pontosnews.gr
Παρασκευή, 4/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Μικρασιατικά χριστουγεννιάτικα έθιμα από τη γιαγιά Λωξάντρα

Όπως τα διασώζει η Εστία Νέας Σμύρνης

24/12/2020 - 5:00μμ
(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Συμέλα Παντζαρτζή)

(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Συμέλα Παντζαρτζή)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Την παραμονή των Χριστουγέννων οι βαριές δουλειές του σπιτιού είχαν τελειώσει και οι νοικοκύρηδες πηγαινοέρχονταν στα καταστήματα για να εφοδιαστούν με τα απαραίτητα για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Στο Παλαιοχώρι οι άντρες έκαναν κάποιες μέρες πριν και τα χοιροσφάγια, έσφαζαν δηλαδή ένα γουρούνι το οποίο έτρεφαν έναν ολόκληρο χρόνο. Αφού το έγδερναν και κρατούσαν το κρέας που θα χρειάζονταν άμεσα, εκμεταλλεύονταν ό,τι μπορούσαν, όπως το δέρμα για την κατασκευή παπουτσιών και το λίπος του, ενώ το υπόλοιπο κρέας το έκαναν παστό ή λουκάνικα. Στη διαδικασία αυτή, που έπαιρνε το χαρακτήρα τελετουργίας και γλεντιού βοηθούσε ο ένας τον άλλο.

Στη Σμύρνη όσοι έσφαζαν γουρούνι σχημάτιζαν με το αίμα το ένα σταυρό στο κατώφλι της πόρτας για να αποτρέψουν τα θανατικά.

Οι νοικοκυρές καταγίνονταν με την προετοιμασία των γλυκών και των χριστόψωμων. Στα διαφόρων ειδών γλυκά χρησιμοποιούσαν αρκετούς ξηρούς καρπούς και σουσάμι, σύμβολα ευφορίας και ευγονίας, καθώς και φύλλα και δίπλες που συμβόλιζαν τα σπάργανα του Χριστού.

Ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα έδιναν στην παρασκευή του χριστόψωμου, το οποίο θα έκοβαν πρώτο στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Πρόκειται για ένα είδος γλυκού ψωμιού, ο τρόπος παρασκευής και τα υλικά του οποίου παρουσιάζουν μικρές διαφοροποιήσεις ανά περιοχή. Έτσι, για παράδειγμα, στα Βουρλά της Ερυθραίας το χριστόψωμο ζυμωνόταν επτά φορές (επτάζυμο) και όταν το έβγαζαν από το φούρνο το ράντιζαν με ροδόνερο και το πασπάλιζαν με ζάχαρη και κανέλα, ενώ στα Αλάτσατα έπρεπε να βάλουν απαραιτήτως μαστίχα, γλυκάνισο και σουσάμι για να έχουν καλή σοδειά.

Για τη διακόσμηση του χριστόψωμου έφτιαχναν έναν μεγάλο σταυρό από ζυμάρι στο κέντρο ή χρησιμοποιούσαν εναλλακτικά εκκλησιαστικές σφραγίδες.

Επίσης, πάνω τοποθετούσαν απαραιτήτως ξηρούς καρπούς, κυρίως καρύδια και αμύγδαλα για να διασφαλίσουν την ευφορία της γης τους, ενώ στο Μελί και το Λυθρί της Ερυθραίας έβαζαν στο κέντρο ένα κλωνάρι ελιάς. Στο Μελί εκτός από το χριστόψωμο έφτιαχναν και τα κολίκια, ζυμαρένια κουλούρια σε σχήμα σπείρας, σύμβολο της αιωνιότητας και της αέναης κίνησης των πραγμάτων. Το μεγαλύτερο από αυτά το έστελναν στην εκκλησία να το λειτουργήσουν, ενώ μικρότερα έστελναν οι ανάδοχοι στα βαφτιστήρια τους.

Χριστόψωμα και γλυκά συνήθιζαν να στέλνουν το πρωί ή το απόγευμα της παραμονής σε φίλους, συγγενείς και δασκάλους των παιδιών, στο πλαίσιο της σύσφιξης των οικογενειακών και κοινωνικών δεσμών. Επίσης, φαγητά, γλυκά και χριστόψωμα έστελναν στους φτωχότερους κατοίκους των χωριών, αλλά και σε όσους είχαν βαρύ πένθος, κάτι που δείχνει τους δεσμούς αλληλοϋποστήριξης και αλληλοβοήθειας που υπήρχαν στις παλαιότερες αγροτικές κοινωνίες, καθώς φαίνεται ότι θεωρούσαν ανεπίτρεπτο μια τέτοια μέρα να υπάρχουν άνθρωποι δίπλα τους που να στερούνται τα αναγκαία.

Εντύπωση προκαλεί ένα έθιμο στην Καλλονή της Λέσβου, σύμφωνα με το οποίο, όσοι είχαν πένθος έπρεπε την παραμονή των Χριστουγέννων να μοιράσουν στους φτωχούς ρεβίθια (πλατσέντις) και την ημέρα των Χριστουγέννων γλυκά, για την ψυχή (σχώριου) αυτού που είχε πεθάνει.

Το απόγευμα της παραμονής τα αγόρια έβγαιναν να πουν τα κάλαντα στις γειτονιές.

Στη χερσόνησο της Ερυθραίας τα αγόρια έλεγαν τα κάλαντρα, όπως συνήθιζαν να τα αποκαλούν, σε παρέες, κρατώντας χάρτινα φαναράκια (βενέτικα) και ένα χάρτινο ομοίωμα εκκλησίας που συμβόλιζε την Αγια-Σοφιά, φωτισμένο με ένα κερί, που συμβόλιζε την πίστη που ήταν θερμή. Στο Μελί αντί για ομοίωμα εκκλησίας κρατούσαν ένα ομοίωμα καραβιού, τενεκεδένιο ή ξύλινο. Στο Μανταμάδο της Λέσβου ο αρχηγός των καλαντιστών χτυπούσε την πόρτα των νοικοκυραίων με ένα ραβδί, την κουσ’κούδα. Τα κάλαντα που λέγονταν την ημέρα αυτή αφορούσαν κυρίως στην εξιστόρηση του θαυμαστού γεγονότος της γέννησης του Χριστού και συνέχιζαν με παινέματα των νοικοκύρηδων και προτροπές για κεράσματα των καλαντιστών. Τα κεράσματα αυτά –τα καρτάκια όπως τα έλεγαν στον Τσεσμέ– ήταν συνήθως γλυκά, αυγά, κολίκια και ξηροί καρποί, και πολύ σπανιότερα νομίσματα.

Από το βράδυ της παραμονής σε πολλές περιοχές της Μ. Ασίας φρόντιζαν να μην σβήσει η εστία της φωτιάς για να μπορεί να ζεσταθεί ο νεογέννητος Χριστός. Τις πρώτες πρωινές ώρες των Χριστουγέννων παρακολουθούσαν τη λειτουργία στην εκκλησία, και όταν γύριζαν κάθονταν στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, το οποίο συνήθως ετοίμαζαν από το προηγούμενο βράδυ. Στα Χύδηρα της Λέσβου οι βοσκοί συγκέντρωναν την ώρα εκείνη τα κοπάδια τους γύρω από το Μοναστήρι του Κουρούκλου και παρακολουθούσαν τη Λειτουργία, θυμίζοντας την προσκύνηση των ποιμένων στο Θείο Βρέφος.

Κύριο χριστουγεννιάτικο φαγητό στα μικρασιατικά παράλια ήταν η σούπα από κότα, αφού ήταν κατάλληλο μετά από τη μακρά περίοδο της αυστηρής νηστείας που είχε προηγηθεί.

Επίσης, έφτιαχναν χοιρινό ψητό, παστό, λουκάνικο ή με σέλινο, καθώς το τελευταίο αποτελούσε μία από τις πρασινάδες που φύτρωναν το χειμώνα και άρα συμβόλιζε την ευφορία και τη νίκη της φύσης απέναντι στον βαρύ χειμώνα. Τέλος, προτιμούσαν και φαγητά τα οποία τύλιγαν, όπως οι ντολμάδες και οι σαρμάδες, αφού, όπως συνέβαινε και με τα γλυκά, συμβόλιζαν τον σπαργανωμένο Χριστό.

Η μέρα των Χριστουγέννων, όπως και η επόμενη, κυλούσαν με γενικότερη χαρά, ευφορία και ανταλλαγές επισκέψεων. Μάλιστα, στο Αϊβαλί οι νοικοκυρές έστηναν μπροστά από τα σπίτια τους χάλκινα τραπέζια με κεράσματα, τα κουμούσια, για να τρώνε, να πίνουν και να εύχονται οι περαστικοί. Στο Παλαιοχώρι της Λέσβου οι άντρες τη δεύτερη μέρα πήγαιναν στην τοποθεσία Λαγκαδούρα. Εκεί έβαζαν σημάδι έναν πετεινό, και όποιος τον πετύχαινε τον έπαιρνε μαζί του σαν έπαθλο.

Τέλος, μια ευρύτερη αντίληψη, με τη μορφή πρόληψης, η οποία επικρατούσε στην Ιωνία και την Αιολίδα, ήταν ότι αποτελούσε πολύ κακό σημάδι η γέννηση ενός παιδιού την ημέρα των Χριστουγέννων. Αυτό συνέβαινε διότι πίστευαν ότι το παιδί αυτό είχε συλληφθεί την ημέρα του Ευαγγελισμού, δηλαδή την ημέρα της ασπόρου συλλήψεως. Για τα παιδιά αυτά διαβάζονταν ειδικές ευχές για να αποτρέψουν το κακό, ενώ στην Καλλονή της Λέσβου για τον ίδιο λόγο τα βάφτιζαν ανήμερα των Φώτων. Η ορθότητα αυτής της αντίληψης ίσως να ήταν συζητήσιμη.

  • Πηγή: facebook / ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Στιγμιότυπο από την επετειακή εκδήλωση για τα 100 χρόνια της Νέας Αλικαρνασσού (φωτ.: Δήμος Ηρακλείου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

100 χρόνια Νέα Αλικαρνασσός: Την ξεκίνησαν Μικρασιάτες πρόσφυγες, «μέσα στη φτώχεια και στη γύμνια»

3/07/2025 - 8:09μμ
Στιγμιότυπο από την εκδήλωση «Μια αγκαλιά τραγούδια, από τις πατρίδες της Ανατολής» (φωτ.: Δήμος Καβάλας / Κώστας Σαραϊδάρης)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

«Μια αγκαλιά τραγούδια, από τις πατρίδες της Ανατολής» στην καρδιά της Καβάλας

2/07/2025 - 4:13μμ
Προσφυγόπουλα και οικογένειες που έφτασαν από τη Μικρασία στην Ελλάδα το 1922, πιθανώς υπό την επίβλεψη του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού (φωτ.: Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Σύρος, το νησί που καλοδέχτηκε τους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής

1/07/2025 - 8:15μμ
Στιγμιότυπο από το 1ο Φεστιβάλ Μικρασιατικών Γεύσεων, στη Νέα Αρτάκη (φωτ.: Facebook / Σύλλογος Αρτακηνών Κυζικηνών)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

4ο Φεστιβάλ Μικρασιατικών Γεύσεων στη Νέα Αρτάκη – Για αχαμνόπιτα που δεν χάνεται, μουσικές και πολλά ακόμα

1/07/2025 - 10:10πμ
Στιγμιότυπο από το 6ο Πανελλήνιο Αντάμωμα Μικρασιατικών Συλλόγων, στο γήπεδο του Παναθλητικού Ομίλου Ατσαλένιου (φωτ.: Δήμος Ηρακλείου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Μέρα Μικρασίας έζησε το Ηράκλειο Κρήτης, με το 6ο Πανελλήνιο Αντάμωμα Μικρασιατικών Συλλόγων

30/06/2025 - 7:08μμ
Στιγμιότυπο από το 5ο Αντάμωμα Μικρασιατών, στο Αγρίνιο (φωτ.: Facebook / Γιώργος Παπαναστασίου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Οι Μικρασιάτες συναντώνται το σαββατοκύριακο στο Ηράκλειο Κρήτης – 6ο Πανελλήνιο Αντάμωμα

27/06/2025 - 6:08μμ
(Φωτ.: facebook / Galata Rum Ilkokulu - Σχολή Γαλατά)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Κωνσταντινούπολη: Το Ρωμαίικο Σχολείο του Γαλατά ανακαινίζεται με σεβασμό στη μνήμη

27/06/2025 - 3:13μμ
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Ένωση Σπάρτης Μικράς Ασίας: Νέος πρόεδρος ο Λουκάς Π. Χριστοδούλου – Η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου

27/06/2025 - 12:08μμ
Γκράφιτι στην Ορεστιάδα με θέμα την προσφυγιά των Ελλήνων και την αποχώρηση από την Ανατολική Θράκη (πηγή: Wikipedia)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Ορεστιάδα: Η πόλη των ξεριζωμένων από την Ανατολική Θράκη – 102 χρόνια ιστορίας

26/06/2025 - 7:49μμ
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Κωνσταντινούπολη: Το Ζάππειο Εκπαιδευτήριο υποδέχεται τον Κωνσταντίνο Αργυρό για την 150ή επέτειο από την ίδρυσή του

25/06/2025 - 7:50μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Διπλωματικές πηγές για τις πρόωρες εκλογές στα Σκόπια

Βουλγαρικό «μπλόκο» σε «μακεδονική ταυτότητα» και «μακεδονική γλώσσα» – Αφαιρέθηκαν από την ευρωπαϊκή Έκθεση Προόδου

14 λεπτά πριν
Ανεμιστήρας χειρός για την αντιμετώπιση των υψηλών θερμοκρασιών στο κέντρο της Αθήνας (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Βλάχος)

Ο καιρός την Παρασκευή: Μέχρι τους 38 η θερμοκρασία, παραμένει το μελτέμι

44 λεπτά πριν

«Σύρ’ το (γ)αίμαν!»: Οι Αργοναύται-Κομνηνοί χορεύουν και συστήνονται στο Μουσείο Λαϊκών Μουσικών Οργάνων

9 ώρες πριν
(Φωτ. αρχείου: EPA / Qudratullah Razwan)

Ρωσία: Αναγνώρισε την κυβέρνηση των Ταλιμπάν – Προσβλέπει σε παραγωγική διμερή συνεργασία

9 ώρες πριν
(Φωτ.: facebook/ Εύξεινος Λέσχη Ποντίων Μαρίνας «Η Ρωμανία»)

Γλέντι μέχρι το πρωί από την Εύξεινο Λέσχη Ποντίων Μαρίνας Νάουσας «Η Ρωμανία»

10 ώρες πριν
(Φωτ.: ©The Vindolanda Trust)

Βρετανία: Τεράστια ρωμαϊκά σανδάλια βρέθηκαν σε ανασκαφή – Οι αρχαιολόγοι αναρωτιούνται σε ποιους ανήκαν

10 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign