pontosnews.gr
Κυριακή, 24/09/2023
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Μεγάλο Σάββατο στον Πόντο: Ο ζαγκότζ’ χτυπούσε τις πόρτες των χριστιανών

Μια καταγραφή από τον Φίλωνα Κτενίδη

1/05/2021 - 8:06μμ
(Φωτ.: Αρχείο ΕΠΜ)

(Φωτ.: Αρχείο ΕΠΜ)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Απ’ όλες τις θρησκευτικές εορτές, μόνο το Πάσχα δεν παρουσίαζε σχεδόν καμία παραλλαγή στον τρόπο του εορτασμού του σε όλες τις πόλεις του Πόντου. Ό,τι γράφουμε για το Πάσχα στην Τραπεζούντα, νομίζουμε ότι θα μπορούσε να γραφτεί για όλες τις πόλεις του Πόντου.
~

Το βράδυ σαν μαζεύονταν όλοι στο σπίτι, μικροί-μεγάλοι, αν εντός της ημέρας δεν είχαν λουστεί στο χαμάμ, θα λούζονταν στη σκάφη που τους περίμενε στην ασχανά (κουζίνα), όπου έβραζε το χαλκόν (καζάνι). Πρώτα οι μικροί και τελευταίοι οι μεγάλοι. Ακολουθούσε το άλλαγμαν, δηλαδή η αλλαγή των εσωρούχων, των σεντονιών κτλ., και χωρίς καμία άλλη διαδικασία πήγαιναν στο κρεβάτι. Έπρεπε να πέσουν από νωρίς γιατί στις 3:00 μετά τα μεσάνυχτα θα τους ξυπνούσαν τα χτυπήματα του ζαγκότζου στην πόρτα.

Ο ζαγκότζ’ ή ζαγκότζον (ποια να είναι άραγε η ετυμολογία της λέξης;) ήταν το όνομα που έδιναν στον νυχτοφύλακα (παζβάντς), κάποτε και στον καντηλανάφτη, μόνο εκείνη τη νύχτα, σαν τίτλος εξαιρετικός, για εξαιρετικό λειτούργημα.

Ο παζβάντης (παζβάντ’ς), ενώ κάθε βράδυ καθ’ όλο το έτος με τα ρυθμικά χτυπήματα της βαριάς μαγκούρας του σήμαινε τις ώρες, εκείνη τη νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου χτυπούσε με την ίδια μαγκούρα με ιδιαίτερο ρυθμό μία-μία τις πόρτες των χριστιανών κατά τις 3:00 περίπου μετά τα μεσάνυχτα για να τους ξυπνήσει να ετοιμαστούν και να πάνε στην εκκλησία.

Αυτή η συνήθεια έμεινε απ’ την εποχή που οι Τούρκοι δεν επέτρεπαν στους χριστιανούς να έχουν καμπάνες στις εκκλησίες τους, ούτε και σήμαντρα ακόμη. Και αν μελετήσει κανείς το ζήτημα θα βρει πως τα ρυθμικά αλλά βροντερά χτυπήματα των δικών μας ημερών θα ήταν στις μαύρες μέρες της σκλαβιάς ελαφρά, συνθηματικά.

Μόλις λοιπόν βροντούσε η πόρτα από τα χτυπήματα του ζαγκότζου ξυπνούσαν και ετοιμάζονταν για την εκκλησία, όπου πήγαιναν όλοι εκτός από όσους ήταν υποχρεωμένοι είτε από ασθένεια είτε για την περιποίηση των μωρών ή των ασθενών να παραμείνουν στο σπίτι.

Φίλων Κτενίδης, «Η Λαμπρή»
Ποντιακή Εστία 54, 1954, σ. 213-4.
Μεταγραφή στη δημοτική: pontosnews.gr.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Νερό, παντού νερό. Όλα τα έχει καλύψει το νερό... (φωτ.: Αντώνης Νικολόπουλος / EUROKINISSI)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στουν έρμου κι στουν άλιμου κι στουν ξάλιμου τουν τόπου

23/09/2023 - 4:00μμ
(Φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και τα ποντιακά έθιμα της ημέρας

14/09/2023 - 2:01μμ
Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2023 - 9:06πμ
(Φωτ.: Αλεξία Ιωαννίδου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τα Χάλκινα της Γουμένισσας ξεσήκωσαν το Κιλκίς

20/08/2023 - 11:18πμ
Οργανοπαίκτες των Κοτυώρων με παραθεριστές στο Τσάμπασι, τον Ιούλιο του 1906 (πηγή: «Από τη ζωή του Πόντου: Λαογραφικά Κοτυώρων», του Ξενοφώντα Άκογλου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το (τραγουδισμένο) Τσάμπασι, ένα καλοκαιρινό θέρετρο για τους αστούς των Κοτυώρων, μια μοναδική περίπτωση

18/08/2023 - 8:26μμ
Η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, ο σταυρός του Μανουήλ Κομνηνού και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του οσίου Χριστοφόρου (φωτ.: Φίλιππος Φασούλας)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Φίλωνα Κτενίδη, «Η πρόσφυξ Παναγία»

15/08/2023 - 8:27πμ
Σκίτσο του Χρ. Γ. Δημάρχου από την έκδοση «Ο ελληνικός Πόντος – Μορφές και εικόνες ζωής», Αθήνα 1947
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Αλωνάρτ’ς, ο μήνας του αλωνίσματος στον Πόντο

1/08/2023 - 8:09πμ
Η Θεοδούλα Φωτιάδου (φωτ.:  istorima.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η νύφε κρατεί μάχ’ – Το ποντιακό έθιμο της σιωπής όπως το αφηγήθηκε η Θεοδούλα Φωτιάδου

31/07/2023 - 10:37πμ
Μεταλλουργοί της Χαλδίας
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Προφήτης Ηλίας ήταν ο προστάτης της συντεχνίας των ματεντζήδων, των Πόντιων μεταλλωρύχων

20/07/2023 - 7:50μμ
Επεξεργασία του βούτυρου στο παρχάρι (πηγή: Facebook)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σε παρχάρι στον Πόντο βούτυρο όπως παλιά, αλά ποντιακά

18/07/2023 - 11:14πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Εύξεινος Λέσχη Ποντίων Νάουσας: Για μια ακόμη χρονιά, στήνει παραδοσιακό γλέντι σε καζάνι

17 λεπτά πριν
Από την παρουσίαση της έκθεσης «Σήκω ψυχή μου» στην Καβάλα (φωτ.: Facebook / Δήμος Καβάλας)

«Σήκω ψυχή μου!» και στην Κύπρο – Εικόνες και μουσικές προσφύγων από τον Πόντο και τη Μικρασία μέχρι την Ανατολική Ρωμυλία

40 λεπτά πριν
Έφη Αχτσιόγλου και Στέφανος Κασσελάκης στο διαρκές συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, στις 2 Σεπτεμβρίου 2023   (φωτ.: EUROKINISSI / Γιώργος Κονταρίνης)

Κασσελάκης ή Αχτσιόγλου: Σήμερα ξεκινά η μετά-Τσίπρα εποχή στο ΣΥΡΙΖΑ

1 ώρα πριν
(Φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων σήμερα, Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου

1 ώρα πριν
(Φωτ.: Twitter / WTAGuadalajara)

Κυρίαρχη στη Γουαδαλαχάρα η Σάκκαρη – Κατέκτησε τον δεύτερο τίτλο της καριέρας της!

2 ώρες πριν
(Φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Καιρός: Μικρή πτώση της θερμοκρασίας θα σημειωθεί σήμερα – Πού αναμένονται τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες

2 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign