pontosnews.gr
Δευτέρα, 1 Μαρτίου, 2021
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ο θίασος των Μωμόγερων από τα… παλιά, όπως ήταν στον Πόντο

Οι λαϊκοί αυτοσχέδιοι θίασοι έκαναν την εμφάνισή τους κατά το Δωδεκαήμερο

25/12/2018 - 5:40μμ
Ο θίασος των Μωμόγερων από τα… παλιά, όπως ήταν στον Πόντο - Cover Image

Οι Μωμόγεροι του ΚΟΠΑ στην Καλλιθέα το 1975

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Σατιρική κωμωδία, απομεινάρι των ρωμαϊκών καλάντων διότι διατηρούν τις μεταμφιέσεις και τα γλέντια, ακόμα και ποντιακά καρναβάλια. Τα Μωμο(γ)έρια μπορεί κανείς να τα περιγράψει με διάφορους τρόπους· ένα εθιμικό δρώμενο που πλέον για τον τρόπο που παρουσιάζεται στα ποντιακά χωριά της Κοζάνης από τους απόγονους των προσφύγων έχει κατακτήσει μία θέση στον κατάλογο της UNESCO με τα μνημεία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Μάλιστα ο Δημήτρης Οικονομίδης στο Ημερολόγιον Μεγάλης Ελλάδος (1927) θεωρεί τους Μωμόγερους «λείψανον αρχαίου εθίμου ή αγροτικήν εορτήν συμβολίζουσαν την νάρκην της φύσεως κατά τον χειμώνα και την αναβίωσιν αυτής κατά την άνοιξιν […], ή υποτυπώδη παράστασιν σκοπόν εχούσις της δεισιδαιμόνος αποτροπής των κακών».

Οι λαϊκοί αυτοσχέδιοι θίασοι έκαναν την εμφάνισή τους κατά το Δωδεκαήμερο.

Ο Δ.Κ. Παπαδόπουλος από το Σταυρίν της επαρχίας Χαλδίας στην Ποντιακή Εστία (1953, τχ. 38-39) περιγράφει όσα είχαν ζήσει οι πρόσφυγες πρώτης γενιάς στον Πόντο. Όπως εξηγεί, το συγκεκριμένο δρώμενο καυτηριάζει την ανηθικότητα και τη σκληρή και βάναυση συμπεριφορά, και διακωμωδεί και γελοιοποιεί τον τρόπο απονομής της δικαιοσύνης εξευτελίζοντας το επίσημο όργανό της.

Στις αγροτικές και απομονωμένες περιοχές του Πόντου, σημειώνει, τα Μωμογέρια ήταν μια μορφή διασκέδασης και μάλιστα μεταξύ του κοινού περιλαμβάνονταν και Τούρκοι. «Συνέρρεον άπαντες ανεξαρτήτως ηλικίας και παρηκολούθουν όλας τας επαναληπτικώς διδομένας παραστάσεις από της πρώτης μέχρι της τελευταίας τηρούντες αδιάπτωτον το ενδιαφέρον αυτών και αμείωτον το ευάρεστον συναίσθημα της απολαύσεως», γράφει ο Δ.Κ. Παπαδόπουλος.

Ο θίασος αποτελούνταν από τα εξής πρόσωπα:

  • Ο Αλογάς (ατλής) ή τερέπεης (=τιμαριούχος). Συνήθως φορούσε την τοπική ενδυμασία (ζίπκα), κομψά πέδιλα (τσάπουλα), μεταξωτό χιτώνα (τσιπάν), μεταξωτή ζώνη (ταραπολούζ’) και στο κεφάλι είχε χρυσοποίκιλτο μεταξωτό μαντήλι (κοτσοΰρ’). Προκειμένου να φαίνεται ότι είναι έφιππος στερέωνε δύο κοντάρια, ένα στα αριστερά και ένα στα δεξιά, τα οποία κατέληγαν κεφαλή αλόγου, ενώ το πίσω μέρος τους καλυπτόταν από το χιτώνα. Επίσης κρατούσε τα «χαλινάρια» με το αριστερό και ένα μαστίγιο ή ραβδί με το δεξί χέρι.
  • Ο Κιζίρ (=κλητήρας του χωριού) ή ο κυρίως μωμόγερος. Φορούσε ακατέργαστο δέρμα τράγου, στην πλάτη είχε κάτι για να τον προστατεύει από τα χτυπήματα του τερέπεη και στο κεφάλι έφερε ένα κωνοειδές δερμάτινο κάλυμμα (κιουλάχ’) από το οποίο κρεμόταν ένα κουδούνι και δερμάτινη προσωπίδα. Στη δε ζώνη του είχε κρεμασμένα πολλά κουδούνια, σκόρδα και δερμάτινες λωρίδες. Στο δεξί χέρι κρατούσε χατζάρα και στο αριστερό ένα κοντό ραβδί. Η περιβολή του θεωρούνταν ιδιαιτέρως κωμική και προκαλούσε το αβίαστο γέλιο του κοινού.
  • Ο Κορ-Σεϊτάν (=διάβολος). Η ενδυμασία του ήταν μαύρη, η προσωπίδα ανάλογη με κέρατα, και είχε και ουρά. Κρατούσε δύο λεπτές ράβδους. Ο θίασος ίσως είχε και τον μικρόν δάβολον με αντίστοιχη περιβολή.
  • Ο Γατής (καδής, =δικαστής). Φορούσε κατάλευκο χιτώνα μέχρι τους αστραγάλους και ογκώδες σαρίκι με προσωπίδα που παρέπεμπε σε σεβάσμιο γέροντα.
  • Ο Δίκολον. Αδελφός του Κιζίρ, ντυμένος φτωχικά. Στην πλάτη του κουβαλούσε τον άλλο αδερφό τους που τον σκότωσε ο τερέπεης.
  • Ο Ζαπτιάς (=χωροφύλακας) φέρει στολή και όπλο.
  • Η Νύφη (νύφη του Κιζίρ). Το ρόλο «κρατούσε» νέος χωρίς μουστάκι που φορούσε γυναικεία ενδύματα και στολιζόταν σαν νύφη.
  • Ο Δατρόν (=ιατρός). Φορούσε γυαλιά και ψηλό καπέλο και κρατούσε μια θήκη ή ένα σακίδιο με τα φάρμακα.

