεσίτρια ας είν’ η Θεοτόκος, η Παναγιά μητέρα Σου, Χριστέ μου που είσαι ο Θεός,
Αυτός που δημιούργησε τα πάντα με σοφία.
Οίκοι
α’. Στην παρθενία την τιμή ο Θεός μας αποτίνει, και σε κοιλιά παρθενική πήγε να κατοικήσει.
Κι όπως γεννήθηκε απ’ αυτήν και βλάστησε υπερφυσικά δίχως να πέσει σπόρος, πέρασε μα αχάλαστες άφησε τις σφραγίδες που την αγνεία δηλώνανε της Παναγιάς μητέρας.
Αυτός αρραβωνιάστηκε παρθένο κόρη κι άσπιλη που είναι η Εκκλησία.
Κι έτσι η μητέρα του Χριστού είναι ταυτόχρονα, λοιπόν, και Νύφη και Παρθένος.
Μα και ο Ίδιος του κι Αυτός, κι Αυτός είναι παρθένος· η νυφική Του κάμαρα είν’ τόπος αγιασμένος,
αφού τα επουράνια τα έκανε νυμφώνα.
Αν και Αυτός γεννήθηκε από κοιλιά πανάγια ‒από κοιλιά παρθένου‒
όμως δεν αποστρέφεται τα ζεύγη τα συζυγικά που ενώθηκαν με γάμο,
Αυτός που δημιούργησε τα πάντα με σοφία.
β’. Έτσι, δεν είν’ περίεργο που αν και το γάμο των θνητών δεν γνώρισε ο Ίδιος, ο Άγιος και φοβερός,
κάποτε παραβρέθηκε κι Εκείνος σ’ έναν γάμο ‒σε σπίτι που είχανε χαρές‒ όπως μας το διδάσκει το Άγιο Ευαγγέλιο που ’γραψε ο Ιωάννης.
Εκεί, λοιπόν, μας λέει, ότι Αυτός που πέρασε και βγήκε εδώ στον κόσμο, μέσα απ’ ωδίνες τοκετού ανύμφευτης μητέρας, σε γάμο παραβρέθηκε που ήταν καλεσμένος.
Άρμα Του είν’ τα Χερουβίμ κι Αυτός μόνος επάνω τους είν’ ο αρματηλάτης·
αχώριστος κυκλοφορεί κι αχώριστος υπάρχει πάντα απ’ του Πατέρα Του τη θεϊκή αγκάλη.
Αυτός είναι που κάθεται με τους θνητούς παρέα, μέσα στο σπίτι των βροτών που είχαν τις χαρές τους.
Σε γεύμα παρακάθεται με τους αμαρτωλούς, κι ας είναι άγνωστη γι’ Αυτόν, ξένη η αμαρτία.
Έμπρακτα έτσι δείχνει ‒και με την παρουσία Του για πάντα το σφραγίζει‒ πως είναι ο γάμος έντιμος· το λέει ο ίδιος ο Θεός,
Αυτός που δημιούργησε τα πάντα με σοφία.
γ’. Εύλογο είν’ να πει κανείς ότι απ’ αυτό το γεγονός πήρε ωραία αφορμή να γράψει ‒αυτός ο γίγαντας Απόστολος‒ ο Παύλος, που βροντοφώναξε κι αυτός:
έντιμο πράγμα ο γάμος, κι είναι αμόλυντο κι αυτό του γάμου το κρεβάτι.
Αφού μέσα απ’ το γάμο και οι παρθένοι έρχονται στο φως γεμάτοι λάμψη ‒ βλέπεις και τους παρθένους ο γάμος είν’ που τους γεννά, πατέρα έχουν και μάνα.
Γιατί και την Παρθένο, την Παναγία Κυρία μας, Αυτήν τη Θεοτόκο
που παραμένει Πάναγνη ‒Αειπάρθενη η Παναγιά κι ύστερα από τη Γέννα‒
κι Αυτήν γάμος την έφερε σε τούτο εδώ τον κόσμο.
Κι όλο το πλήθος εκεινών που στου Χριστού το όνομα μες στη ζωή τους τήρησαν πάντοτε παρθενία,
κι αυτούς γάμος τους γέννησε. Απ’ την κοιλιά της Μάνας Του αγίασε το γάμο
Αυτός που δημιούργησε τα πάντα με σοφία.
δ’. Και τώρα, ώρα να σας πω γι’ αυτό το θαύμα που έκανε ‒που ήταν το πρώτο στη σειρά‒ εκεί στο γάμο στην Κανά.
Την τόση δύναμή Του στα θαύματα τ’ απίστευτα, την είχε δείξει κι άλλοτε· τότε στα χρόνια τα παλιά την είδαν οι Αιγύπτιοι μα κι οι Εβραίοι οι ίδιοι.
Και τότε πάλι, βέβαια, τη φύση των υδάτων με θαύμα τη μετέβαλε· μόν’ τότε όλα τα νερά τα είχε κάνει αίμα…
Δεκάπληγη η οργή Του… δέκα πληγές προξένησε τότε στους Αιγυπτίους.
Κι αν πεις για τους Εβραίους… Τη θάλασσα έκανε βατή για να περάσουν όλοι·
κι αυτοί από μέσα πέρασαν γρήγορα περπατώντας λες σε στεριά περπάταγαν, λες κι ήτανε σε κάμπο.
Κι ύστερα μες στην έρημο μέσα από έναν βράχο τους βγάζει πόσιμο νερό και έτσι τους ξεδίψασε μέσα στην ξεραΐλα.
Και τώρα εκεί στο γάμο την ίδια φύση ‒του νερού‒ και πάλι μεταβάλλει
Αυτός που δημιούργησε τα πάντα με σοφία.
ε’. Όταν, λοιπόν, και ο Χριστός στο γάμο παραβρέθηκε και ένα πλήθος άνθρωποι που ήταν καλεσμένοι χαίρονταν και ευφραίνονταν,
ξεμείνανε από κρασί και η χαρά τους άρχισε σε λύπη να γυρνάει.
Βαριά ο γαμπρός το έφερε κι όσοι σερβίραν το κρασί συνέχεια ψιθύριζαν, σιγανομουρμουρίζαν.
Ένα ήταν το πρόβλημα, και το έλλειμμα το τραγικό ήταν μονάχα ένα.
Αναβρασμός ξεκίνησε τότε μέσα στο χώρο· το σούσουρο που έγινε μόνο μικρό δεν ήταν.
Σαν είδε το τι γίνεται η Πάναγνη Μαρία,
στον Γιο της πήγε γρήγορα κι αυτό είναι που του είπε: «Ξεμείνανε από κρασί·
»αλλά εγώ Παιδί μου χάρη ζητάω, παρακαλώ. Δείξε τους τώρα ότι για Εσέ τίποτα δεν ’ναι αδύνατο, ότι μπορεί τα πάντα
»Αυτός που δημιούργησε τα πάντα με σοφία.