pontosnews.gr
Παρασκευή, 20/05/2022
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Σεπτεμβριανά: Η εξόντωση της ελληνικής κοινότητας το 1955 με στοιχεία και αριθμούς

7/09/2017 - 10:02μμ
(Φωτ.: Αρχείο Δημήτρη Καλούμενου)

(Φωτ.: Αρχείο Δημήτρη Καλούμενου)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

«Σεπτεμβριανά» ονομάστηκαν τα γεγονότα της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου 1955, όπου Τούρκοι παρακρατικοί, οργανωμένοι από το βαθύ κράτος και την τουρκική κυβέρνηση, προκάλεσαν βίαια επεισόδια κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης λεηλατώντας και πυρπολώντας ελληνικά καταστήματα, σπίτια, σχολεία και εκκλησίες. Την αφορμή για την εκκίνηση του πογκρόμ έδωσε μια βομβιστική επίθεση στο πατρικό σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη, που αποδείχτηκε στη συνέχεια ότι ήταν σκηνοθετημένη από την τουρκική κυβέρνηση.

Το ιστορικό πλαίσιο καθοριζόταν εκείνη την εποχή από την κυπριακή κρίση, τον αντιαποικιοκρατικό αγώνα των Ελλήνων της Κύπρου ενάντια στη Βρετανική Αυτοκρατορία.

Όμως η φιλοσοφία του πογκρόμ σχετιζόταν απολύτως με τις διαδικασίες της τουρκικής εθνογένεσης, που είχαν ως βασικό εργαλείο την εξόντωση των μη τουρκικών –κυρίως χριστιανικών– κοινοτήτων μέσα από προσχεδιασμένες γενοκτονίες, και τη βίαιη μεταφορά του πλούτου τους στην εθνικιστική τουρκική στρατιωτικογραφειοκρατία.

ekspres
Η εφ. Ekspres ανάβει το φιτίλι δημοσιεύοντας την είδηση για έκρηξη βόμβας στο σπίτι του Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη

Οι παρακρατικοί μηχανισμοί που έδρασαν τη νύχτα εκείνη συνδέονται οργανικά με τους μηχανισμούς που δημιούργησαν οι ακροδεξιοί εθνικιστές του Κομιτάτου «Ένωση και Πρόοδος» από το 1908 και συνέχισαν να υφίστανται διαρκώς και τις επόμενες δεκαετίες ως εργαλείο κατασκευής του καινοφανούς τουρκικού έθνους. Ο μηχανισμοί αυτοί υπήρχαν και στις μέρες μας με τη μορφή της «Εργκενεκόν», μέχρι τη στιγμή που ο Ταγίπ Ερντογάν σταμάτησε τη δράση τους.

Η βρετανική ανάμιξη
Τη βρετανική υποκίνηση της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης μελέτησε η Τουρκάλα ιστορικός Ντιλέκ Γκιουβέν. Σε συνέντευξη που έδωσε στον Αρμένιο δημοσιογράφο Χραντ Ντινκ, πριν αυτός δολοφονηθεί από τους ακροδεξιούς παρακρατικούς της «Εργκενεκόν», αναφέρθηκε αναλυτικά στην ανάμιξη αυτή: «Ως κυρίως αίτιο φαίνεται το Κυπριακό, όμως στην πραγματικότητα είναι η περίοδος οικοδόμησης εθνικού κράτους. Μπορούμε να ξεκινήσουμε από τους εκτοπισμούς πληθυσμών του 1915, το Φόρο Περιουσίας, τα γεγονότα της Θράκης. Όλα είναι και από μία περίοδος. Κατά τα Σεπτεμβριανά δεν χτυπήθηκαν μόνο οι Ρωμιοί. Αν δούμε τους αριθμούς πρόκειται για 60% Ρωμιούς, 20% Αρμενίους, 12% Εβραίους. Το εκτός Ρωμιών ποσοστό δεν είναι τυχαίο.

»Στους καταλόγους που κρατούσαν υπήρχαν και τα αρμενικά καταστήματα και οι αρμενικές οικογένειες. Εάν περιορίσουμε την αιτία στο Κυπριακό, τι δουλειά είχαν οι Αρμένιοι στους καταλόγους;

»[…]Όταν το 1950 ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας είπε ότι “δεν υπάρχει για μας θέμα Κύπρου”, δεν είχε αρέσει στους Άγγλους διότι την εποχή εκείνη η Κύπρος ήταν αποικία τους. Όλος ο κόσμος ήταν ενάντιος στην κυβέρνηση της Αγγλίας, κι αυτή μεταξύ 1950 και 1955 είχε στηρίξει την πολιτική της στο πώς θα κατόρθωνε να τραβήξει την Τουρκία μέσα στο πρόβλημα και να την καταστήσει συνομιλητή της Ελλάδας. Αυτό ήταν το σχέδιό της. Τον Αύγουστο του 1955 αποφασίστηκε η Διάσκεψη του Λονδίνου. Όταν μελετάμε τα απομνημονεύματα των πολιτικών της Αγγλίας, συναντάμε την εξής λεπτομέρεια: “Εμείς ως Αγγλία δεν επιθυμούσαμε καθόλου συμφωνία. Σημαντικό για μας ήταν όχι να αποτελέσουμε μέρος του προβλήματος, αλλά να καταστήσουμε αντιμαχόμενες πλευρές την Τουρκία και την Ελλάδα”.

septemvriana 12

»[…]Ένα έτος πριν από τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου, φθάνει στο υπουργείο Εξωτερικών της Αγγλίας από το αγγλικό προξενείο της Αθήνας τηλεγράφημα το οποίο αναφέρει: “Οι σχέσεις Τουρκίας και Ελλάδας είναι άριστες. Εάν όμως γίνει κάτι στην οικία του Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη, θαυμάσια μπορεί να γίνουν όλα άνω κάτω”.

