Ένα προγονικό στόρι από τη Ρωσία και το Μπακού που ενώθηκε στο προπολεμικό Κερατσίνι. Και ένα χαρισματικό πλάσμα που κατέκτησε τη χώρα. Το παραμύθι αρχίζει και πρωταγωνίστρια είναι η Μάρθα Καραγιάννη, η οποία γεννήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 1939.
Έρωτας και κάρμα
Ο Χαρίλαος Καραγιάννης καταγόταν από πλούσια οικογένεια της Ρωσίας, που όμως έχασε την περιουσία της κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης· έτσι εκείνος έγινε οδηγός λεωφορείου. Από την άλλη η Δόμνα Τσιρίδου. Ποντιακής καταγωγής από το Μπακού, την πρωτεύουσα του σημερινού Αζερμπαϊτζάν. Και οι δυο τους γεννημένοι και εγκατεστημένοι στη Ρωσία, τρεις γενιές.
Αλλά όταν αλλάζει το γενικό, επηρεάζεται και το ειδικό. Έτσι και τα δύο παιδιά ήρθαν στην Ελλάδα με την Ανταλλαγή. Ταλαιπωρημένα, έχτισαν τη νέα τους ζωή στο Κερατσίνι.
Δεκαετία του ’30. Υπήρχε φτώχεια, αλλά και διάθεση για ζωή. Και ο χορός έγινε η διαφυγή και η γνωριμία τους. Βρέθηκαν σε ένα ποντιακό χοροδιδασκαλείο της περιοχής, ερωτεύτηκαν και αποφάσισαν να ενώσουν τις τύχες τους το 1932. Κάρμα; Η αγάπη για το χορό κυλάει στο DNA της κόρης τους Μάρθας.
Ο Αλεξανδράκης και η άγνωστη που έγινε γνωστή
Η Μάρθα αγαπάει το θέατρο. Από 4 ετών. Έπρεπε όμως να περιμένει τέσσερα χρόνια ώστε στα 8 η μητέρα της να τη γράψει στη Σχολή Χορού Μαριάνοφ – μετά συνέχισε με τη Λουκία Σακελλαρίου κλασικό μπαλέτο.
Μπήκε στο παιδικό μπαλέτο της Λυρικής Σκηνής όπου έμεινε για τρία χρόνια και ακολούθως, με προτροπή της δασκάλας της, μαζί με τα άλλα παιδιά συνέχισαν τις σπουδές τους στο Εθνικό Ωδείο. Από τους συμμαθητές της βγήκαν επίσης στο θέατρο ο Δημήτρης Ιβάνωφ, η Ελένη Προκοπίου και η Μίρκα Καλατζοπούλου.
Κι ενώ ήταν έτοιμη να ντεμπουντάρει στη Λυρική, την… απήγαγαν οι Ελέφαντες και Ψύλλοι. Αυτός ήταν ο τίτλος της επιθεώρησης με την οποία έκανε την παρθενική της εμφάνιση στο σανίδι δίπλα στους Κώστα Χατζηχρήστο, Καίτη Ντιριντάουα και Κυριάκο Μαυρέα.
Και τα καλά δεν σταμάτησαν εκεί. Ο ηθοποιός Γιώργος Παππάς ανέλαβε να την προετοιμάσει για να δώσει εξετάσεις στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, ενώ της είχε υποσχεθεί ότι θα την προωθούσε στο θίασο που θα συγκροτούσε. Άλλωστε, η μητέρα του, η Μυρτιώτισσα, τη συμπαθούσε ιδιαιτέρως.
Παράλληλα, κάποια μέρα στη σχολή εμφανίστηκε ο Ορέστης Λάσκος. Έψαχνε ένα νέο κορίτσι για να παίξει στην ταινία που ετοίμαζε. Και τι ταινία. Η μία και μοναδική διασωθείσα με πρωταγωνίστρια την Κυβέλη. Ο Λάσκος ενέκρινε τη 16χρονη Μάρθα και το ντεμπούτο της στην Άγνωστο ήταν γεγονός.
Και διπλή χαρά για τη νεαρή, καθώς υποδυόταν την αρραβωνιαστικιά του ινδάλματός της, του Αλέκου Αλεξανδράκη, από τον οποίο ζήτησε αυτόγραφο και το τηλέφωνο του σπιτιού του. Εκείνος της τα έδωσε και εκείνη τον έπαιρνε τηλέφωνο μπροστά στις συμμαθήτριες της και τον ζητούσε, για να ξέρουν ότι μιλάει μαζί του.
Ο «μάγος» Δαλιανίδης
Ο Γιάννης Δαλιανίδης ήταν αυτός που πρότεινε στον Φίνο να κάνουν μιούζικαλ. Είχε πάρει ήδη τα εύσημα με τον Κατήφορο που άλλαξε την ιστορία του εγχώριου σινεμά, είχε συνεχίσει την παράδοση της κωμωδίας με το Ζητείται ψεύτης, και τότε ψαχνόταν. Ο Φίνος όμως φοβόταν. Πολύ αμερικάνικο, πολύ διαφορετικό, πολύ ακριβό.
Έτσι, βρήκαν για αρχή μια μεσοβέζικη λύση από την οποία προέκυψε η μουσική κωμωδία «Μερικοί το προτιμούν κρύο».
Αλλά, με δύο ακόμα μάχες του σκηνοθέτη με τον παραγωγό: Αρχικά για τη Ρένα Βλαχοπούλου που ο Φίνος τη θεωρούσε μεγάλη, περίεργη και με δύο κινηματογραφικές αποτυχίες. Και η άλλη για τη Μάρθα Καραγιάννη.
Στη δεύτερη περίπτωση θέμα ήταν ότι, αν και νέα, είχε παίξει σε πολλές ταινίες μικρότερων εταιρειών. Ο μύθος θέλει αρχικά για το ρόλο να είναι σε συζητήσεις η Άννα Φόνσου και η Πόπη Λάζου.
Η επιλογή του Δαλιανίδη, όμως, δικαιώθηκε και η Μάρθα έγινε σταρ του μιούζικαλ. Και όχι μόνο, αφού δοκιμάστηκε και στην κωμωδία, στο Ένα κορίτσι για δύο, όπου… κεντάει.
«Βρε ζώον, σου δίνω ψωμί για τα 100 σου»
1966 και ο Δαλιανίδης άλλαξε λίγο τα μιούζικαλ προσθέτοντας πολύ ελληνικό στοιχείο. Το φιλμ Οι θαλασσιές οι χάντρες έφερνε πολλές αλλαγές και μία από αυτές την αντιλήφθηκε η Μάρθα μόλις διάβασε το σενάριο. Ο ρόλος δεν ήταν πια της σέξι μελαχρινής – αντίδοτο στην ξανθιά Ζωή Λάσκαρη, αλλά αυτός ενός λαϊκού κοριτσιού με πολλά κωμικά στοιχεία.
Έτσι με κλάματα πήγε στον σκηνοθέτη. Όταν του παραπονέθηκε της είπε: «Βρε ζώον, σου δίνω ψωμί για τα 100 σου». Παρ’ όλα αυτά η κατάσταση στα γυρίσματα για τους δυο τους δεν ήταν η καλύτερη.
Όπως δήλωσε η Μάρθα Καραγιάννη σε συνέντευξή της, στα μισά των γυρισμάτων ήταν μαλωμένοι με τον Δαλιανίδη, αφού πίστευε ότι ήθελε να αναδείξει τη Λάσκαρη. «Βγάζεις τη Λάσκαρη ωραία και εμένα σαν κακομοίρα», ήταν η χαρακτηριστική φράση που του είχε πει.
Ο Δαλιανίδης όμως πόνταρε πολλά στην ερμηνεία της Καραγιάννη, και όντας πανέξυπνος της αφιέρωσε μια μεγάλη σκηνή, ώστε να κάνει το «κομμάτι» της στο χορό εντυπωσιάζοντας τα πλήθη:
Στο δε Γοργόνες και μάγκες τραγουδάει σόλο για μία και μοναδική φορά:
Όταν όμως είδε τη σειρά των ονομάτων στους τίτλους τσαντίστηκε ξανά με τον Δαλιανίδη. Γι’ αυτό του έκανε «απιστία» με άλλους σκηνοθέτες: Με τον Ντίνο Δημόπουλο στην Ωραία του κουρέα, και με τον Νίκο Φώσκολο στο Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα, για πρώτη φορά σε δραματικό πρωταγωνιστικό ρόλο.
Αλλά και ο Δαλιανίδης της έδωσε μια ρολάρα! Η Κική Γκρέκα στο Ανθρωπάκι έγινε ένας από τους αγαπημένους της ρόλους, και όχι άδικα. (Αχ βρε Κική, τι με κάμεις.)
Το καλό παιδί και οι άντρες
Πανέμορφη, σέξι, κατηγορία «περπατάει και σταματάει η κυκλοφορία». Ναι, αλλά μέχρι εκεί.
Η ίδια σε συνέντευξή της είχε μιλήσει για ένα σκηνικό που της είχε συμβεί στα πρώτα της βήματα: «Με είχαν στείλει σε έναν. Τότε έκλεισε και κλείδωσε την πόρτα και όταν το κατάλαβα του είπα: “Άνοιξε αμέσως την πόρτα για να μην γίνει χαμός εδώ”. Και πράγματι την άνοιξε και έφυγα».
Στα 21 της παντρεύτηκε τον ποδοσφαιριστή Μίμη Στεφανάκο. Νέοι και οι δύο, πανέμορφοι και στο γάμο τους έγινε το αδιαχώρητο. Όλα έμοιαζαν μαγικά. Αλλά…
«Τότε είχα μείνει έγκυος. Δυστυχώς έχασα το παιδί και αυτή ήταν η αιτία που χωρίσαμε. Μετά πάγωσε η σχέση και ο γάμος μας», είχε εξομολογηθεί μιλώντας σε δημοσιογράφο.
1973. Η χρονιά δεν ξεκίνησε καλά για τη Μάρθα Καραγιάννη. Η προσπάθειά της να δοκιμαστεί σε κάτι διαφορετικό θεατρικά δεν έχει αίσιο τέλος. Το Καμπαρέ στο Θέατρο Καλουτά σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού ήταν παράσταση στην οποία έχει επενδύσει πολλά. Αλλά ο κόσμος δεν ανταποκρίθηκε.
Σε μια βραδινή της έξοδο γνώρισε τον ποδοσφαιριστή Βασίλη Κωνσταντίνου. (Πάλι το ποδόσφαιρο. Πόσο μπροστά ήταν ο Δαλιανίδης όταν της έστηνε -χορευτικό στο γήπεδο στο Μια κυρία στα μπουζούκια.)
Με τον άσο του Παναθηναϊκού έζησαν μαζί 12 χρόνια ευτυχισμένα. Όμως λίγο πριν από το γάμο η σχέση τελείωσε. Ήρεμα, φιλικά και πολιτισμένα.
Η σταρ της διπλανής πόρτας
Σταρ γεννιέσαι, δεν γίνεσαι. Και η Μάρθα Καραγιάννη ήταν σταρ από τα γεννοφάσκια της. Έστω και η ίδια πολλές φορές δεν το αισθάνεται.
Και όταν τελείωσε το οικοδόμημα του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, δεν έγινε μια τέως.
Χαίρεται την ηλικία της και ανακαλύπτει νέες χαρές, όπως τα ταξίδια. Η Μάρθα Καραγιάννη λατρεύει τα ταξίδια γι αυτό και δηλώνει «πολίτης του κόσμου». Από το 1980 και μετά έχει γυρίσει σχεδόν όλο τον κόσμο.
Πριν από δύο δεκαετίες πήρε μία μεγάλη απόφαση, να συγκατοικήσει με τη συνάδελφό της Ντόρα Ντούμα που γνωρίζονταν από παλιά. «Μετά από δύο γάμους η Ντόρα και το θάνατο της μητέρας μου, της είπα “Δεν έρχεσαι να μείνουμε μαζί;”» είχε δηλώσει σε συνέντευξή της.
Έχοντας περάσει κάποια προβλήματα με την υγεία της, η Μάρθα Καραγιάννη χαίρεται την ηρεμία της ηλικίας της. Με λίγους αλλά καλούς φίλους, αλλά και ένα new entry στη ζωή της. Τον βαφτισιμιό της Φοίβο Βουτσά, τον γιο του Κώστα Βουτσά, με τον οποίο αν και κινηματογραφικά έγιναν 5 φορές ζευγάρι, στη ζωή παρέμειναν φίλοι καρδιάς.
https://www.youtube.com/watch?v=5xtGp1TuFSQ
Σπύρος Δευτεραίος
