Το «όχι» των Ευρωπαίων σε Σκόπια και Τίρανα για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πυροδοτήσει ραγδαίες εξελίξεις στις γειτονικές χώρες, με τον Ζόραν Ζάεφ μάλιστα να απειλεί να παραιτηθεί και όλα να εξαρτώνται από το τι θα γίνει στο συμβούλιο πολιτικών αρχηγών που έχει συγκαλέσει για την Κυριακή ο πρόεδρος της χώρας Στέβο Πενταρόφσκι. Τις εξελίξεις στα Σκόπια απέφυγε να σχολιάσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος τόνισε πως δεν έχει επικοινωνήσει με τον ομόλογό του αλλά διευκρίνισε ότι του είχε ήδη πει πως δεν θα έθετε βέτο −έστω και εάν είναι προβληματική− για τη συμφωνία των Πρεσπών αλλά θα πρέπει να τηρηθεί στο ακέραιο και λυθούν εκκρεμότητες όπως τα εμπορικά σήματα.
Πάντως τα μέσα ενημέρωσης στα Σκόπια μετέδωσαν πως ο Ζόραν Ζάεφ γύρισε στα Σκόπια πριν το τέλος της Συνόδου Κορυφής.
Πληροφορίες αναφέρουν πως γίνονται αλλεπάλληλες συνεδριάσεις με στελέχη της κυβέρνησής του προκειμένου να αποφασίσει εάν θα προχωρήσει σε παραίτηση όπως φημολογείται τις τελευταίες ώρες. Ο Σκοπιανός πρωθυπουργός, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ένιωσε έντονη απογοήτευση γιατί οι Βρυξέλλες «δεν εκτίμησαν όπως έπρεπε τους συμβιβασμούς που έκανε στην επίλυση διαφορών, αλλά ούτε και τις μεταρρυθμίσεις που προώθησε». Η φήμη περί παραίτησης έχει συγκλονίσει μέλη του κόμματός του, που προσπαθούν να τον μεταπείσουν. Ωστόσο τις παραιτήσεις τους φαίνεται να θέλουν να υποβάλλουν κι άλλα μέλη της κυβέρνησης και στελέχη που βρίσκονται σε θέσεις κλειδιά για την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση.
«Δεν είναι ώρα για απογοήτευση, απάθεια ή μικροπολιτικούς σχεδιασμούς»
Ο πρόεδρος της πΓΔΜ Στέβο Πενταρόφσκι, απηύθυνε διάγγελμα και ανακοίνωσε ότι συγκάλεσε ευρεία σύσκεψη, με τη συμμετοχή των πολιτικών αρχηγών μέσα στο Σαββατοκύριακο, ενώ έστειλε το μήνυμα ότι δεν είναι η στιγμή για «απογοήτευση, απάθεια ή μικροπολιτικούς σχεδιασμούς». «Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν ανταποκρίνονται στις δικαιολογημένες προσδοκίες μας και δεν αντιστοιχούν σε προηγούμενες ανακοινώσεις της ΕΕ. Ενώ είμαστε απογοητευμένοι, πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ψυχραιμία τη νέα πραγματικότητα», έγραψε ο πρόεδρος των Σκοπίων.
Ο Πενταρόφσκι τόνισε ότι είναι αδιαμφισβήτητο ότι η χώρα του έχει εκπληρώσει όλες τις προϋποθέσεις για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις.
«Είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα και έχουμε δικαίωμα να είμαστε μέρος του κοινού ευρωπαϊκού σπιτιού», σημείωσε. Σε κάθε περίπτωση, στο μήνυμά του επισήμανε ότι η χώρα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, τις αλλαγές στο νομικό σύστημα, καθώς και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο. «Έχω προσκαλέσει τους ηγέτες των μεγαλύτερων πολιτικών κομμάτων να αφήσουν πίσω τα συμφέροντά τους και να επιβεβαιώσουν το όραμά μας για το μέλλον της χώρας. Τώρα είναι η στιγμή να δείξουμε την ενότητα γύρω από τους στρατηγικούς μας στόχους», ανέφερε.
Οι ραγδαίες εξελίξεις έρχονται μετά το «όχι» Γαλλίας και Ολλανδίας στο άνοιγμα ενταξιακών διαπραγματεύσεων, με αποτέλεσμα οι Ευρωπαίοι να αναβάλλουν το ζήτημα για τον Μάιο. Στο μεταξύ, με δηλώσεις του το μεσημέρι της Παρασκευής ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ, κάλεσε τον Ζόραν Ζάεφ να μην παραιτηθεί και να συνεχίσει τις προσπάθειες για ένταξης της χώρας στην ΕΕ.
Την άρνηση της ΕΕ να ανοίξει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με Τίρανα και Σκόπια επέκρινε τόσο ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, που έκανε λόγο για «ιστορικό λάθος», όσο και ο Ντόναλντ Τουσκ, που κάλεσε τις δύο χώρες να μην εγκαταλείψουν τις προσπάθειες. Ο Ιταλός πρωθυπουργός δήλωσε πως η Ρώμη θα προτείνει την επανέναρξη των συνομιλιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διεύρυνση της Ένωσης ώστε να περιλάβει την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία τον Νοέμβριο. Ο Τζουζέπε Κόντε δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες πως η απόφαση των ηγετών της ΕΕ να μπλοκάρουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με αυτές τις δύο χώρες νωρίτερα σήμερα στη σύνοδο κορυφής ήταν ένα «ιστορικό λάθος».