Ένα παλιό ποντιακό έθιμο, πραγματικά συντηρητικό, που έδειχνε τον μεγάλο σεβασμό της νύφης απέναντι στα σεβαστά μέλη της οικογένειας στην οποία ανήκε και αυτή με το γάμο της, αλλά παράλληλα ήταν και ένας τρόπος αποφυγής αντιγνωμιών, ιδιοτροπιών ή και καβγάδων με τις άλλες νύφες, που ζούσαν όλες στο ίδιο σπίτι με τα πεθερικά τους.
Η νύφε κρατεί μάχ’.
Σε πολλά μέρη του Πόντου (Κερασούντα, Χαλδία, Σάντα, Κοτύωρα, Σούρμενα, Νικόπολη κ.α.) η νύφη όχι μόνο κατά την περίοδο του αρραβώνα ή αμέσως μετά το γάμο, αλλά και επί πολλά χρόνια μετά το γάμο κρατούσε το μάχ’, δηλαδή δεν είχε το δικαίωμα να μιλά στον πεθερό, την πεθερά και τα άλλα μέλη της οικογένειας που ήταν μεγαλύτερα από αυτήν. Το τέλος της σιωπής ερχόταν έπειτα από χρόνια και μόνο αν το απαιτούσαν τα πεθερικά της. Τότε η νύφη φιλούσε το χέρι του πεθερού ή της πεθεράς, και εκείνοι της δώριζαν ένα φόρεμα.
Από τη μέρα που η νύφη αποχτούσε το δικαίωμα να μιλάει με τον πεθερό της τον έλεγε «πατέρα», την πεθερά της «μητέρα», τον κουνιάδο της «αφέντα», την κουνιάδα της «κυρά», τον παππού «πάππο» και τη γιαγιά «καλομάνα». Τέλος, τα άλλα ηλικιωμένα άτομα τα ονόμαζε «θείο» ή «θεία», τον νονό «δεξάμενε» και τη νονά «δεξαμένη».
- Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού, εκδ. Μαλλιάρης.
