pontosnews.gr
Δευτέρα, 6/02/2023
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Επτά ζευγάρια και το τέκ’ – Ο ιερός χορός των Ποντίων

Ήθη και έθιμα του ποντιακού γάμου

28/12/2015 - 10:35πμ
Στιγμιότυπο από παράσταση του Λυκείου Ελληνίδων Βέροιας, το 2013 (φωτ.: Σοφία Ελευθεριάδου)

Στιγμιότυπο από παράσταση του Λυκείου Ελληνίδων Βέροιας, το 2013 (φωτ.: Σοφία Ελευθεριάδου)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Ο χορός των 7 ζευγαριών, ή αλλιώς το «θύμισμαν», αποτελεί ένα από τα πιο σπουδαία έθιμα του ποντιακού γάμου. Τελούνταν όταν η ώρα σήμαινε 12 τα μεσάνυχτα, οπότε το γλέντι και η μουσική σταματούσαν.

Ήταν για τη νύφη, σε μερικές περιοχές, ο πρώτος χορός μετά το στεφάνωμα, αλλά και αυτός με τη μεγαλύτερη σημασία.

Ο χορός συγκροτείται με τρόπο αυστηρό. Συμμετέχουν σε αυτόν 7 ζευγάρια και ένα άτομο μόνο του (το τέκ’), όπως δηλώνει και η ονομασία του. Τα ζευγάρια πρέπει να είναι μονοστέφανα, δηλαδή να έχουν κάνει μόνο έναν γάμο, και αυτός που χορεύει μόνος του πρέπει να είναι ανύπαντρος.

Ανάμεσα στα εφτά ζευγάρια είναι και το νέο ανδρόγυνο. Στα χέρια που ενώνουν το κάθε ζευγάρι κρατούν μια αναμμένη λαμπάδα· η λαμπάδα των νεονύμφων είναι η μεγαλύτερη.

Ποντιακός γάμος στην Πτολεμαΐδα (φωτ.: Αρχείο Γ. Καζαντζή)

Ο αριθμός «7» έχει συμβολική σημασία (η λαϊκή δοξασία δίνει στον αριθμό 7 και μαγική δύναμη), αν και παραδίδεται ότι παλαιότερα τα μονοστέφανα ζευγάρια που συγκροτούσαν τον συγκεκριμένο χορό ήταν σαράντα.

Η συμβολική αξία του εθίμου

Ο επιπλέον χορευτής στον κύκλο, το τέκ’, που σε κάποιες περιοχές ήταν ο ίδιος ο παπάς, αποτυπώνει την αποδοχή μιας από τις προλήψεις που υπήρχε ανέκαθεν στον Πόντο. Αυτός ο ένας, ο άγαμος, ήταν η άμυνα σε κάθε κακό απ’ το οποίο έπρεπε να προφυλαχθεί το νιόπαντρο ζευγάρι.

Ομοίως, οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες των Ποντίων είναι αυτές που επιβάλλουν να συμμετέχουν στο χορό μόνο παντρεμένα ζευγάρια. Αυτοί που έχουν στεφανωθεί μία φορά είναι που μπορούν να… εγγυηθούν στους νιόπαντρους έναν ευτυχισμένο γάμο, καθώς συμβολίζουν τη σταθερότητα.

Με αυτόν το χορό και το τραγούδι που τον συνοδεύει γίνεται και παράκληση προς τον Χριστό να ευλογήσει το γάμο.

Η αναβίωση του εθίμου

Το έθιμο διατηρήθηκε στα περισσότερα ποντιακά χωριά της Ελλάδας έως τις δεκαετίες του ’40 και του ’50. Σήμερα απαντά πολύ σπάνια στους ποντιακούς γάμους, και πάντως με πολλές παραλλαγές.

Παλαιότερα τον μουσικό σκοπό έψαλλε ο ιερέας, ενώ μεταγενέστερα άρχισε να συνοδεύει την ψαλμωδία και η λύρα. Σήμερα η παρουσία του παπά έχει πια εγκαταλειφθεί, και ο λυράρης είναι αυτός που παίζει τη λύρα και τραγουδάει.

Σε μία από τις σύγχρονες εκδοχές του εθίμου, στη μέση του χορού στέκεται ένα ζευγάρι το οποίο κρατάει έναν δίσκο με μεζέ και ποτό. Σε κάθε γύρο του χορού ταΐζουν τους άντρες με το μεζέ και τους δίνουν να πιουν ένα ποτήρι από το ποτό, το οποίο είναι συνήθως βότκα. Αυτοί αντίστοιχα, από την πλευρά τους, προσφέρουν πάνω στο δίσκο χρήματα.

Κώστας Τσενκελίδης

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: pixabay.com. Εικ.: ΧΚ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

«Τη Χριστού» — Ο Ιωάννης Αβραμάντης γράφει για τα Χριστούγεννα στον Πόντο

7/01/2023 - 12:46πμ
(Εικ.: ΧΚ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

«Ρουγκατσάρια και παγάνα» – Η καταγωγή των λέξεων και τα έθιμα των Φώτων σε Ρούμελη και Θεσσαλία

6/01/2023 - 12:21πμ
(Φωτ.: αρχείο ΑΠΕ-ΜΠΕ / Ευάγγελος Μπουγιώτης)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακά έθιμα της παραμονής των Θεοφανίων: Το σταύρωμαν και το μνημοκέρε

5/01/2023 - 11:01πμ
(Φωτ.: EUROKINISSI / Γιώργος Ευσταθίου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το έθιμο της βασιλόπιτας, μια σπουδαία συμβολική πράξη για τη νέα χρονιά

1/01/2023 - 7:14μμ
(Εικ.: ΧΚ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο ποντιακός Καζαμίας: Οι 12 μήνες σε 12 δίστιχα στην ποντιακή διάλεκτο

1/01/2023 - 1:21μμ
Άποψη από το Σταυρίν της Χαλδίας. Διακρίνεται τμήμα της ενορίας Μονοβάντων, στο βάθος η κορυφή του όρους Θήχης και κάτω δεξιά η Ασσερίειος Σχολή (πηγή: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Παραμονή Πρωτοχρονιάς στο Σταυρίν της Χαλδίας – Ποντιακά ήθη και έθιμα

31/12/2022 - 7:33μμ
«Το κελάρι», σκίτσο του Χρήστου Δημάρχου (πηγή: «Αρχείον Πόντου», τόμος 38)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κάποτε στον Πόντο: Τζίρα για τα κάλαντα για την Πρωτοχρονιά

31/12/2022 - 3:05μμ
Ο θίασος των Μωμόγερων από τα… παλιά, όπως ήταν στον Πόντο - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο θίασος των Μωμόγερων από τα… παλιά, όπως ήταν στον Πόντο

26/12/2022 - 9:44πμ
Οικογένεια Ελλήνων Ποντίων, Κερασούντα, 1910 (πηγή: Eπιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το καλάντασμαν περιμένουν τα παιδιά των ποντιακών οικογενειών τα Χριστούγεννα

25/12/2022 - 9:15πμ
(Φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Χριστού ’ς σην ξενιτείαν: Ποίημα του Ηλία Τσιρκινίδη για τα Χριστούγεννα του ξενιτεμένου

25/12/2022 - 7:50πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Σε πλήρη ετοιμότητα και επαγρύπνηση καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας πρόκειται να παραμείνουν όλες οι κρατικές δυνάμεις, υπό το συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων (φωτ.: EUROKINISSI/Μιχάλης Καραγιάννης)

Κακοκαιρία «Μπάρμπαρα»: Τι θα παραμείνει κλειστό, ποιοι θα εργαστούν από το σπίτι και ποιοι θα πάνε αργότερα στη δουλειά τους

8 ώρες πριν
Σκοπιανοί κρατούν πλακάτ με την εικόνα του Γκότσε Ντέλτσεφ έξω από την εκκλησία του Αγίου Σωτήρος όπου βρίσκεται ο τάφος του την ημέρα των εκδηλώσεων για τα 151 χρόνια από τη γέννησή του (Φωτ.: EPA/Georgi Licovki)

Σκόπια: Ηρεμία στη γιορτή για τον Γκότσε Ντέλτσεφ λόγω «βλάβης» στα ηλεκτρονικά συστήματα του τελωνείου

8 ώρες πριν
Μεγάλος πρωταγωνιστής για τους «ερυθρόλευκους» ο πρώην «ασπρόμαυρος» Αλέξανδρος Πασχαλάκης (φωτ.: ΜΟΤΙΟΝΤΕΑΜ/Βασίλης Βερβερίδης)

Super League: Ισόπαλο το ΠΑΟΚ-Ολυμπιακός – Επέστρεψε στην κορυφή ο Παναθηναϊκός

8 ώρες πριν
Ο Ιωνικός πέτυχε την ανατροπή και έκανε αποφασιστικό βήμα για την παραμονή του στη Basket League (φωτ.: EUROKINISSI/Μάρκος Χουζούρης)

Basket League: Νίκη ο Ιωνικός – Αναβολή για «αιώνιους»

8 ώρες πριν
Ο πάπας Φραγκίσκος χαιρετά πιστούς σε ενορία της Ρώμης (φωτ.: EPA/Angelo Carconi)

Πάπας Φραγκίσκος: «Αμαρτία και αδικία» οι νόμοι που διώκουν τους ΛΟΑΤΚΙ+

9 ώρες πριν
Στιγμιότυπο από την επιχείρηση έρευνας και διάσωσης ανοιχτα της Λέρου (φωτ.: Λιμενικό Σώμα - Ελληνική Ακτοφυλακή)

Ναυάγιο στη Λέρο: Νεκρό άλλο ένα παιδί, ενώ εξακολουθούν να νοσηλεύονται άλλα τρία

9 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign