pontosnews.gr
Δευτέρα, 15/09/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Τα αγιασμένα και τα ανίκητα κόκκινα αυγά των Ποντίων

28/04/2016 - 8:00πμ
(Φωτ.: pixabay.com)

(Φωτ.: pixabay.com)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Με ρίζες που χάνονται στα χρόνια των Βυζαντινών, το έθιμο των κόκκινων αυγών ήταν εξίσου διαδεδομένο και στον Πόντο. Αν και δεν υπάρχουν καταγραφές που να απαντούν στο ερώτημα «γιατί τα αυγά βάφονται κόκκινα», εντούτοις πολλοί συνδέουν το συγκεκριμένο χρώμα με το αίμα του Χριστού αλλά και με τη χαρά για την Ανάσταση.

Η Έλσα Γαλανίδου-Μπαλφούσια στα Λαογραφικά Πόντου περιλαμβάνει δύο λαϊκές παραδόσεις. Στη μία εκδοχή, μια Εβραιοπούλα πείστηκε για την Ανάσταση του Κυρίου όταν κοκκίνησαν τα αυγά που είχε στην ποδιά της. Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, στο τραπέζι του Μυστικού Δείπνου ο Χριστός είχε κόκκινα αυγά.

Οι νοικοκυρές στον Πόντο έβαφαν τα αυγά τους (συνήθως με φύλλα κρεμμυδιών) τη Μεγάλη Πέμπτη. Το έθιμο δεν τηρούνταν στα σπίτια με πένθος.

Αν και το χρώμα που προτιμούσαν ήταν το κόκκινο, τα έβαφαν και κίτρινα, πράσινα, γαλάζια, ακόμα και πολύχρωμα. Ο Π. Τανιμανίδης στην Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού αναφέρει και τα «τορνίκα», τα οποία ήταν ζωγραφισμένα.

Τα αυγά, τόσα όσα τα μέλη της οικογένειας συν ένα για την Παναγία, τα πήγαιναν σε ένα σακούλι στην εκκλησία, στα Δώδεκα Ευαγγέλια, συνήθως μαζί με σιτάρι, όσπρια και διάφορα γεωργικά προϊόντα, και με τσουρέκι που επίσης το έφτιαχναν τη Μεγάλη Πέμπτη. Τα σακούλια τα άφηναν είτε στο ιερό είτε στο κυρίως μέρος του ναού για να διαβαστούν, και τα έπαιρναν μετά την Ανάσταση. Το «ευχασμένο» σιτάρι οι γεωργοί το ανακάτευαν μαζί με εκείνο που θα έσπερναν το φθινόπωρο. Το ίδιο ίσχυε και για τα όσπρια.

Σε ορισμένα χωριά του Πόντου συνήθιζαν να τρώνε τα «ευχασμένα ωβά» αμέσως μετά το Χριστός Ανέστη, χωρίς όμως να τα τσουγκρίζουν. Σε άλλες περιοχές, τα φυλούσαν στο εικονοστάσι για εξαιρετικές περιπτώσεις, καθώς θεωρούσαν ότι είχαν θεραπευτική δύναμη. Έτσι, τα έδιναν στους αρρώστους ή τα έθαβαν στο χώμα όταν υπήρχε ανομβρία. Σε κάποιες περιοχές τα τσόφλια των «διαβασμένων» αυγών τα έβαζαν στον κήπο και στις ρίζες των δέντρων «για να πιάσουν όλοι οι καρποί».

Το τσούγκρισμα των αυγών ξεκινούσε συνήθως από την αυλή των εκκλησιών, μετά την πρώτη Ανάσταση, και συνεχιζόταν όλες τις ημέρες του Πάσχα. Αν ακολουθούσε κάποιος την… ιεροτελεστία, έπρεπε το πρώτο τσούγκρισμα να είναι με το «μυτίν», το δεύτερο με τον «κώλον» και το τρίτο με την «κοιλίαν».

Οι πιο μερακλήδες έβαφαν αυγά φραγκόκοτας (ταϊγάνας ωβά) ή έφτιαχναν τσιχτσιράνα ωβά (ή τζιχτζιράνα ωβά ή τσιχτλιρένα ωβά). Πρόκειται για τα «ειδικά» αυγά της Λαμπρής τα οποία έμπαιναν μέσα στη χόβολη για τουλάχιστον μία μέρα.

Η μύτη ήταν η μοναδική που εξείχε· τα αυγά σιγοψήνονταν και το περιεχόμενό τους (ασπράδι και κρόκος) συγκεντρωνόταν στη μύτη και γίνονταν μαύρο και σκληρό σαν πίσσα.

Ο Γ. Κ. Χατζόπουλος, επίσης στην Εγκυκλοπαίδεια του ποντιακού ελληνισμού, γράφει ότι τα συγκεκριμένα αυγά (που ονομάζονται και «μπογμάδες») αποκτούσαν τόση στερεότητα που ήταν αδύνατο να σπάσουν σε μια αυγομαχία με «κανονικά» αυγά. Η λέξη μπογμάς χρησιμοποιείται και με μεταφορική σημασία, για τον κοντόχοντρο άντρα. Χαρακτηριστική ήταν η φράση «αμόν μπογμάς έν’ ατός», η οποία συνήθως αποτελούσε μια μορφή κατηγορίας για τους υποψήφιους γαμπρούς.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Πηγή: mus.gen.tr)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Εντίλ εκούζ: Με νταούλια και… πονηριές οι αγώνες των βοδιών στον Πόντο

12/09/2025 - 8:47μμ
(Φωτ. αρχείου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το φθινόπωρο με τα… λόγια της ποντιακής διαλέκτου

6/09/2025 - 5:27μμ
Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2025 - 8:38πμ
Στο παρχάρι, αποχαιρετισμός των παραθεριστών από την Τραπεζούντα (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών / δωρήτρια: Αθηνά Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

31η Αυγούστου, η κλειδοχρονιά της ποντιακής παράδοσης

31/08/2025 - 8:36πμ
(Φωτ.: Richard Bartz / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική στον Πόντο: Οι χίλιες και δύο χρήσεις των προϊόντων της μέλισσας – Από το μέλι μέχρι το κερί

30/08/2025 - 8:00μμ
Ακουαρέλα του Χρήστου Γ. Δημάρχου με θέμα τη γαμήλια πομπή
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακά έθιμα και τραγούδια του γάμου

24/08/2025 - 11:05πμ
Στις καλαμένιες καλαθούνες οι σοδειές (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Οι Αύγουστοι των Ποντίων είχαν λεφτοκάρυα, καπνά και κοκκύμελα

10/08/2025 - 3:48μμ
Στην περιοχή που περικλείεται από τη Ματσούκα, τα Πλάτανα και τη Τόνγια, και σήμερα ονομάζεται Ντούζκιοϊ βρίσκονταν τα μοναστήρια Καραπτάλ και Χωνευτέρ' (πηγή: facebook.com/bdeveci61)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το μυστικό του Γιακούπ-αγά: Τα μοναστήρια όπου πήγαιναν Τούρκοι αγάδες από Ματσούκα, Πλάτανα και Τόνγια αλλά όχι χριστιανοί

1/08/2025 - 3:02μμ
(Πηγή: YouTube/ Kostis Vasiliadis)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κωστής Βασιλειάδης, Κώστας Ορφανίδης και Γιώργος Ζήγος ενώνουν τις φωνές τους για το «Ε! κορτσόπον, ντο τερείς»

23/07/2025 - 1:30μμ
Ο ναός του Προφήτη Ηλία στην ενορία Πινατάντων της Σάντας (φωτ.: Facebook / Ψηφιακή Σάντα / Christos Xenidis)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Προφήτης Ηλίας και ο θρύλος για τη βροχή – Από το Καρς, στην ποντιακή διάλεκτο

20/07/2025 - 11:34πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Το Piri Reis (Πίρι Ρέις) αποπλέει από το λιμάνι των Βουρλών στη Σμύρνη (φωτ. αρχείου: EPA/ MEHMET OZDOGRU/ ANATOLIAN AGENCY TURKEY OUT)

Αντι-NAVTEX από την Ελλάδα στη NAVTEX της Τουρκίας για έρευνες του «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο

3 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μάρκος Χουζούρης)

Super League: Νίκες και 3Χ3 για ΑΕΚ, ΠΑΟΚ – Η Κηφισιά σόκαρε τον Παναθηναϊκό

4 ώρες πριν
Ο Οζγκιούρ Οζέλ ηγέτης του CHP την ώρα της ομιλίας του στην Άγκυρα (φωτ.:  EPA/NECATI SAVAS)

Οζγκιούρ Εζέλ: Η κυβέρνηση Ερντογάν δεν θέλει τη δημοκρατία

5 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI)

Πρωταθλήτρια Ευρώπης η Γερμανία

5 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μιχάλης Καραγιάννης)

Davis Cup: Έχασε ο Τσιτσιπάς, αποκλείστηκε η Ελλάδα

5 ώρες πριν
Στο Μνημείο της Πλατείας Ι. Ιωαννίδη (φωτ.: Facebook / Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας)

Η Φλώρινα τίμησε τα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικρασίας

6 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign