Ένα πολύ ενδιαφέρον παράδειγμα που αποδεικνύει την εκφραστική ακρίβεια της ποντιακής διαλέκτου περιλαμβάνεται στην Ποντιακή Εστία του 1960 (τχ 121-122, σ. 5.575). Όπως αναφέρεται, στα νέα ελληνικά η φράση «κλείνω την πόρτα» χρησιμοποιείται και για να περιγράψει το απλό κλείσιμό της και για να περιγράψει το κλείδωμά της. Επίσης, υπάρχει και το «μισοκλείνω την πόρτα».
Όμως, για καθεμία από τις παραπάνω πράξεις στα ποντιακά υπάρχει ένα ιδιαίτερο ρήμα.
Όταν κλείσω και κλειδώσω η φράση είναι «εκλείδωσα την πόρταν». Όταν κλείσω χωρίς να κλειδώσω η φράση είναι «εσπάλ’τ’σα (ασφάλισα) την πόρταν». Εάν κλειδώσω την πόρτα απ’ έξω η φράση είναι «εκαράκωσα την πόρταν»· προέρχεται από την εποχή που η πόρτα αντί για κλειδαριά είχε κρεμασμένο το κορακίδιν. Επρόκειτο για τύπο λουκέτου με ένα σιδερένιο έλασμα σε σχήμα «ράμφους» το άκρο του οποίου εφάρμοζε στον κρίκο της παραστάδας.
Αντίστοιχα, όταν μισοκλείσω την πόρτα η φράση είναι «έφερα απάν την πόρταν», ενώ για το αντίθετο η φράση είναι «ακράνοιξα την πόρτα». Για το παράθυρο χρησιμοποιείται το ρήμα ασπαλλίζω, δηλαδή ασφαλίζω.
- Βρείτε, μάθετε και διαδώστε την έννοια ακόμα περισσότερων ποντιακών λέξεων και φράσεων στο λεξικό του pontos-news.gr.