pontosnews.gr
Κυριακή, 13/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Μαρτυρία Χρύσανθου Λαζαρίδη: «Ένας στρατιώτης κολύμπησε ως τα ξένα πλοία και όπως πιάστηκε για ν’ ανέβει, του κόψανε τα χέρια»

Χωρίστηκε με τη γυναίκα και τα παιδιά του κατά το διωγμό, και από τύχη γλίτωσε το ποδοπάτημα στο λιμάνι των Μουδανιών – Τις σκηνές αλλοφροσύνης που είδε, όμως, δεν τις ξέχασε ποτέ

15/11/2024 - 8:20μμ
Άποψη της Ινέπολης (φωτ.: Βιβλιοθήκη Μνήμης της «Καθημερινής», «Η Έξοδος», τόμος ΙΒ')

Άποψη της Ινέπολης (φωτ.: Βιβλιοθήκη Μνήμης της «Καθημερινής», «Η Έξοδος», τόμος ΙΒ')

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Ο Χρύσανθος Λαζαρίδης γεννήθηκε στην Ινέπολη, πόλη των βόρειων παραλίων του Εύξεινου Πόντου που εκκλησιαστικά άνηκε στη μητρόπολη Νεοκαισαρείας και Ινέου, με έδρα μητροπολίτη τα Κοτύωρα.

Η Ινέπολη είχε ελληνικό και τουρκικό πληθυσμό. Ο συνολικός πληθυσμός της περιφέρειας ανερχόταν στους 14.000 κατοίκους, εκ των οποίων οι 4.000 ήταν Έλληνες.

Στην περιοχή κατοικούσαν επίσης λίγες αρμενικές και εβραϊκές οικογένειες. Σύμφωνα με τη στατιστική του Πατριαρχείου, κατά την περίοδο 1920-1921, μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού μετακινήθηκε προς την Κασταμονή. Στην πόλη υπήρχε εκκλησία της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και λειτουργούσε Κεντρική Αστική Εμπορική Σχολή, καθώς και μικτό τετρατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν έμποροι, αλλά και τεχνίτες ή επαγγελματίες.

Η μαρτυρία του Χρύσανθου Λαζαρίδη περιλαμβάνεται στο Αρχείο Προφορικής Παράδοσης του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, της μεγαλύτερης και παλαιότερης συλλογής προφορικής ιστορίας στην Ελλάδα και μίας από τις σημαντικότερες της Ευρώπης.

≈

Ήμαστε στην Προύσα όταν έγινε η καταστροφή και φύγαμε. Έλληνες αξιωματικοί μάς συνόδεψαν ως τα Μουδανιά. Δεν πήραμε παρά μικρά πράγματα μαζί μας. Δεν μπορούσαμε να μεταφέρομε έπιπλα.

Μόλις φτάσαμε στα Μουδανιά, πήρα την οικογένειά μου και την άφησα σ’ ένα σπίτι γνωστό. Αυτή που κάθονταν σ’ αυτό ήταν υπηρεσία μας, όταν εγώ υπηρετούσα στα Μουδανιά. Εν τω μεταξύ, τα πλοία γέμιζαν με κόσμο και φεύγανε. Τα Μουδανιά άδειαζαν. Σαν καθίσαμε στο σπίτι, η γυναίκα άρχισε να κλαίει που άφησε τα πράγματα στην Προύσα. Εγώ την λυπήθηκα κι αποφάσισα να πάω στην Προύσα να φέρω ό,τι μπορούσα.

Ήθελα να της στερέψω την πηγή των δακρύων.

Όταν έφτασα στην Προύσα, οι Έλληνες υποχωρούσαν. Πάνω στα υψώματα γύρω από την Προύσα φάνηκαν οι τσετέδες που κατέβαιναν προς την Πόλη. Ο ορίζοντας είχε μαυρίσει. Μέσα στην πόλη, δεξιά κι αριστερά, κάθε μέρα γίνονταν φόνοι. Τίποτε να πάρω δεν μπορούσα. Είπα να φύγω και να σώσω τα παιδιά μου.

Στο δρόμο που ερχόμουνα από την Προύσα στα Μουδανιά κι έξω από μια Λέσχη που τη λέγανε «Βιθυνία», περπατούσε ένας στρατιώτης. Μια σφαίρα ήρθε και τον χτύπησε κι έπεσε κάτω. Εγώ την γλίτωσα. Άμα έφτασα στα Μουδανιά, δεν βρήκα κανέναν. Τα Μουδανιά τα είχαν κενώσει. Μονάχα γάτους και σκύλους έβλεπες στους δρόμους.

Πήγα στο σπίτι που άφησα τους δικούς μου και το βρήκα δεμένο μ’ έναν σπάγκο. Έλυσα τον σπάγκο και μπήκα μέσα. Κανέναν δεν βρήκα. Αποφάσισα να πάω στην παραλία, στη Σκάλα όπως την λέγαμε, για να ψάξω να βρω τους δικούς μου. Από το σπίτι που ήμουνα μέχρι τη Σκάλα ήταν 2 χιλιόμετρα. Ώσπου να φτάσω μονάχα σκύλους και γάτες συναντούσα.

Βρήκα κι έναν τρελό, που έμεινε στα Μουδανιά και δεν ήρθε στην Ελλάδα.

Στα Μουδανιά είχε δύο σκάλες. Και στις δύο έρχονταν άλλοτε τα βαπόρια για να φορτώσουν και να ξεφορτώσουν. Όταν έφτασα στην παραλία, η μία σκάλα ήταν έρημη. Στην άλλη είχε ένα βαπόρι και πολύς κόσμος ήταν μαζεμένος και περίμενε να φύγει. Ήταν το τελευταίο πλοίο που έφευγε από τα Μουδανιά. Το τι είδα, δεν περιγράφεται. Ο ένας έσπρωχνε τον άλλο για να φτάσει ως το βαπόρι και απάνω στις πλάκες ήταν ξαπλωμένοι άνθρωποι που τους είχαν πατήσει οι άλλοι για να προχωρήσουν. Πολλοί από αυτούς είχαν πεθάνει. Οι γυναίκες και τα παιδιά που είχαν κατέβει από τα βουνά και βλέπανε για πρώτη φορά τη θάλασσα φοβόταν να προχωρήσουν και όπως τις σπρώχνανε οι άλλοι, πέφτανε στη θάλασσα. Από μακριά πέφτανε κοντά μας σφαίρες.

Στη θάλασσα, μακριά από τις σκάλες, ήταν πλοία ξένα, αγγλικά, γαλλικά που βλέπανε και δεν βοηθούσαν. Ένας στρατιώτης πήγε κολυμπώντας να φτάσει ως τα πλοία και όπως πιάστηκε για ν’ ανέβει, του κόψανε τα χέρια. Στη φασαρία αυτή που γινόταν, δεν μπορούσα να βρω τους δικούς μου. Κοίταζα να φύγω. Βλέπω ξαφνικά στην άλλη σκάλα που ήταν έρημη, ένα πλοίο και τρέχω να μπω μέσα. Έτσι γλίτωσα. Αλλιώς θα ήμουνα κι εγώ πατημένος.

Έφτασα στη Ραιδεστό. Εκεί αντάμωσα και τους δικούς μου. Η γυναίκα μου έτρεχε σαν τρελή να βρει τα παιδιά της, γιατί στα Μουδανιά με τη φασαρία χώρισαν και χάθηκαν.

Ύστερα από 15 μέρες βρεθήκαμε όλοι γεροί και πήγαμε αμέσως στο Σιδηροδρομικό Σταθμό για να έρθομε στην Ελλάδα.

Όταν φτάσαμε στο Ουζούνκöπρü, που είναι πριν περάσεις τα σύνορα και να ‘ρθεις στην Αλεξανδρούπολη, οι αξιωματικοί οι Έλληνες θέλουν να μας γυρίσουν πίσω στην Προύσα. «Εγώ», τους είπα, «μια φορά πρόσφυγας έγινα, δεύτερη δεν μπορώ να γίνω». Ακόμη η κατάσταση ήταν πολύ συγκεχυμένη, γι’ αυτό και δεν μας άφηναν να περάσομε στην Ελλάδα.

Εγώ όμως επέμεινα και πήρα την οικογένειά μου και ήρθα στην Αλεξανδρούπολη. Από ‘κει πάλι έφτασα στη Θεσσαλονίκη. Άρχισα αμέσως να εργάζομαι. Πρώτα πήγα στη Γεωργική Σχολή της Θεσσαλονίκης και ύστερα διορίστηκα δάσκαλος σε χωριά.

• Το κείμενο, στο οποίο έχει διατηρηθεί η πρωτότυπη γραφή, βρίσκεται στην έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών Η Έξοδος, τόμος ΙΒ’, Μαρτυρίες από τον δυτικό παράλιο Πόντο και την Παφλαγονία. Επανέκδοση: εφ. Καθημερινή, σειρά «1922-2022 – Βιβλιοθήκη Μνήμης».

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Γλέντι στην Κοινώνεσσα Σουρμένων για τον εορτασμό του τουρκικού Συντάγματος. 10 Ιουλίου 1908 (πηγή: Συλλογή Άννας Θεοφυλάκτου / Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Όταν οι Έλληνες γιόρταζαν για τους Νεότουρκους, τους μετέπειτα σφαγείς τους

10/07/2025 - 10:28πμ
Μαθήτριες σε ελληνικό σχολείο της Φάτσας (φωτ.: «Η Έξοδος», τόμ. ΙΑ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Ευστράτιου και Μελέτιου Σιδηρόπουλου: Το σύνταγμα ήταν το δηλητήριο που μας κρυφοπότισαν οι Τούρκοι

9/07/2025 - 9:42μμ
Άποψη του οικισμού της Ίμερας στον Πόντο (φωτ.: «Η Έξοδος» τόμος Ζ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Ευρυδίκης Γαλανού: Αφήσαμε τα χώματα που γεννηθήκαμε και που θάψαμε τους ανθρώπους μας, και φύγαμε

5/07/2025 - 10:18πμ
Η εκκλησία του Αγίου Στεφάνου στη Σαφράμπολη μετατράπηκε σε τζαμί με μιναρέ (φωτ.: «Η Έξοδος», τόμος ΙΒ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Θεόδωρου Βασιλειάδη: Καθίσαμε έναν μήνα στο δάσος, από τα έλη πίναμε νερό

27/06/2025 - 10:07πμ
Στιγμιότυπο από την έναρξη του διεθνούς συνεδρίου για τη Γενοκτονία των Ασσυρίων, στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής (φωτ.: αρχείο Θεοδόση Κυριακίδη)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Διεθνές συνέδριο για τη Γενοκτονία των Ασσυρίων: Νέα στοιχεία στο φως – Γιατί αφορούν Έλληνες και Αρμένιους

26/06/2025 - 10:24πμ
Άποψη της Ινέπολης. Στο βάθος διακρίνεται το βυζαντινό φρούριο (φωτ.: «Η Έξοδος», τόμος ΙΒ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Ηρακλή Σπανόπουλου: Αφήσαμε πολλά πράματα να μας τα φυλάξουν οι Τούρκοι. Όταν όμως γυρίσαμε, δεν βρήκαμε τίποτα

21/06/2025 - 8:55μμ
«Λεηλατούν, πυρπολούν, σκοτώνουν ψυχρά, χωρίς μίσος, κατά μια έννοια μεθοδικά». Φελίξ Σαρτιό, Φώκαια, Ιούνιος 1914 (πηγή: Wikipedia)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Η Σφαγή της Φώκαιας προάγγελος της Γενοκτονίας των Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής

12/06/2025 - 3:31πμ
Ασσύριοι και Ασσύριες με εθνικές ενδυμασίες (φωτ.: Αρχείο Πανελλήνιας Ένωσης Ασσυρίων)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Η «άγνωστη» Γενοκτονία των Ασσυρίων – Ο λαός, η ιστορία του, η σύνδεση με τους Έλληνες

8/06/2025 - 10:12πμ
Άποψη της Νεοκαισάρειας από τα νότια. Στα αριστερά το κάστρο της πόλης (πηγή: travelogues.gr)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Μιλτιάδη Μουρατίδη: Βλέπανε τι χρυσαφικό έχουνε πάνω τους και το αρπάζανε. Κόβανε και τ’ αυτιά και τα δάχτυλα μαζί

7/06/2025 - 10:46πμ
Ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Νίκος Παπανδρέου (φωτ. αρχείου: Eurokinissi/Χρήστος Μπόνης)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Νίκος Παπανδρέου προς Τούρκο πρέσβη στην ΕΕ: Κατανοώ πλήρως την αντίθεσή σας στο αίτημα για αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων

28/05/2025 - 9:57μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Tο σημείο στη διασταύρωση Λουκιανού και Π. Ιωακείμ (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Βλάχος)

Κολωνάκι: Τι λένε αυτόπτες μάρτυρες για το συμβάν με το ξέφρενο τζιπ – Έξι τραυματίες παρέμειναν για νοσηλεία στο ΚΑΤ

44 λεπτά πριν
(Εικόνα απο το βίντεο)

Γ.Μ. Κωνσταντινίδης: «Έναν κι άλλο μεσελόπον» από την αστείρευτη πηγή του Αισώπου

1 ώρα πριν
(Φωτ.: EPA / Simon Lim)

Παγκόσμιο πρωτάθλημα πόλο: Περίπατος της Εθνικής, 31-7 την Κροατία

2 ώρες πριν
Κατεστραμμένη αγιογραφία σε ορθόδοξη εκκλησία στην επαρχία Γιουσούφελι (φωτ.: tripomatic.com)

Στις εσχατιές του Πόντου οι τελευταίοι Έλληνες εξισλαμισθέντες

2 ώρες πριν
(Φωτ.: Facebook / Anna Korakaki)

Πρώτη θέση η Άννα Κορακάκη στο Masped shooting cup της Βουδαπέστης

3 ώρες πριν
Ελικόπτερο κάνει ρίψεις νερού στη διάρκεια πυρκαγιάς (φωτ. αρχείου: IleiaLive.gr / Γιάννης Σπυρούνης)

Εξαιρετικά δύσκολη εβδομάδα για την εκδήλωση πυρκαγιών – Οι συνθήκες που θα επικρατήσουν

3 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign