pontosnews.gr
Τρίτη, 28/03/2023
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ο Μπέης, ο γαμπρός, ο δικαστής και η νύφη στους δρόμους του Πόντου παραμονή των Χριστουγέννων

Ένα λαϊκό δρώμενο από όμιλο τεσσάρων μεταμφιεσμένων ανδρών

24/12/2021 - 5:00μμ
(Φωτ.: αρχείο MOTIONTEAM)

(Φωτ.: αρχείο MOTIONTEAM)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Το λαϊκό δρώμενο «τη Χουσπαντιών» τελούνταν την παραμονή των Χριστουγέννων από όμιλο τεσσάρων ανδρών, οι οποίοι μεταμφιέζονταν: ο ένας σε γενειοφόρο γέροντα, που ονομαζόταν Μπέης ή Αγάς, ο άλλος σε νέο με μαύρα γένια που θα υποδυόταν το ρόλο του γαμπρού, ο τρίτος σε νέο που θα υποδυόταν το ρόλο του δικαστή-κριτή κι ο τέταρτος σε ωραιότατη νέα, που ονομαζόταν Φατήκ. Οι τρεις, εκτός από την εικονική νύφη, τη Φατήκ, καθώς και οι συνοδοί τους, φορούσαν στο κεφάλι δέρματα προβάτων ή άλλων ζώων.

Την αγριότητα της εμφάνισής τους συμπλήρωνε και ο εξοπλισμός τους με ξύλινα μαχαίρια, ραβδιά και όπλα.

Με το σούρουπο ο όμιλος άρχιζε την επίσκεψη στα σπίτια. Προηγούνταν οι επισκέψεις στα πολύ φιλικά και ύστερα, ανάλογα φυσικά με τη διάθεση και την κόπωση των μελών του θιάσου, στα άλλα.

Πρώτοι έμπαιναν ο Αγάς με τη Φατήκ κι άρχιζαν το χορό με τη συνοδεία λύρας. Αφού χόρευαν λίγα λεπτά, η Φατήκ διέκοπτε το χορό κι έτρεχε δήθεν να κρυφτεί σε μια γωνιά του δωματίου.

Σε λίγο εμφανιζόταν ο ντελη-κανλής, ο νέος, και κρατώντας ξύλινο ραβδί προσποιούνταν ότι αναζητεί τη Φατήκ. Ύστερα απευθυνόταν στον οικοδεσπότη λέγοντάς του: «Καλησπέρα, νοικοκύρη. Νοικοκύρη, ο εχθρός σου να τυφλωθεί! Έχασα μια όμορφη νέα. Αυτήν ψάχνω. Βοήθησέ με να την βρω». Κι ο νοικοκύρης του απαντούσε: «Ψάξε και βρες την».

Αφού εκείνος την αναζητούσε για λίγα λεπτά χτυπώντας το ραβδί του στους τοίχους και στα έπιπλα του δωματίου, τελικά, εν αγνοία του δήθεν, χτυπούσε με το ραβδί του την κρυμμένη στη γωνιά νύφη. Αμέσως άρχιζε να οσφραίνεται, ενώ ταυτόχρονα ξεστόμιζε τη φράση: «Εδώ κάτι μυρίζει». Γεμάτος χαρά που ανακάλυψε τη Φατήκ, άρχιζε έναν ξέφρενο χορό μαζί της.

Η ενέργειά του αυτή κινούσε δικαιολογημένα τη ζήλια του παραγκωνισμένου πια γέρου Αγά, που αθέατος παρακολουθούσε από κάποια γωνιά, γεμάτος οργή, όσα συνέβαιναν.

Κι όταν η ζήλια του φούντωνε, γεμάτος οργή ορμούσε πάνω στο τρισευτυχισμένο ζευγάρι για να αποσπάσει τη Φατήκ από τα χέρια του νέου. Ο νέος αντιδρούσε. Και ακολουθούσε δυναμική πάλη για την καρδιά της πανέμορφης Φατήκ, μέχρις ότου έμπαινε στο δωμάτιο ο δικαστής-κριτής, που κρατώντας ξύλινο μαχαίρι προσπαθούσε να τους χωρίσει.

Αφού με την επέμβαση του δικαστή-κριτή τελείωνε η πάλη, ο νέος απεύθυνε στον οικοδεσπότη, που παρακολουθούσε με δέος όσα συνέβαιναν, το ακόλουθο ερώτημα:

«Αφέντη, αυτή η όμορφη νέα σε μένα ταιριάζει ή σ’ αυτόν εδώ τον σκυλόγερο;»

Κι ο «δικαστής» δεν δυσκολευόταν να εκδώσει τη δίκαιη απόφασή του: «Όχι, νέε μου, σε σένα ταιριάζει!». Και η κρίση αυτή προκαλούσε την έκρηξη χαράς του νέου, ενώ ο Αγάς λυπόταν. Aυτό το ένιωθε ο νέος και, για να μετριάσει τη θλίψη του μαραζωμένου Αγά, πρόβαινε στην εικονική διχοτόμηση της νύφης με ξύλινο μαχαίρι.

Η ενέργειά του αυτή χαροποιούσε τον Αγά και τότε όλοι, ικανοποιημένοι, επιδίδονταν σε ξέφρενο χορό.

Αφού τελείωνε ο χορός, εύχονταν στον οικοδεσπότη «καλά Χριστούγεννα» κι εκείνος τους φιλοδωρούσε με τσουρέκια, ξηρούς καρπούς, χρήματα κ.ά.

Γ. Κ. Χατζόπουλος

Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια του ποντιακού ελληνισμού, εκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: Tim Peukert / fotocommunity.de / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στις 25 Μαρτίου, στον Πόντο, ο κούκον έφερνε την άνοιξη και τα πλούτη – Ο θρύλος για τη σχέση του πουλιού με την Παναγία Σουμελά

25/03/2023 - 3:04μμ
Μάρτ’ς ο πεντάγνωμος - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Μάρτ’ς ο πεντάγνωμος

1/03/2023 - 8:22πμ
(Εικ.: Χ. Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σαχταροδευτέρα σήμερα, αρχίζει τ’ αεθοδώρισμαν!

27/02/2023 - 2:56μμ
Τον κουκαρά (στο μέσο) έφτιαξε η Αντωνία Τσαγκαράκη, την οποία ευχαριστούμε πολύ (εικ.: Γεωργία Βορύλλα)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο κουκαράς των Ποντίων, ένας «φρουρός» και χρονοδείκτης της Σαρακοστής

27/02/2023 - 8:36πμ
Πόντιοι πρόσφυγες σε εορταστικό τραπέζι στην Καλλιθέα, με συνοδεία λύρας (πηγή: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κυριακή της Τυρινής με την εμπονέστια – Ήθη και έθιμα από τον Πόντο

26/02/2023 - 8:45πμ
Πόντιοι και Πόντιες από τη Σαμψούντα (φωτ.: αρχείο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου με ποντιακά δίστιχα: Το παράπονο, ο έρωτας, ο χωρισμός

14/02/2023 - 9:29πμ
(Φωτ.: pixabay.com. Εικ.: ΧΚ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

«Τη Χριστού» — Ο Ιωάννης Αβραμάντης γράφει για τα Χριστούγεννα στον Πόντο

7/01/2023 - 12:46πμ
(Εικ.: ΧΚ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

«Ρουγκατσάρια και παγάνα» – Η καταγωγή των λέξεων και τα έθιμα των Φώτων σε Ρούμελη και Θεσσαλία

6/01/2023 - 12:21πμ
(Φωτ.: αρχείο ΑΠΕ-ΜΠΕ / Ευάγγελος Μπουγιώτης)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακά έθιμα της παραμονής των Θεοφανίων: Το σταύρωμαν και το μνημοκέρε

5/01/2023 - 11:01πμ
(Φωτ.: EUROKINISSI / Γιώργος Ευσταθίου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το έθιμο της βασιλόπιτας, μια σπουδαία συμβολική πράξη για τη νέα χρονιά

1/01/2023 - 7:14μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου, Τρίτη 28 Μαρτίου 2023. (Φωτ.: Eurokinissi/Γιώργος Κονταρίνης)

Εκλογές στις 21 Μαΐου ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός

45 δευτερόλεπτα πριν
Συναρμολόγηση Μετροπόντικα γραμμής 4 (φωτ.: facebook.com/nikos.tachiaos)

Ξεκινά ο Μετροπόντικας της γραμμής 4 – Δείτε φωτογραφίες από τη συναρμολόγηση

8 λεπτά πριν
(Φωτ. αρχείου)

Θεσσαλονίκη: Φύσηξε Βαρδάρης και έφερε πτώση σε θερμοκρασία και… δέντρα

31 λεπτά πριν
Δίκη ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Εφετείου του 34χρονου Μπάμπη Αναγνωστόπουλου, Τρίτη 28 Μαρτίου 2023. ( Φωτ.: Eurokinissi/Σωτήρης Δημητρόπουλος)

Νέα διακοπή στη δίκη του Μπάμπη Αναγνωστόπουλου – Στις 24 Απριλίου η δικάσιμος

53 λεπτά πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μιχάλης Καραγιάννης)

Ενώπιον του ΜΟΕ ξανά σήμερα ο Μπάμπης Αναγνωστόπουλος – Ελπίζει να «σπάσει» τα ισόβια

1 ώρα πριν
(Φωτ.: pixabay.com)

Εις την Ανάστασιν (Μέρος Α’)

2 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign