Ήταν δεν ήταν πέντε χρονών ο Ηρακλής Δεσκουλίδης, όταν ο παππούς του Παράσχος Κοτίδης, γνωστός και ως «Μπόρας» τον πρωτοπήγε στο γυμναστήριο του Συλλόγου πάλης «Άτλας» Καλλιθέας, τον οποίο είχε ιδρύσει το 1931. Ο παππούς του ήταν ο άνθρωπος που έφερε την ελευθέρα πάλη στην Ελλάδα. Εκεί, με δέος, περιέργεια και σεβασμό ο μικρός Ηρακλής έβλεπε δυνατούς άντρες να τεντώνουν τους μύες τους και να επιδίδονται σε λαβές.
Πολύ σύντομα, πριν κλείσει τα πέντε του χρόνια, ο Ηρακλής Δεσκουλίδης μπήκε στο ταπί.
Ήταν η αρχή μίας προδιαγεγραμμένης –χωρίς ο ίδιος να το φαντάζεται τότε–, μεγάλης πορείας στο συγκεκριμένο άθλημα, με το οποίο έφερε μεγάλες διακρίσεις και δόξασε την Ελλάδα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σε όλη την πορεία της ζωής του δεν άφησε ποτέ να «ξεθωριάσει» στην ψυχή του η αγάπη του για τον Πόντο και τον ποντιακό ελληνισμό. Ένα συναίσθημα που γεννήθηκε και γιγαντώθηκε μέσα του από τις διηγήσεις του αγαπημένου του παππού, ο οποίος είδε το φως του ήλιου στα χρόνια της «φωτιάς» στην ιστορική πατρίδα.
«Πόντος οι ρίζες μου»
Στην Καλλιθέα Αττικής, το 1961, από Πόντιους γονείς γεννήθηκε ο Ηρακλής Δεσκουλίδης. Ο παππούς και η γιαγιά του από την πλευρά της μητέρας του, οι άνθρωποι που τον μεγάλωσαν, κατάγονταν από την Κερασούντα. Ο παππούς του, από τον πατέρα του, είχε καταγωγή από την Τραπεζούντα. Ο Ηρακλής δεν πρόλαβε να τον γνωρίσει γιατί τον εκτέλεσαν οι Γερμανοί, το 1944, στην Καλλιθέα, μαζί με άλλους πατριώτες. Η μητέρα του πατέρα του είχε γεννηθεί στη Γιάλτα της Ρωσίας και ήταν μισή Πόντια και μισή Ρωσίδα. Στην Ελλάδα ήρθε 16 ετών.
«Ο παππούς μου από την πλευρά της μητέρας μου, ο Παράσχος Κοτίδης, είδε τους Τούρκους να σκοτώνουν τον πατέρα του και εφτά ετών έφυγε από την Κερασούντα. Πήγε με τη γιαγιά του στη Ρωσία, όπου έμεινε μέχρι τα 16 του και μετά έφυγε για τις ΗΠΑ. Εκεί έγινε πρωταθλητής στην ιαπωνική πάλη και ήταν αυτός που έφερε την ελευθέρα πάλη στην Ελλάδα», λέει στο pontosnews.gr ο Ηρακλής Δεσκουλίδης.
Από αυτόν τον άνθρωπο γεννήθηκε από μικρή ηλικία στην καρδιά του μετέπειτα πρωταθλητή πάλης η αγάπη του για τον Πόντο. Ο παππούς του έλεγε ότι στην Κερασούντα ζούσαν πολύ καλά, αφού η οικογένειά του είχε οικονομική ευρωστία. Του τόνιζε, όμως, ότι δεν ήθελε ποτέ να πάει στη γη που γεννήθηκε, γιατί είχε πολύ άγριες μνήμες από την παιδική του ηλικία.
Αυτές οι διηγήσεις έκαναν τον Ηρακλή Δεσκουλίδη να δείχνει ιδιαίτερο ζήλο, όταν πάλευε στα ταπί με Τούρκους αντιπάλους. Το ίδιο έκανε και όταν πάλευε με Γερμανούς, μια και από τους Ναζί έχασε τον άλλον του παππού.
«Ο Πόντος είναι οι ρίζες μου. Στην Καλλιθέα, τη γειτονιά που γεννήθηκα και μεγάλωσα, τότε σχεδόν όλοι υποστήριζαν τον Ολυμπιακό. Ο παππούς μου μού έλεγε ότι πρέπει να υποστηρίζω τις προσφυγικές ομάδες και κυρίως την ΑΕΚ, αφού προέρχεται από την Κωνσταντινούπολη, την πρωτεύουσα του Βυζαντίου. Μου έλεγε να είσαι ΑΕΚ, διότι είναι η μόνη ομάδα που μπαίνει στο μάτι των συνήθως πρωταθλητών, Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό. Εγώ τα ρουφούσα όλα αυτά σαν σφουγγάρι. Έτσι, μου μετέφερε την αγάπη για την ΑΕΚ, για όλες τις προσφυγικές ομάδες και γενικότερα για την προσφυγιά. Συνειδητοποίησα ότι αυτό είμαστε εμείς, πρόσφυγες», τονίζει ο Ηρακλής Δεσκουλίδης.
Εκδηλώσεις για τη Γενοκτονία των Ποντίων
Παρ’ όλο που ο Ηρακλής Δεσκουλίδης τελείωσε τα ΤΕΦΑΑ και αργότερα πήρε το πτυχίο του φυσιοθεραπευτή, στη ζωή του ακολούθησε το επάγγελμα του αστυνομικού, προκειμένου να μπορεί να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του στην πάλη.
Από όλα τα πόστα που υπηρέτησε ως αστυνομικός, δεν παρέλειψε ποτέ να διοργανώνει εκδηλώσεις για τον ποντιακό ελληνισμό και κυρίως για τη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας τη 19η Μαΐου.
«Πριν από τρία χρόνια, στη συμπλήρωση εκατό χρόνων από την έναρξη της Γενοκτονίας, ήμουν διοικητής στην υπηρεσία Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της Ελληνικής Αστυνομίας. Τότε, μαζί με το μεγάλο βετεράνο ποδοσφαιριστή και… Ποντιάρα Αντώνη Αντωνιάδη, κλείσαμε το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, όπου δώσαμε ποδοσφαιρικό αγώνα οι αστυνομικοί με την ομάδα της ΕΡΤ. Με αυτόν τον αγώνα περάσαμε το μήνυμα για τη θλιβερή επέτειο της Γενοκτονίας», τονίζει ο Ηρακλής Δεσκουλίδης.
Ο ίδιος αναφέρει και μία άλλη εκδήλωση που διοργάνωσε η υπηρεσία Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της ΕΛΑΣ, πάλι για να τιμηθούν τα θύματα της Γενοκτονίας, αλλά και για να σταλεί το μήνυμα του τραγικού γεγονότος στο εξωτερικό.
«Διοργανώναμε κατά καιρούς αγώνες πάλης με πανεπιστήμια από τις ΗΠΑ. Το 2019 ήρθε ένα πανεπιστήμιο από το Ουινσκόνσιν και κάναμε αγώνες στο γυμναστήριο του Συλλόγου «Άτλας», οι αθλητές του οποίου στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ποντιακής καταγωγής. Μιλήσαμε στους Αμερικανούς για τη Γενοκτονία και τον ξεριζωμό. Τους είπαμε ότι κρατάμε ζωντανές τις παραδόσεις μας και ότι αφιερώνουμε τους αγώνες στα θύματα της Γενοκτονίας. Μας άκουγαν εντυπωσιασμένοι. Μάλιστα, τότε ο Δημήτρης Μελισσανίδης μας είχε δωρίσει διακόσια μπλουζάκια με μπροστά το γράμμα G», λέει ο Ηρακλής Δεσκουλίδης.
Μια ζωή γεμάτη διακρίσεις στο άθλημα που λάτρεψε
Το 1965, όταν ο μικρός τότε Ηρακλής άρχισε να πηγαίνει με τον παππού του στο γυμναστήριο του Συλλόγου «Άτλας», έφτασαν στην Ελλάδα πολλοί Πόντιοι από το Καζακστάν. Πολλοί από αυτούς έγιναν παλαιστές στο σύλλογο, επειδή ο παππούς του Ηρακλή μιλούσε ποντιακά και ρωσικά και εκείνοι τον ένιωθαν ως δικό τους άνθρωπο, αλλά και ως δάσκαλο και παιδαγωγό. Μεταξύ αυτών των παλαιστών ήταν και ο μετέπειτα Ολυμπιονίκης Μπάμπης Χολίδης, τον οποίο ο Ηρακλής Δεσκουλίδης χαρακτηρίζει ως μεγάλο του αδερφό και ως έναν από τους καλύτερους Έλληνες παλαιστές.
«Πρώτη φορά πήρα μέρος σε αγώνες το 1970, πριν ακόμα γίνω εννέα ετών. Πάλευα στους αγώνες με αντιπάλους 10 έως 14 ετών. Πάλευα και με τον Μπάμπη Χολίδη, με τον οποίο ήμασταν στα ίδια κιλά, αλλά πέντε χρόνια μεγαλύτερός μου. Με έκανε… φιόγκο, αλλά ήταν ο πρώτος που κατάλαβε τις ικανότητές μου. Είπε στον παππού μου ότι είμαι πολύ καλός. Ο Μπάμπης Χολίδης ήταν ο μεγάλος μου αδερφός», σημειώνει.
Ο Ηρακλής Δεσκουλίδης αναφέρει στο pontosnews.gr ότι σε όλους τους αγώνες παίδων που πήρε μέρος, έβγαινε πρώτος. Στα 15 του πήρε μέρος για πρώτη φορά σε αγώνες ανδρών και βγήκε δεύτερος, χάνοντας από αντίπαλο που ήταν 27 ετών, τον οποίο ένα χρόνο μετά κέρδισε πολύ εύκολα.
«Στη συνέχεια και μέχρι το 1993 δεν έχασα ποτέ σε πανελλήνιο πρωτάθλημα. Στα 17 μου πήρα μέρος σε πρωτάθλημα Ευρώπης ανδρών και βγήκα πέμπτος, παίρνοντας την καλύτερη θέση από όλους τους Έλληνες αθλητές στην ελευθέρα πάλη. Το 1978 με έστειλαν στο παγκόσμιο πρωτάθλημα εφήβων, στο Κολοράντο των ΗΠΑ, όπου βγήκα πρώτος, ωστόσο, στη συνέχεια δε διακρίθηκα στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ανδρών στο Μεξικό.
Ο σοβαρός τραυματισμός που τον στιγμάτισε
Το 1979 ως πρωταθλητής Ελλάδος ο Ηρακλής Δεσκουλίδης πήρε μέρος σε ένα τουρνουά στη Βιέννη, όπου τραυματίστηκε στο γόνατο. Επρόκειτο για ένα πολύ σοβαρό τραυματισμό, ο οποίος ήταν η αιτία να απέχει από την πάλη μέχρι το 1982.
«Έκανα τέσσερα χειρουργεία. Ήμουν η μεγάλη ελπίδα της χώρας μας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας, το 1980, αφού με τον πρώτο Ολυμπιονίκη, έναν Βούλγαρο, είχα παλέψει ένα χρόνο πριν και έχασα στα σημεία. Δυστυχώς, ο τραυματισμός με πήγε πολύ πίσω. Ούτε τα μαθήματα στα ΤΕΦΑΑ δεν μπορούσα να δώσω, για να πάρω το πτυχίο μου. Το τελευταίο χειρουργείο το έκανα το 1981, στη Μόσχα. Με χειρούργησε μία από τους καλύτερους γιατρούς στον κόσμο».
Βαλέριος Λεονίδης, Γιώργος Μουστόπουλος, Συμεών Στέρεφ, Άρης Γρηγοράκης, Ιωακείμ Βασιλειάδης, Γιώργος Ποζίδης. Κάτω σειρά Ηρακλής Δεσκουλίδης, Γιώργος Χατζηιωαννίδης και Ιορδάνης Κωνσταντινίδης
Επέστρεψε στην ενεργό δράση το 1983, όταν πήρε μέρος στους μεσογειακούς αγώνες της Καζαμπλάνκα, αρχίζοντας ουσιαστικά την προετοιμασία του για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες το 1984. Αγωνίστηκε στα 82 κιλά και βγήκε έβδομος, καταφέρνοντας να κερδίσει το Γερμανό πρωταθλητή Ευρώπης τη χρονιά εκείνη. Ωστόσο, έχασε από ένα Κορεάτη κι έναν Ιάπωνα. Έναν από αυτούς αν κέρδιζε, θα πάλευε στο μεγάλο τελικό.
«Ήταν μεγάλη ευκαιρία η Ολυμπιάδα του Λος Άντζελες, αλλά εγώ δεν ήμουν έτοιμος λόγω της μεγάλης αποχής. Δεν είχα πολλούς αγώνες. Ο Θανόπουλος είχε βγει δεύτερος στο Λος Άντζελες, αλλά λίγους μήνες πριν τον είχα κερδίσει στην ελληνορωμαϊκή πάλη», λέει ο Ηρακλής Δεσκουλίδης.
Μετά το Λος Άντζελες ανέβηκε στην κατηγορία των ενενήντα κιλών, φέρνοντας διακρίσεις σε πανευρωπαϊκά και παγκόσμια πρωταθλήματα. Έτσι, βγήκε τέταρτος στο πρωτάθλημα Ευρώπης της Αθήνας το 1986, πήρε την τέταρτη θέση στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1989, βγήκε έβδομος στην Ολυμπιάδα της Σεούλ, ενώ σε όλα τα πανευρωπαϊκά πρωταθλήματα από το 1986 και μετά βρισκόταν μέσα στην εξάδα.
Η μεγαλύτερή του διάκριση σε αυτό το διάστημα ήταν η δεύτερη θέση το 1991, στο παγκόσμιο πρωτάθλημα της Βάρνας, στη Βουλγαρία.
Η διοργάνωση ήταν πολύ μεγάλη και δύσκολη, όπως όλες οι προολυμπιακές διοργανώσεις.
«Στην Ολυμπιάδα της Βαρκελώνης το 1992 συμμετείχα και έλεγα ότι δε θα συμβιβαστώ σε λιγότερο από το αργυρό μετάλλιο. Τότε βρισκόμουν στην πρώτη θέση της παγκόσμιας κατάταξης. Όμως, η Ολυμπιάδα είναι μία διοργάνωση που γίνεται μία φορά στα τέσσερα χρόνια και δυστυχώς βγήκα ένατος, αφού ένα μήνα πριν τους αγώνες κόλλησα ανεμοβλογιά από την κόρη μου και έχασα προπονήσεις».
Η πάλη θέλει στήριξη
Ο Ηρακλής Δεσκουλίδης ολοκλήρωσε την καριέρα του ως αθλητής της πάλης το 1993 και αμέσως μετά ανέλαβε προπονητής των εθνικών ομάδων διαφόρων ηλικιών μέχρι το 2002. Σημειώνει στο pontosnews.gr ότι τις περισσότερες διακρίσεις στην Ελλάδα έφερε η ελευθέρα πάλη, όσο εκείνος ήταν αθλητής και προπονητής. Πλέον είναι πρόεδρος του Συλλόγου «Άτλας», το οποίο, όπως λέει, αισθάνεται σαν το σπίτι του.
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο άθλημα της πάλης στην Ελλάδα, ο Ηρακλής Δεσκουλίδης τονίζει ότι, αν και υπάρχουν περισσότεροι αθλητές, οι συνθήκες είναι χειρότερες σε σχέση με το παρελθόν.
«Παλαιότερα χορηγούνταν περισσότερα χρήματα στις ομοσπονδίες. Πλέον οι επιχορηγήσεις έχουν μειωθεί τουλάχιστον στο 1/3. Σήμερα, αθλητές που παίρνουν σε πανελλήνια πρωταθλήματα, τα οποία διεξάγονται στην περιφέρεια, μετακινούνται με ΙΧ και πληρώνουν τα χρήματα από την τσέπη τους ή τα καταβάλλουν οι σύλλογοι.
»Αυτό συμβαίνει, παρά το γεγονός ότι έχουμε πλέον περισσότερα παιδιά που ασχολούνται με το άθλημα. Η πάλη χρειάζεται στήριξη από την Πολιτεία. Αρκεί να αναφέρω ότι στην Ολυμπιάδα του Σίδνεϊ είχαμε πέντε άντρες αθλητές και σε αυτήν του Τόκιο μόνο τον Γιώργο Πιλίδη και μάλιστα φτύσαμε αίμα μέχρι να προκριθεί».
Περηφάνεια για την κόρη του
Με περηφάνεια ο Ηρακλής Δεσκουλίδης κάνει αναφορά και στην κόρη του που αν και ασχολήθηκε με το άθλημα του άλματος επί κοντώ, την κέρδισε η ιατρική. Σήμερα είναι επιμελήτρια στο ΚΑΤ, στην κλινική Πλαστικής Χειρουργικής και όπως λέει, πάντοτε δείχνει μία περισσότερη ευαισθησία σε ασθενείς ποντιακής καταγωγής.
«Άφησε το άθλημα στην Γ’ λυκείου, επειδή ήταν πολύ καλή μαθήτρια. Πέρασε στην Ιατρική Σχολή Αθηνών και πήρε ειδικότητα στον “Άγιο Σάββα”. Ήθελε να αποκτήσει περισσότερη εξειδίκευση στο εξωτερικό, όμως, δεν υπήρχαν τα χρήματα. Τελικά, εντάχθηκε σε ένα μισθοδοτούμενο πρόγραμμα, στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας. Ήταν η πρώτη φορά που επέλεξαν κάποιον Έλληνα σε αυτό. Στην Αυστραλία έμεινε δύο χρόνια και ήθελαν να την κρατήσουν εκεί, όμως, εκείνη προτίμησε να γυρίσει στην Ελλάδα, ώστε να προσφέρει στη χώρα της και να είναι κοντά στους γονείς της. Έχει μία ιδιαίτερη ευαισθησία για ασθενείς ποντιακής καταγωγής, αφού της έχω μεταφέρει την αγάπη για τον Πόντο», καταλήγει ο πρωταθλητής πάλης.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
