pontosnews.gr
Δευτέρα, 7/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Λευκές πορείες, το Άουσβιτς των Ποντίων

«Κουβαλούσαν στην πλάτη τα σκελετωμένα βρέφη τους»

17/05/2020 - 4:07μμ
(Εικ.: ΧΚ)

(Εικ.: ΧΚ)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Από τη Σαμψούντα, στις 19 Μαΐου 1919, θεωρείται ότι ξεκίνησε η δεύτερη και πιο σκληρή φάση της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που κορυφώθηκε τρία χρόνια μετά με την ήττα του ελληνικού στρατού, τις σφαγές της Ιωνίας και την καταστροφή της Σμύρνης.

Η αποβίβαση του εθνικιστή αξιωματικού Μουσταφά Κεμάλ στο λιμάνι του Εύξεινου Πόντου και η ανταρσία κατά της οθωμανικής Αρχής έμελλε να σφραγίσει τη μοίρα των χριστιανικών πληθυσμών.

Οι παλιές τρομοκρατικές ομάδες του Κομιτάτου «Ένωση και Πρόοδος» –που ήδη βαρύνονταν με θανάτους, δολοφονίες και καταστροφές– ανασυγκροτήθηκαν, όμως ο πιο «απλός» και ταυτόχρονα αποτελεσματικός τρόπος εξόντωσης δεν ήταν άλλος από τις πορείες θανάτου, αυτές που χρόνια αργότερα ο καθηγητής Πολυχρόνης Ενεπεκίδης χαρακτήρισε «Άουσβιτς εν ροή».

Όπως στο διαβόητο στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί, έτσι και σε αυτή την περίπτωση χιλιάδες άμαχοι πέθαναν από το κρύο, τις αρρώστιες και την πείνα, οικογένειες διαλύθηκαν, συγγενείς χωρίστηκαν, νεκροί έμειναν άταφοι.

Κυρίως γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι (αφού οι άνδρες ήταν είτε στα τάγματα εργασίας είτε ένοπλοι στα βουνά) διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους με τη βία, παίρνοντας μαζί τους ελάχιστα πράγματα. Πολλοί Πόντιοι πίστευαν ότι θα ξαναγυρίσουν – στην πραγματικότητα, όμως, οι λευκές πορείες δεν είχαν προορισμό, αφού στόχος ήταν μόνο η εξόντωση.

Χιλιόμετρα το ένα μετά το άλλο, χωρίς στάσεις, σε άγονα μέρη, μακριά από κατοικημένες περιοχές, χωρίς νερό και φαγητό, το χειμώνα. Όποιος έπεφτε δεν ξανασηκωνόταν, και το καραβάνι των απελπισμένων συνέχιζε την πορεία του. Άλλοι πέθαιναν από το κρύο και την πείνα, άλλοι από το ξύλο και τις κακουχίες. Οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά ήταν τα πρώτα θύματα.

Ένας λευκός θάνατος, που αν και επιμελώς προσπάθησε να κρυφτεί, εντούτοις υπάρχει καταγεγραμμένος σε αναφορές.

Η Έθελ Τόμσον (Ethel Thompson) το 1921 και το 1922 εργαζόταν για λογαριασμό της Near East Relief, σε ορφανοτροφεία της οργάνωσης κοντά στην πόλη Χαρπούτ, το σημερινό Έλαζιγ. Στην αναφορά που συνέταξε τόνιζε ότι έχει ένα αίσθημα φρίκης και απογοήτευσης όταν αναλογίζεται ότι υπάρχουν άνθρωποι που ζουν σε αυτές τις συνθήκες και κυβερνήσεις που το ανέχονται.

«Όταν μας το επέτρεπαν βοηθούσαμε με ρούχα και τρόφιμα τις συνοδείες των βρικολάκων, των ισχνών και λιμοκτονούντων Ελλήνων, γυναικών και παιδιών, που διέσχιζαν την Ανατολία. Τα μάτια είχαν βγει από τις κόγχες, τα οστά απλά καλύπτονταν από δέρμα. [Οι γυναίκες] έφεραν πάντα στη ράχη τα σκελετωμένα βρέφη τους και οδηγούνταν χωρίς τροφή και ρούχα από τους χωροφύλακες, μέχρι να πέσουν νεκρές», περιέγραφε.

(Πηγή: Near East Foundation archives, 1923)

Σε άλλο σημείο της έκθεσης υποστήριξε με έμφαση ότι όλα όσα μεταφέρει είναι η απόλυτη αλήθεια και ότι είδε και ομαδικούς τάφους έξω από τη Χαρπούτ. Πριν από εκεί βρισκόταν στη Σαμψούντα (Αμισό) για δύο περίπου μήνες, Ιούλιο-Αύγουστο 1921, περιμένοντας την τοποθέτησή της· από εκεί είδε τα σπίτια στα ελληνικά χωριά να καίγονται και γυναίκες να φτάνουν στην πόρτα του αρμενικού ορφανοτροφείου, όπου διέμεναν οι εργαζόμενοι στη Near East Relief, εκλιπαρώντας να αφήσουν τα παιδιά τους, αφού είχε ήδη διαταχθεί ο εκτοπισμός τους.

Στο δρόμο από τη Σαμψούντα προς τη Χαρπούτ η Έθελ Τόμσον είδε πορείες κάτω από τον καυτό ήλιο, πτώματα στις άκρες των δρόμων, γυναίκες να παίρνουν παιδιά από την αγκαλιά των νεκρών μητέρων τους και να συνεχίζουν.

Μέσα στην πόλη αντίκρισε, όπως περιγράφει στην έκθεσή της, ανθρώπινα ερείπια: μια ομάδα Ελλήνων του Πόντου που προσπαθούσε να φτιάξει σούπα από χορτάρι και ένα αυτί προβάτου για να ξεγελάσει την πείνα της. «Οι Τούρκοι δεν τους είχαν δώσει φαγητό για 500 μίλια, από τη Σαμψούντα. Όσοι είχαν χρήματα, τα χρησιμοποίησαν για να δωροδοκήσουν τους χωροφύλακες. Όσοι δεν είχαν, απλά πέθαναν κατά τη διαδρομή», ανέφερε.

«Ήταν μια πορεία πτωμάτων, μια πορεία θανάτου στην Ανατολία. Πέρυσι η Ανατολία ήταν ένα τεράστιο νεκροταφείο».

Μετά από ένα καλοκαίρι φρίκης, ήρθε ο χειμώνας. Η Τόμσον σημείωνε ότι χιλιάδες είχαν προσβληθεί από τύφο ή είχαν γάγγραινα στα πόδια. Στις 5 Φεβρουαρίου 1922, κατά τη διάρκεια επίσκεψης σε ορφανοτροφείο έξω από την πόλη, ήταν παρούσα σε περιστατικό ξυλοδαρμού παιδιών από Τούρκους χωροφύλακες και μανάδων που προσπάθησαν να τα προστατεύσουν. Όπως λέει, πολύ συχνά ο διευθυντής της Near East Relief στην περιοχή έκανε αίτημα στις Αρχές να φιλοξενηθούν στα ορφανοτροφεία παιδιά Ελληνίδων που είχαν πεθάνει κατά τη διάρκεια της διαδρομής, ωστόσο συναντούσε σθεναρή άρνηση.

Η Έθελ Τόμσον μετά το 1922 σταμάτησε να εργάζεται για τη Near East Relief. Υπολόγισε (και αυτό αναφέρεται στην έκθεσή της, που δεν είναι όμως επίσημη) ότι από τους 30.000 Έλληνες που έφυγαν από τη Σεβάστεια, οι 8.000 πέθαναν καθ’ οδόν προς τη Χαρπούτ και οι 15.000 στάλθηκαν στο Ντιγιάρμπακιρ κατά τη διάρκεια του χειμώνα – στην πλειοψηφία ήταν γυναικόπαιδα.

Τα πιο όμορφα κορίτσια κατέληξαν σε χαρέμια, ενώ από τη λευκή πορεία προς το Ντιγιάρμπακιρ δεν κατάφεραν να επιβιώσουν περί τα 3.000 άτομα. Άλλοι 9.000 Έλληνες στάλθηκαν προς το Μπιτλίς, χωρίς κανείς τότε από την οργάνωση να έχει την παραμικρή εικόνα για την τύχη τους, καθώς η πόλη ήταν κατεστραμμένη.

«Όταν ετοιμαζόμασταν για αναχώρηση, ο Τούρκος διοικητής μάς κάλεσε και μας ζήτησε να διαψεύσουμε τις εκθέσεις του κ. Γιόγουελ και του δρ Γουόρντ όταν θα φτάναμε στη Βηρυτό ή στην Κωνσταντινούπολη. Μας απείλησε ότι αν δεν του δίναμε αυτή την υπόσχεση, θα ανακαλούσε την άδεια. Τελικά, του είπαμε απλώς ότι θα πούμε την αλήθεια για όσα είδαμε. Και κράτησα την υπόσχεσή μου», καταλήγει η Έθελ Τόμσον.

Αποσπάσματα από την έκθεση της Έθελ Τόμσον περιλαμβάνονται στα βιβλία Genocide in the Ottoman Empire: Armenians, Assyrians, and Greeks, 1913-1923 (Berghahn Books, 2017) και British Miscalculations: The Rise of Muslim Nationalism, 1918-1925 (Transaction Publishers, 2012).
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Άποψη του οικισμού της Ίμερας στον Πόντο (φωτ.: «Η Έξοδος» τόμος Ζ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Ευρυδίκης Γαλανού: Αφήσαμε τα χώματα που γεννηθήκαμε και που θάψαμε τους ανθρώπους μας, και φύγαμε

5/07/2025 - 10:18πμ
Η εκκλησία του Αγίου Στεφάνου στη Σαφράμπολη μετατράπηκε σε τζαμί με μιναρέ (φωτ.: «Η Έξοδος», τόμος ΙΒ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Θεόδωρου Βασιλειάδη: Καθίσαμε έναν μήνα στο δάσος, από τα έλη πίναμε νερό

27/06/2025 - 10:07πμ
Στιγμιότυπο από την έναρξη του διεθνούς συνεδρίου για τη Γενοκτονία των Ασσυρίων, στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής (φωτ.: αρχείο Θεοδόση Κυριακίδη)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Διεθνές συνέδριο για τη Γενοκτονία των Ασσυρίων: Νέα στοιχεία στο φως – Γιατί αφορούν Έλληνες και Αρμένιους

26/06/2025 - 10:24πμ
Άποψη της Ινέπολης. Στο βάθος διακρίνεται το βυζαντινό φρούριο (φωτ.: «Η Έξοδος», τόμος ΙΒ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Ηρακλή Σπανόπουλου: Αφήσαμε πολλά πράματα να μας τα φυλάξουν οι Τούρκοι. Όταν όμως γυρίσαμε, δεν βρήκαμε τίποτα

21/06/2025 - 8:55μμ
«Λεηλατούν, πυρπολούν, σκοτώνουν ψυχρά, χωρίς μίσος, κατά μια έννοια μεθοδικά». Φελίξ Σαρτιό, Φώκαια, Ιούνιος 1914 (πηγή: Wikipedia)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Η Σφαγή της Φώκαιας προάγγελος της Γενοκτονίας των Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής

12/06/2025 - 3:31πμ
Ασσύριοι και Ασσύριες με εθνικές ενδυμασίες (φωτ.: Αρχείο Πανελλήνιας Ένωσης Ασσυρίων)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Η «άγνωστη» Γενοκτονία των Ασσυρίων – Ο λαός, η ιστορία του, η σύνδεση με τους Έλληνες

8/06/2025 - 10:12πμ
Άποψη της Νεοκαισάρειας από τα νότια. Στα αριστερά το κάστρο της πόλης (πηγή: travelogues.gr)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Μιλτιάδη Μουρατίδη: Βλέπανε τι χρυσαφικό έχουνε πάνω τους και το αρπάζανε. Κόβανε και τ’ αυτιά και τα δάχτυλα μαζί

7/06/2025 - 10:46πμ
Ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Νίκος Παπανδρέου (φωτ. αρχείου: Eurokinissi/Χρήστος Μπόνης)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Νίκος Παπανδρέου προς Τούρκο πρέσβη στην ΕΕ: Κατανοώ πλήρως την αντίθεσή σας στο αίτημα για αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων

28/05/2025 - 9:57μμ
Τα ρωσικά στρατεύματα εισέρχονται στην Τραπεζούντα, Απρ. 1916 (πηγή: Internet Archive Book Images / commons.wikimedia.org)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Ευφροσύνης Κιτρίδου: Όταν ήρθαν οι Ρώσοι χαρήκαμε, δεν ξέραμε πως αυτό σήμαινε την καταστροφή μας

27/05/2025 - 10:24μμ
(Φωτ.: «Φάρος» Ποντίων Πατρών)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Η Πάτρα τίμησε την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου

27/05/2025 - 10:13πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ο Ολυμπιονίκης Εμμανουήλ Καραλής πανηγυρίζει μετά το επιτυχημένη προσπάθεια στο άλμα επί κοντώ στο 5.93 κατά τη διάρκεια του μίτινγκ «Fly Athens» στο Παναθηναϊκό Στάδιο (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Αλέξανδρος Μπελτές)

Πρώτος ο Καραλής στο «Fly Athens 2025» – «Πέταξε» στα 6 μέτρα και έκανε νέο ρεκόρ αγώνων

7 ώρες πριν
Το υπό σημαία Λιβερίας, ελληνικών συμφερόντων πλοίο μεταφοράς Magic Seas (φωτ.: marinetraffic.com)

Ερυθρά Θάλασσα: Βυθίζεται το ελληνικών συμφερόντων πλοίο MV MAGIC SEAS που δέχθηκε επίθεση από Χούθι

7 ώρες πριν

Με ποντιακή συμμετοχή το 7ο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών «Θεράπνεια 2025»

8 ώρες πριν
Η νέα γενιά του Πόντου στις ΗΠΑ συνεχίζει ακάθεκτη την παράδοση (φωτ.: Brotherhood Pontion Toronto «Panagia Soumela»)

Οι «Ακρίτες» της Φιλαδέλφειας… έβγαλαν στη φόρα τα παρασκήνια του 16ου Φεστιβάλ Νεολαίας ΗΠΑ-Καναδά

8 ώρες πριν
(Εικ.: pontosnews.gr)

Υποβρύχιο: Το ρετρό γλύκισμα από τη Θεσσαλονίκη κατακτά τη Γερμανία

9 ώρες πριν
Ο Ηλίας Ιορδανίδης (φωτ.: facebook / Δήμος Καβάλας)

Ηλίας Ιορδανίδης: Η Αργυρούπολη και όλος ο Πόντος τον αποχαιρετούν τη Δευτέρα με βαθιά θλίψη

9 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign