pontosnews.gr
Σάββατο, 10/06/2023
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Απρίλτ’ς ο άστατος

Ο Απρίλιος στην ποντιακή λαογραφία· τα ήθη και τα έθιμα από τη γη του Πόντου

1/04/2023 - 7:31πμ
Απρίλτ’ς ο άστατος - Cover Image

(Φωτ.: Flickr / Adnan Güler)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

ν και ο Απρίλιος είναι ο δεύτερος μήνας της άνοιξης, ο Απρίλτ’ς (ή Απρίλ’τς) στον Πόντο, παραδοσιακά δεν θυμίζει άνοιξη. Καμιά φορά ο καιρός είναι τόσο κρύος που μοιάζει με μήνα του χειμώνα· «Απρίλτ’ς κι αν εκαταπράεσεν, απρινάρευτος ’κι εξέβεν» λέει η παροιμία, που σε ελεύθερη απόδοση σημαίνει ότι ο Απρίλιος και αν μαλάκωσε, δεν τελείωσε χωρίς θέρμανση.

Άλλοτε πάλι η έμμετρη ποντιακή παροιμία δηλώνει ότι ο συγκεκριμένος μήνας πότε κλαίει και πότε γελά: «Απρίλτ’ς έρταε κατ περάν / Τ’ άλλο κλαίει, τ’ άλλο γελά».

Βέβαια, αν το κρύο του Απριλίου –ύστερα από τον παραδοσιακά βαρύ χειμώνα στον Πόντο– ήταν ανεπιθύμητο, δεν ίσχυε το ίδιο για τις βροχές. «Μάρτ’ να μη βρέχ’, τον Απρίλ’ να βρέχ’» ήταν η σχετική ευχή.

Οι μπόρες των τελευταίων ημερών του Μαρτίου, ή των πρώτων του Απριλίου, λέγονται «τη γραίας τα ποράνα» (οι μπόρες της γριάς). Σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, έπειτα από έναν βαρύ χειμώνα ήρθε ο Μάρτης και οι άνθρωποι ζεστάθηκαν. Περισσότερο, όμως, χάρηκε μια γριά που χάιδεψε τα αιγοπρόβατά της λέγοντας «βγήκε ο Μάρτης, τέλειωσαν τα βάσανά μας, εμπρός, πάμε στα παρχάρια».

Ο Μάρτιος όμως θύμωσε με τα περιφρονητικά της λόγια και παρακάλεσε τον Απρίλη να του δανείσει τις τρεις πρώτες ημέρες του, πράγμα που εκείνος το δέχτηκε. Έτσι, έπιασε φοβερό κρύο μαζί με ανεμοθύελλες. Η γριά, για να μην παγώσει, πλησίαζε ολοένα τη φωτιά, ώσπου χώθηκε κάτω από το καζάνι της. Η ίδια κάηκε και τα γιδοπρόβατά της σκόρπισαν.

Απριλί’ φυτρών’ τ’ ορμάν’,
σαν εκείνον π’ έχ’ σεβτάν.
Απρίλτ’ς φέρ’ τα χελιδόνα,
κελαηδούν και λύν’ν τα χιόνα.

Λίγο προτού εκπνεύσει ο Απρίλιος, εθιμικά ανήμερα του Αγίου Γεωργίου στις 23 του μήνα, οι επαγγελματίες βοσκοί των παρχαριών αναλάμβαναν υπηρεσία, μέχρι και του Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου). Τον Απρίλιο προσλαμβάνονταν και οι εργάτες για τα χωράφια, μέχρι και τη συγκομιδή των καρπών. Η αμοιβή τους ήταν ανάλογη και με την εργασία αλλά και με την εποχή που προσφέρονταν οι υπηρεσίες.

Από τον Μάρτιο μέχρι τον Απρίλιο στον Πόντο ανθοφορούν, μεταξύ άλλων, η αγραπιδιά (αγράπιδον ή αγράπιν ή αγράπ’), η αγριοδαμασκηνιά (αγροκοκκύμελον), που απαντάται σε αφθονία στους θαμνώνες, και η ήμερη κορομηλιά (κορόμηλον). Από τον Απρίλιο μέχρι τον Μάιο άνθιζαν οι ροδακινιές, οι άγριες κοκκυμελιές (σκυλλοκοκκύμελον) και οι μηλοροδακινιές (μηλορόδακον).

Τον Απρίλιο και τον Μάιο εκπτύσσονται, πριν και ταυτόχρονα με τα φύλλα, τα άνθη του σφενταμιού (σπεντάμιν).

Είναι η εποχή που συμπίπτει με την αναχώρηση των ανδρών στην ξενιτιά· οι συντεχνίες και τα συνεργεία των τεχνικών ταξίδευαν όπου υπήρχε δουλειά, κυρίως στη γειτονική Ρωσία αλλά και στην Κωνσταντινούπολη, στη Βλαχία, στο Καρς.

Έτσι, συνήθιζαν να λένε: «Έρθεν Απρίλτ’ς με το καλόν, κ’ έγκεν τα πρασινάδας / ξενιτεύνε οι παντρεμέν, ’κλαινίζ’νε τοι νιφάδας».

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Κερασινόν, ο μήνας των κερασιών - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κερασινόν, ο μήνας των κερασιών

1/06/2023 - 8:00πμ
(Φωτ.: facebook/Ένωση Ποντίων Πολίχνης)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Μικροί Πολιχνιώτες έφτιαξαν πεντανόστιμα ωτία μαθαίνοντας την παράδοση

11/05/2023 - 10:14μμ
(Φωτ.: commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Μάιος: Ο Καλομηνάς, ο αγαπημένος μήνας των Ποντίων

1/05/2023 - 8:00πμ
(Πηγή: Αρχείο Συλλόγου Μελισσίων Άγιος Γεώργιος Γκιούλμπαξε)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κεσκέκ’, κεσκέκι, κισκέκ, κεσκέτσι ή ρέσι: Ένα πατροπαράδοτο έθιμο από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Καππαδοκία

22/04/2023 - 4:30μμ
«Ομάδα από Κοτυωρίτες σ’ ένα εξοχικό τοπίο κατά το Κετσή-κιοϊ» γράφει η λεζάντα στο βιβλίο του Ξενοφώνα Άκογλου (πηγή: «Από τη ζωή του Πόντου – Λαογραφικά Κοτυώρων», σ. 287)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στα Κοτύωρα του Πόντου η Ανάσταση ήταν… εκρηκτική και επεισοδιακή!

15/04/2023 - 9:21μμ
Έτοιμα τα καλάθια για το βάεμαν (φωτ.: Facebook / Dimitris Apostolidis)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κυριακή των Βαΐων: Το βάεμαν των Ποντίων – Ήθη και έθιμα ενόψει του Πάσχα

9/04/2023 - 3:06μμ
(Φωτ.: Tim Peukert / fotocommunity.de / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στις 25 Μαρτίου, στον Πόντο, ο κούκον έφερνε την άνοιξη και τα πλούτη – Ο θρύλος για τη σχέση του πουλιού με την Παναγία Σουμελά

25/03/2023 - 3:04μμ
Μάρτ’ς ο πεντάγνωμος - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Μάρτ’ς ο πεντάγνωμος

1/03/2023 - 8:22πμ
(Εικ.: Χ. Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σαχταροδευτέρα σήμερα, αρχίζει τ’ αεθοδώρισμαν!

27/02/2023 - 2:56μμ
Τον κουκαρά (στο μέσο) έφτιαξε η Αντωνία Τσαγκαράκη, την οποία ευχαριστούμε πολύ (εικ.: Γεωργία Βορύλλα)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο κουκαράς των Ποντίων, ένας «φρουρός» και χρονοδείκτης της Σαρακοστής

27/02/2023 - 8:36πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Τροχονόμος βεβαιώνει πρόστιμο σε οδηγό σχολικού λεωφορείου στην Αθήνα (φωτ.: EUROKINISSI/Στέλιος Μισίνας)

Τροχαία: 11.700 πρόστιμα μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο στην Αττική

16 λεπτά πριν
Στιγμιότυπο από την ταινία «η μπάντα», με τον Αλέξη Παρχαρίδη στο ρόλο του Γιάννη Παπαδόπουλου (φωτ.: Ένωση Ποντίων νομού Κιλκίς «Οι Αργοναύτες»)

«Η μπάντα»: Προβολή της ταινίας-ντοκιμαντέρ στο Σύλλογο Ποντίων Ελευθερίου-Κορδελιού

44 λεπτά πριν
Άποψη των γραφείων του οίκου αξιολόγησηςFitch Ratings, στη Νέα Υόρκη (φωτ.: EPA/ ANDREW GOMBERT)

Fitch: Επιβεβαίωσε το αξιόχρεο της Ελλάδας στη βαθμίδα ΒΒ+ με σταθερές προοπτικές

1 ώρα πριν
Ο Σωκράτης διδάσκει τους μαθητές του. Πίνακας του Γιόζεφ Άμπελ, 1807 (πηγή: el.wikipedia.org/wiki/Σωκράτης/ collection.waddesdon.org.uk)

Σωκράτης: Ο φιλόσοφος που κατέβασε τη φιλοσοφία από τον ουρανό και την έκανε κτήμα της ανθρωπότητας

2 ώρες πριν
Μαθητές και μαθήτριες συμπληρώνουν τα τετράδια των πανελλαδικών εξετάσεων σε εξεταστικό κέντρο του Αμαρουσίου (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ Κώστας Τσιρώνης)

Πανελλαδικές εξετάσεις 2023: Μαθήματα ειδικότητας δίνουν σήμερα οι υποψήφιοι των ΕΠΑΛ

2 ώρες πριν
Αν επισκεφθείτε τη Θεσσαλονίκη, μια φωτογραφία στις «Ομπρέλες» του Γιώργου Ζογγολόπουλου είναι υποχρεωτική (φωτ.: ΜΟΤΙΟΝΤΕΑΜ/Βασίλης Βερβερίδης)

«The Telegraph»: Θεσσαλονίκη, η πρωτεύουσα του «cool» στην Ελλάδα

2 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign