Όταν η γεωγραφική, γεωπολιτική και γεωστρατηγική σου θέση –όπως της Ελλάδας– εκτείνεται από την Αδριατική ως το Σουέζ, φροντίζεις να την καλύψεις. Διαφορετικά, όταν αδρανείς υφίστασαι τις σημερινές συνέπειες.
Η Αθήνα τις προηγούμενες ημέρες με δημόσιες δηλώσεις προσπαθούσε να πείσει την ελληνική κοινή γνώμη ότι στην Κάσο δεν συνέβη τίποτε αρνητικό. «Μας ταλαιπώρησαν λίγο, αλλά όλα καλά» είπε ο πρωθυπουργός στον Αρχηγό του Ναυτικού στη Γιορτή της Δημοκρατίας, όπως συνηθίζεται να αποκαλείται η σύναξη στο Προεδρικό την 24η Ιουλίου.
Βεβαίως, δεν πείστηκαν όλοι. Και κυρίως, οι αμφιβολίες επεκτάθηκαν μετά τη ρηματική διακοίνωση που επέδωσε η Αθήνα στην Άγκυρα.
Για ένα από τα κυβερνητικά μέσα που δημοσίευσαν στοιχεία του περιεχομένου της, απορρίπτονται οι ισχυρισμοί της Τουρκίας ότι η περιοχή αποτελεί «τουρκική υφαλοκρηπίδα».
Για το άλλο, «η Άγκυρα καταγγέλλεται για μονομερείς ενέργειες που ωστόσο δεν έχουν κανενός είδους επίπτωση στην ουσία της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στην περιοχή όπου εκτυλίχθηκε την περασμένη εβδομάδα η παρεμπόδιση ερευνών του πλοίου “Ievoli Relume” από πλοία του τουρκικού ναυτικού, τα οποία δεν τηρούσαν καν τους βασικούς κανόνες ασφαλούς ναυσιπλοΐας, ήτοι να κρατούν απόσταση μεγαλύτερη του ενός ναυτικού μιλίου».
Άρα πρόβλημα δημιουργήθηκε. Διαφορετικά, προς τι η ρηματική διακοίνωση;
Με λίγα λόγια, το πρόβλημα συνίσταται στο ότι το ιταλικό πλοίο ενημέρωσε και την Ελλάδα και την Τουρκία για την παρουσία και τις έρευνές του. Αυτό ήθελαν και οι Τούρκοι. Αφού ενημερώθηκαν, του επέτρεψαν να ολοκληρώσει τις έρευνές του και να αποχωρήσει. Η ενημέρωση αποδεικνύει δικαιώματα στην περιοχή.
Η Τουρκία γκριζάρει την περιοχή του τουρκολιβυκού μνημονίου, την υποστηρίζει στο πεδίο και η αντίδραση της Αθήνας είναι η εσωτερική διαχείριση του θέματος.
Επίσης, προβάλλει σκληρή ισχύ για να υποστηρίξει τις αξιώσεις της σε μια περιοχή που γειτνιάζει με το μεσανατολικό πεδίο που έχει πάρει φωτιά – και απειλεί ακόμη και το Ισραήλ με εισβολή. Σε απάντηση της αξίωσης του Ισραήλ να εκδιωχθεί από το ΝΑΤΟ, η Άγκυρα μπλοκάρει τη συνεργασία του ΝΑΤΟ με το Ισραήλ όσο διαρκεί ο πόλεμος στη Γάζα, διότι όπως λέει (ποιος, η Τουρκία) καταπατούνται οι ιδρυτικές αρχές της Συμμαχίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα!
Πάντως, το πετυχαίνει και οι συστάσεις της υπερδύναμης δεν είναι προς την Άγκυρα, αλλά προς χώρες όπως η Ελλάδα, να τα βρουν μαζί της.
Η Τουρκία δείχνει να έχει εδραιώσει την παρουσία της στην περιοχή ως περιφερειακή δύναμη, χωρίς να μπορεί να την επηρεάσει η Αμερική, ακόμη και όταν έρχεται σε αντίθεση με τον βασικότερο σύμμαχο της, το Ισραήλ. Οι κινήσεις της Αθήνας, να κάνει κάτι για να προασπίσει τα δικαιώματά της, δείχνουν να έχουν επηρεαστεί από το νέο status που διαμορφώνεται και ανατρέπει ισορροπία αιώνων.
Η πολιτικοοικονομική ομάδα που κυριάρχησε στην ελληνική πρωτεύουσα είναι αποφασισμένη για παραχωρήσεις προκειμένου να μην διακινδυνεύσει ούτε την ησυχία της. Και το εκτόπισμά της είναι αμελητέο μπροστά στα διακυβεύματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Το σύνηθες ρητό είναι: Καθένας κρατά ό,τι μπορεί. Η Αθήνα δεν μπορεί αυτή τη στιγμή και δεν κάνει κάτι σοβαρό για να… μπορέσει. Ψάχνει στηρίγματα δηλώνοντας δεδομένη, όμως και αυτά μέχρι ενός σημείου παρέχονται.
Τη στιγμή μάλιστα που η ευρύτερη περιοχή έχει πάρει φωτιά.
Στη Μέση Ανατολή το Ισραήλ εκτέλεσε δύο κορυφαία στελέχη της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, με το Ιράν να ορκίζεται εκδίκηση.
Ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια δολοφονήθηκε στην Τεχεράνη, ενέργεια που αποκάλυψε για άλλη μια φορά τις τεράστιες αδυναμίες στο σύστημα ασφαλείας των Φρουρών της Επανάστασης.
Η διεθνής κοινότητα, με προεξάρχουσες τις ΗΠΑ και την ΕΕ, επέπεσε επί του Ιράν και των χωρών που μπορούν να το επηρεάσουν για να αποφευχθεί η κλιμάκωση.
Το Ιράν βρίσκεται σε ένα κρίσιμο δίλημμα: Αν δεν αντιδράσει, μειώνεται η αξιοπιστία του στις δυνάμεις που βρίσκονται υπό την επιρροή του. Αν αντιδράσει, μπορεί να προκληθεί ένας περιφερειακός πόλεμος κατά την εξέλιξη του οποίου ενδέχεται να εμπλακούν και οι ΗΠΑ και να απολεσθεί η εξουσία από το ισλαμικό καθεστώς, πέραν των άλλων συνεπειών.
Από πλευράς συμβολισμών, το γεγονός ότι ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν υποσχέθηκε εκδίκηση σημαίνει ότι κάτι θα ακολουθήσει. Το τι δεν μπορεί να προβλεφθεί τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές.
Υπάρχει και μια ελληνική διάσταση στις εξελίξεις. Η Τουρκία προσπαθεί να εκμεταλλευθεί την ελληνική στάση στις εξελίξεις της περιοχής, που δεν ικανοποιεί το Ιράν, για να σύρει την Τεχεράνη στις θέσεις της. Το Ιράν έχει θετικές για την Κύπρο και την Ελλάδα θέσεις, στο Κυπριακό. Χάρη σε εκείνο αποφεύχθηκαν αρνητικές εξελίξεις στον Οργανισμό Ισλαμικής Συνδιάσκεψης.
Τέλος, η ελληνική εξωτερική πολιτική θα δοκιμαστεί και στις ελληνοαλβανικές σχέσεις με τις επαναληπτικές εκλογές που διεξάγονται την Κυριακή στο Δήμο Χειμάρρας.
Δύο Βορειοηπειρώτες, ο εκλεκτός του Ράμα Βαγγέλης Τάβος και ο υποστηριζόμενος από την ελληνική μειονότητα (Ομόνοια, ΚΕΑΔ) Πέτρος Γκικουρία, διεκδικούν τη δημαρχία σε μια αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση με πολλά πολιτικά επακόλουθα.
Η νίκη του εκλεκτού του Αλβανού πρωθυπουργού θα επιδεινώσει τη θέση της μειονότητας. Η επικράτηση του αντιπάλου του θα επιδεινώσει τις ελληνοαλβανικές σχέσεις.
Ο Ράμα θέλει πάση θυσία να κερδίσει τις εκλογές και για λόγους κύρους (η Αλβανία μέσα σε έναν χρόνο οδεύει σε βουλευτικές εκλογές), αλλά κυρίως για να μην αποκαλυφθούν οι σκελετοί στην ντουλάπα σε ό,τι αφορά τις μεθοδεύσεις του στην Αλβανική Ριβιέρα.
Η Χειμάρρα βρίσκεται στο κέντρο αυτής της Ριβιέρας, με το κύκλωμα το οποίο στηρίζει και στηρίζεται από τον Ράμα να την εποφθαλμιά.
Ο πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του αμφισβητούν την ιδιοκτησία των Χειμαρριωτών ώστε να την καταχραστούν, και δεν παρέχουν τίτλους σε όσους τους δικαιούνται.
Κι οι δύο υποψήφιοι υπόσχονται ότι θα διευθετήσουν το θέμα, αλλά η μειονότητα δεν πιστεύει τον εκλεκτό του κ. Ράμα.
Όποιο και να είναι το εκλογικό αποτέλεσμα, στον ορίζοντα δεν υπάρχουν ενδείξεις βελτίωσης των ελληνοαλβανικών σχέσεων.
Ο Αλβανός πρωθυπουργός έχει βρει στηρίγματα στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, και φυσικά στην Τουρκία, και αδιαφορεί για τις δηλώσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας του περνά από την Αθήνα. Είναι σίγουρος ότι την κρίσιμη στιγμή η Αθήνα θα αναδιπλωθεί.
Το μεγάλο θέμα όμως για τη μειονότητα και τη σχέση της με την Ελλάδα είναι η «αποστράγγιση» των ελληνόφωνων περιοχών από το ελληνικό στοιχείο, το κλείσιμο των ελληνόφωνων σχολείων και γενικότερα η εγκατάλειψη της βορειοηπειρωτικής περιοχής.
Η ελληνική κυβέρνηση δεν αξιοποιεί ούτε καν το αλβανικό στοιχείο που βρίσκεται στην Ελλάδα, και κυρίως όσους και όσες απέκτησαν ελληνική ιθαγένεια. Απεναντίας, έδωσε τη δυνατότητα στον κ. Ράμα να μιλήσει στην Αθήνα και να ενισχύσει τα στοιχεία του αλβανικού εθνικισμού.
