pontosnews.gr
Κυριακή, 28 Φεβρουαρίου, 2021
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Τα κοσμήματα της γυναικείας ποντιακής φορεσιάς

Ποια ήταν, πώς τα φορούσαν, τι αντιπροσώπευαν

26/12/2016 - 11:03πμ
(Φωτ.: αρχείο Γιάννη Καρύδη)

(Φωτ.: αρχείο Γιάννη Καρύδη)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Σε ολόκληρο τον Πόντο οι γυναίκες φορούν πολύ χρυσό και μάλιστα καυχιόνται γι’ αυτό, αφού η επίδειξή του στην κοινότητα τους προσφέρει μια ιδιαίτερη θέση, που δεν αποκτάται απ’ αυτές τις ίδιες, αλλά αντανακλά την οικονομική, επαγγελματική ή πολιτική θέση των πατέρων, των αδελφών, των συζύγων τους. Οι στολισμός ακολουθεί τόσο τις παραδοσιακές όσο και τις αστικές ενδυμασίες που είχαν δυτικές επιρροές.

Για την περιοχή της Τραπεζούντας και Σαμψούντας μας πληροφορεί το χειρόγραφο 2842 του Λαογραφικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών «Πεϊντιρλί: φορούσαν πολλά κοσμήματα, πεντόλιρα, φλουριά στο κεφάλι, σκουλαρίκια, αλυσίδες, όλα από ατόφιο χρυσάφι», και συμπληρώνουν ο Σταύρος και η Ασημίνα Σολαρίδη από τη Σαμψούντα-Ορτού:

«Τα χρυσαφικά τους είχαν ωραία σκαλίσματα, ήταν λεπτοδουλεμένα και χρωματιστές πέτρες τα στόλιζαν».

Η Αναστασία Τακίδου από τη Σάντα του Πόντου μάς πληροφορεί σχετικά: «Οι γυναίκες είχαν ένα πλήθος κοσμημάτων όπως τα φλουριά που τα φορούσαν στο μέτωπο, τα σκουλαρίκια [τρυπούσαν τ’ αυτιά τους με μια χοντρή βελόνα], τα γκερνταλούχ [είδος περιδέραιου με φλουριά], τα τέτικια [στολίδια για τις πλεξούδες], τα βράχαλα ή βράχολα [από χρυσό ή ασήμι], το μπιλιόν [το φορούσαν στο λαιμό και ήταν ή στρογγυλό ή σε σχήμα καρδιάς] και τέλος το λαβά [λεπτό ορειχάλκινο δακτυλίδι]. Είχαν επίσης ένα χρυσό ή ασημένιο ρολόι κρεμασμένο στο λαιμό, και το σταυρό τον οποίον φορούσαν συνήθως οι νιόπαντρες».

Ας μην λησμονούμε ότι στις κλειστές ανδροκρατούμενες ποντιακές κοινωνίες οι γυναίκες δεν εργάζονταν έξω από το σπίτι τους, παρά μόνον σε περιπτώσεις μεγάλης οικονομικής ανάγκης, και τότε ακόμη ήταν σπάνιο το φαινόμενο. Γι’ αυτόν το λόγο δεν αποκτούσαν ατομικές περιουσίες ως προϊόν δικής τους εργασίας.

Οι λίρες κυριαρχούν στο στήθος, στο λαιμό, στο μέτωπο, στις κοτσίδες, στα σκουλαρίκια, στα δαχτυλίδια.

Έχουμε μαρτυρία από την Χαλδία Πόντου ότι «Οι πλούσιες γαρήδες [γυναίκες] εκρέμαναν στην καρδίαν ατάν [στο στήθος] τα φυρίλια με τρεις λίρας ή πέντε ή πιο πολλάς. Η τραβωδία πα λέει: “Τραπεζουνταίων τα κορτσόπα [κορίτσια] και με τα φυριλία εβγαίν’νε σα ψηλά ραschία και σα νερά τα κρύα”. Σα schέρια εφόρναμε μεγάλα ακριβά δακτυλίδια. Σην καρδίαν εμούν εκρέμνανε και το πεντόλιρ’ που εποίνεν ατο χέρια [δώρο] ο δεξάμενος [νονός]. Είχαμε και το κορδόν [χρυσή αλυσίδα πλεγμένη σαν κορδόνι] με κουμπιά χρυσά έξ λιρών και κρέμαναμε ση γόλου [λαιμό]. Βρασάλια [βραχιόλια] πα [και] είχαμε πλεχτά είκοσ’ λιρών».

Άφθονες μαρτυρίες από γυναίκες που οι ίδιες, οι γιαγιάδες τους, οι μάνες τους, οι θυγατέρες τους φορούν αυτά τα κοσμήματα μεταφέροντας από τη μια γενιά στην άλλη, άμεσα, μια μακραίωνη παράδοση.

Στο χειρόγραφο 2162α του Λαογραφικού Εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών υπάρχει η επόμενη πληροφορία από τους Ποντίους και Θράκες πρόσφυγες του Σιδηροκάστρου Κοζάνης: «...φορούσαν χρυσά πεντόλιρα με αλυσίδα. Στ’ αυτιά σκουλαρίκια μισή λίρα ή ολόκληρη. Καρφίτσες είχανε με λίρες χρυσές. Δακτυλίδια με λίρα ολόκληρη οι πλούσιοι, με μισή οι φτωχοί…».

Ενώ από το χωριό Κοσμά νομού Τραπεζούντος οι πρόσφυγες της ποντιακής περιοχής Ματσούκα αφηγούνται πως οι γυναίκες φορούσαν «…τάπλα στο κεφάλι: στρογγυλή και γύρω γύρω είσεν φλουρία και έδεναν στα μάγουλα με δύο μεταξωτές κορδέλες. Εγκόλπιον χρυσόν ή ασημένιο και κρεμόταν με αλυσίδα μέχρι το στήθος. Πεντόλιρα με αλυσίδα. Σταυρός με αλυσίδα. Σκουλαρίκια, δαχτυλίδια και βρασόλια…».

Πόντιοι πρόσφυγες δε από την Τραπεζούντα μάς ενημερώνουν ότι οι Πόντιες φορούσαν «…Στο κεφάλι τεπελίκι στρογγυλό με φλουριά γεμάτο…», ενώ φορούσαν «πεντόλιρα, τούπλες, κορδόνια, τρία σειρές. Σκουλαρίκια, φρεντζέλια…».

(Φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)

[…] Οι Πόντιες φορούν μαντίλα με φλουριά όπως καταγράφει μαρτυρία από την Ινέπολη Πόντου («Οι γυναίκες στο κεφάλι φακιόλι με τρεμούτσες [πούλιες]») ή νομίσματα ή την τάπλα (δισκοειδές μικρό κάλυμμα που φορούσαν στην κορυφή της κεφαλής και στην μπροστινή πλευρά του μετώπου έραβαν  νομίσματα πυκνά μεταξύ τους, το ένα καλύπτοντας το μισό του άλλου), η οποία και αποτελεί συνέχεια και μίμηση του στέμματος των Βυζαντινών αυτοκρατόρων.

Πηγή: Αρχοντία Βασ. Παπαδοπούλου, Το κόσμημα της ελληνικής Ανατολής, εκδ. Λεξίτυπον, Αθήνα 2015.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Πόντιοι και Πόντιες από τη Σαμψούντα (φωτ.: αρχείο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου με ποντιακά δίστιχα: Το παράπονο, ο έρωτας, ο χωρισμός

14/02/2021 - 12:27μμ
Χαψία σε αγορά της Τραπεζούντας (φωτ.: Anadolu)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Φεβρουάριος και Μάρτιος οι μήνες των χαψίων στον Πόντο

8/02/2021 - 8:11μμ
(Πηγή: YouTube)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

«Εκάεν και το Τσάμπασιν» ερμηνεύει η Μερβέ Τανρίκουλου από την Τραπεζούντα (video)

7/02/2021 - 9:09πμ
(Εικ.: ΧΚ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο χουτζήμπασης των ποντιακών γάμων

19/12/2020 - 11:36πμ
(Φωτ.: facebook / Χρήστος Αηδονίδης. Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Τονάκ’ς και ο Τσάντζας

18/12/2020 - 9:10πμ
(Φωτ.: pixabay.com)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική: Το σκόρδο στον Πόντο

14/12/2020 - 2:56μμ
Καρτ ποστάλ από το Καρς, του 1917 (συλλογή Κωνσταντίνου Παυλίδη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Αε-Σπυρίδων και τα ημέρας

12/12/2020 - 5:19μμ
(Φωτ.: pixabay.com)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τα κοσμήματα και τα δώρα του αρραβώνα στον Πόντο

9/12/2020 - 9:32πμ
(Φωτ.: commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική στον Πόντο: Τι ήταν και πώς θεραπεύονταν τα ανεμικά

26/11/2020 - 9:26πμ
Τα τρίτα, ένα ποντιακό έθιμο με ρίζες στην Αρχαιότητα - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τα τρίτα, ένα ποντιακό έθιμο με ρίζες στην Αρχαιότητα

22/08/2020 - 12:13μμ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Ορέστης Παναγιώτου)

Παραιτήθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Ταραντίλης

24 λεπτά πριν
dial

Η διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου στο σημερινό σεμινάριο των «Αργοναυτών» Κιλκίς

55 λεπτά πριν
c

Θεσσαλονίκη: Διαγραφή Τσαβλή από την παράταξη Ζέρβα, λόγω των εκτός λίστας εμβολιασμών

1 ώρα πριν
(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Βλάχος)

Lockdown και σχολεία: Εξετάζεται παράταση σχολικού έτους, τι θα γίνει με τις Πανελλήνιες

2 ώρες πριν
(Φωτ.: EPA / Alejandro Garcia)

Η εξάπλωση του κορονοϊού επιβραδύνεται, αλλά οι μεταλλάξεις ανησυχούν

2 ώρες πριν
(Φωτ.: Wikipedia)

Η προσφυγική καταγωγή του Παναθηναϊκού (photo-video)

3 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2021 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2021 pontosnews.gr
Made by minoanDesign