Το θίασο συμπλήρωνε ο λυράρης που συνήθως φορούσε ζίπκα, και ένα-δύο ακόμα πρόσωπα που αναλάμβαναν να μαζέψουν τις προσφορές από τους θεατές, που συνήθως ήταν κεράσματα ή μικροποσά.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Πόντιοι και Πόντιες από τη Σαμψούντα (φωτ.: αρχείο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου με ποντιακά δίστιχα: Το παράπονο, ο έρωτας, ο χωρισμός

14/02/2021 - 12:27μμ
Χαψία σε αγορά της Τραπεζούντας (φωτ.: Anadolu)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Φεβρουάριος και Μάρτιος οι μήνες των χαψίων στον Πόντο

8/02/2021 - 8:11μμ
(Πηγή: YouTube)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

«Εκάεν και το Τσάμπασιν» ερμηνεύει η Μερβέ Τανρίκουλου από την Τραπεζούντα (video)

7/02/2021 - 9:09πμ
(Εικ.: ΧΚ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο χουτζήμπασης των ποντιακών γάμων

19/12/2020 - 11:36πμ
(Φωτ.: facebook / Χρήστος Αηδονίδης. Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Τονάκ’ς και ο Τσάντζας

18/12/2020 - 9:10πμ
(Φωτ.: pixabay.com)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική: Το σκόρδο στον Πόντο

14/12/2020 - 2:56μμ
Καρτ ποστάλ από το Καρς, του 1917 (συλλογή Κωνσταντίνου Παυλίδη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Αε-Σπυρίδων και τα ημέρας

12/12/2020 - 5:19μμ
(Φωτ.: pixabay.com)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τα κοσμήματα και τα δώρα του αρραβώνα στον Πόντο

9/12/2020 - 9:32πμ
(Φωτ.: commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική στον Πόντο: Τι ήταν και πώς θεραπεύονταν τα ανεμικά

26/11/2020 - 9:26πμ
Τα τρίτα, ένα ποντιακό έθιμο με ρίζες στην Αρχαιότητα - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τα τρίτα, ένα ποντιακό έθιμο με ρίζες στην Αρχαιότητα

22/08/2020 - 12:13μμ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ.: mchamber.mk)

Άλλαξε όνομα το Οικονομικό Επιμελητήριο στα Σκόπια

43 λεπτά πριν

Έκτακτο: Ύποπτο δέμα στο υπουργείο Υγείας

2 ώρες πριν
O Στάθης Λιβαθινός διδάσκει τους μαθητές του
(φωτ.: n-t.gr)

Θρίλερ με την «παραίτηση» του Στάθη Λιβαθινού από το Εθνικό θέατρο

2 ώρες πριν
(Φωτ.: agriniopress.gr)

Ναύπακτος: Χάλασε το ψυγείο του Κέντρου Υγείας – Τι γίνεται με τα εμβόλια;

3 ώρες πριν
Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί, σήμερα, σε δικαστήριο του Παρισιού όπου δικάστηκε (φωτ.: EPA/IAN LANGSDON)

Ένοχος ο Νικολά Σαρκοζί για διαφθορά και απόπειρα δωροδοκίας δικαστή (video)

3 ώρες πριν
(Φωτ: facebook/ Greece in Russia)

Τα παιδιά στη Μόσχα, ζωγραφίζουν την Ελληνική Επανάσταση του 1821

5 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2021 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2021 pontosnews.gr
Made by minoanDesign