Ήταν 21η Απριλίου, 55 χρόνια πριν, όταν καταλύθηκε η δημοκρατία στην Ελλάδα με ένα πραξικόπημα, για μία δικτατορία που θα κρατούσε εφτά χρόνια.
Την περίοδο εκείνη η Ελλάδα ήταν εν μέσω πολιτικής αστάθειας. Οι παρακρατικοί ήλεγχαν σε μεγάλο βαθμό τα πολιτικά δρώμενα της χώρας. Οι εκλογές του 1961, που έμειναν γνωστές ως οι εκλογές «βίας και νοθείας» με νικητή τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και η δολοφονία Λαμπράκη το 1963 ήταν τρανά παραδείγματα της πολιτικής κατάστασης που επικρατούσε στη χώρα.
Οι εκλογές του 1963 βρήκαν νικητή τον αριστερό μεν, αντικομουνιστή δε, Γεώργιο Παπανδρέου. Οι πραξικοπηματίες φοβόταν για μία ακόμα επικείμενη νίκη της Ενώσεως Κέντρου. Μία τέτοια νίκη θα σήμαινε ενίσχυση της πτέρυγας του Ανδρέα Παπανδρέου και πιθανή κάθαρση του στρατεύματος από τα υπερδεξιά στοιχεία.
Εκτός αυτών, η ΕΔΑ, το πλέον νόμιμο αριστερό κόμμα της εποχής εκείνης, είχε βγει τρίτο στη Βουλή στις εκλογές του 1963 και 1964 και δεν έδειχνε ότι θα έπεφτε πολύ σε ψήφους στις εκλογές που είχαν προκηρυχτεί για το Μάιο του 1967.
Αυτή η άνοδος της αριστεράς προκαλούσε άγχος στα ακροδεξιά στοιχεία και στους παρακρατικούς, που δρούσαν στις παρυφές της εξουσίας.
Τα Ιουλιανά
Έτσι από το 1965 έχουμε την Αποστασία ή Ιουλιανά. Ο Γεώργιος Παπανδρέου, παρά τη μεγάλη νίκη του το 1964, παραιτήθηκε το 1965. Αφορμή για την παραίτησή του από την πρωθυπουργία τον Ιούλιο του 1965 υπήρξε η διαμάχη του με τον τότε βασιλιά Κωνσταντίνο για το πρόσωπο του υπουργού Εθνικής Άμυνας και την αλλαγή του αρχηγού ΓΕΣ. Ο ίδιος ήθελε να τους αντικαταστήσει με άτομα της εμπιστοσύνης του, καθώς πίστευε ότι τον τότε υπουργό Πέτρο Γαρουφαλιά και τον αρχηγό ΓΕΣ στρατηγό Ιωάννη Γεννηματά, τους έλεγχε το παλάτι.
Την παραίτηση ακολούθησαν αλλαγές κυβερνήσεων με τρεις διαφορετικούς πρωθυπουργούς και μία γενικότερη περίοδο κρίσης.
Μία σημαντική συνέπεια της κρίσης αυτής ήταν η απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών και η εξουδετέρωση της άμυνας του συστήματος απέναντι σε πολιτειακές εκτροπές.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου
Την εποχή εκείνη άρχισε να ανεβαίνει σε δημοτικότητα ο Ανδρέας Παπανδρέου, που ήταν μέλος της Ένωσης Κεντρώου τότε και συμμετείχε αρχικά στην κυβέρνηση του πατέρα του, το 1964.
Η άνοδος αυτή, του πολιτικού, δεν ήταν καθόλου αρεστή στα ακροδεξιά στοιχεία. Ο ίδιος έκανε αντιαμερικανικές δηλώσεις, έτεινε χείρα φιλίας προς την ΕΔΑ και έκανε προτροπές για ενίσχυση της φιλίας με τις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Το πραξικόπημα
Έτσι μέσα σε μία ατμόσφαιρα πολιτικής αστάθειας, απαξίωσης προς τους πολιτικούς, αλλά και αυξημένης δημοτικότητας για κεντροαριστερούς υποψηφίους, οι Γεώργιος Παπαδόπουλος, Στυλιανός Παττακός και Νικόλαος Μακαρέζος κατέλαβαν την εξουσία με πραξικόπημα, το οποίο οι ίδιοι ονόμαζαν «εθνοσωτήριο επανάσταση» ή «Επανάσταση της 21ης Απριλίου».
Οι ίδιοι θεωρούσαν ότι ήταν μία απαραίτητη πράξη για να αποφθεχθεί η αναρχία, αλλά στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, η Ελλάδα δεν ήταν ούτε η πρώτη, ούτε η τελευταία χώρα, που άκουσε αυτή τη δικαιολογία για την κατάλυση της εξουσίας.
Τα ξημερώματα της μέρας εκείνης ολόκληρη η πολιτική ηγεσία συνελήφθη με καταπληκτική ευκολία. Δεν διέφυγε κανένας. Όλοι περίμεναν πραξικόπημα, όλοι μιλούσαν γι’ αυτό αλλά κανένας δεν ήταν έτοιμος να το αντιμετωπίσει.
Τελικά μετά από διαπραγματεύσεις ο Βασιλιάς δέχτηκε να αναλάβουν υπουργεία στρατιωτικοί και οι πραξικοπηματίες δέχτηκαν να γίνει πρωθυπουργός μη στρατιωτικός. Έτσι σιγά-σιγά η Δικτατορία νομιμοποιήθηκε και η Ελλάδα πέρασε εφτά χρόνια Χούντας, που πολλοί γνωρίζουν γιατί έληξε τον Ιούλιο του 1974.