»Ενδιαφέρον δεν είναι; Υπάρχει τέτοιο έγγραφο. Στη διοργάνωση των γεγονότων υπάρχει αγγλική προτροπή. Και τα γεγονότα βολεύουν τους Άγγλους.

»Στα γεγονότα αυτά, για τις επιθέσεις στους Αρμένιους και τους Εβραίους, αναφέρεται μόνον πως “Τούρκοι και Έλληνες αρπάχτηκαν για το Κυπριακό”» (η συνέντευξη αναδημοσιεύτηκε στην κωσταντινουπολίτικη εφημερίδα Ανατολή, που εκδίδεται στην Αθήνα).

Αυτό που δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί είναι η περίεργη σύμπτωση ότι τη «νύχτα των κωνσταντινουπολίτικων κρυστάλλων», στην Πόλη βρέθηκαν όλοι οι αρχηγοί των μυστικών υπηρεσιών των ΝΑΤΟϊκών χωρών, μεταξύ αυτών και ο αρχηγός της CIA Άλαν Ντάλες.

Το πογκρόμ με αριθμούς
Το κόστος για την ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης ήταν μεγάλο. Μέσα σε λίγες ώρες, 45 ελληνικές κοινότητες καταστράφηκαν και λεηλατήθηκαν.

Τα γεγονότα της 6ης προς την 7η Σεπτεμβρίου του 1955 προκάλεσαν:

  • Το θάνατο 16 Ελλήνων και τον τραυματισμό 32.
  • Το θάνατο ενός Αρμενίου.
  • Το βιασμό 12 Ελληνίδων.
  • Το βιασμό αδιευκρίνιστου αριθμού ανδρών (εξαναγκάστηκαν να υποστούν περιτομή).

Την καταστροφή:

  • 4.348 εμπορικών καταστημάτων,
  • 110 ξενοδοχείων,
  • 27 φαρμακείων,
  • 23 σχολείων,
  • 21 εργοστασίων,
  • 73 εκκλησιών,
  • 1.000, περίπου, κατοικιών – όλα ελληνικής ιδιοκτησίας.

Το οικονομικό κόστος των ζημιών ανήλθε σε 150 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς, ενώ η ελληνική κυβέρνηση το υπολόγισε σε 500 εκατ. δολάρια. Η οικονομική αιμορραγία και ο φόβος ανάγκασαν χιλιάδες Έλληνες ομογενείς να μεταναστεύσουν στην Ελλάδα.

septemvriana 1

Μετά το πογκρόμ πολλοί Έλληνες εκδιώχθηκαν από τις δουλειές τους: 2.000 τσαγκάρηδες, 2.000 επιπλοποιοί, 2.700 εργαζόμενοι σε εστιατόρια, 500 εργάτες σε σοκολατοποιίες, 400 τυπογράφοι, 400 εργάτες σε εργοστάσια ελαστικών, 350 εργαζόμενοι σε υφαντουργεία, 150 εργαζόμενοι σε χυτήρια. Αργότερα, το τουρκικό κράτος διά του προέδρου Τζελάλ Μπαγιάρ υποσχέθηκε αποζημίωση για την καταστροφή των ελληνικών περιουσιών. Στην καλύτερη των περιπτώσεων δεν ξεπέρασε το 20% των απαιτήσεών τους, με δεδομένο ότι τα περιουσιακά τους στοιχεία είχαν υποτιμηθεί δραματικά.

Πολλές λεπτομέρειες για τα Σεπτεμβριανά ήλθαν στο φως το 1961, κατά τη διάρκεια της δίκης για εσχάτη προδοσία του πρωθυπουργού Αντνάν Μεντερές, ο οποίος ανατράπηκε από τους στρατιωτικούς και κατέληξε εντέλει στην αγχόνη. Ο Μεντερές δήλωσε δημοσίως ότι τόσο η έκρηξη στο προξενείο της Θεσσαλονίκης όσο και το πογκρόμ ήταν προσχεδιασμένα από τον ίδιον και τα στελέχη του Κεμαλικού Κόμματος που είχε την εξουσία.

Μια άλλη συνέπεια των Σεπτεμβριανών ήταν ότι με αφορμή τα γεγονότα ο τουρκικός στρατός επέβαλε την παρουσία του στα πολιτικά δρώμενα της Τουρκίας.

Πολύτιμα στοιχεία για τη σκοτεινή εκείνη σελίδα προσκομίζει το βιβλίο του διαπρεπούς Ελληνοαμερικανού βυζαντινολόγου Σπύρου Βρυώνη The Mechanism of Catastrophe: The Turkish Pogrom of September 6-7, 1955 and the destruction of Greek Community of Istanbul (Greekworks.com, Νέα Υόρκη 2005). Το σημαντικό αυτό βιβλίο μεταφράστηκε και εκδόθηκε στην Ελλάδα με τίτλο Ο μηχανισμός της καταστροφής: Το τουρκικό πογκρόμ της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου 1955 και ο αφανισμός της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης.

Βλάσης Αγτζίδης
Δρ Σύγχρονης Ιστορίας

  • Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφ. Ελευθεροτυπία την 1η Σεπτεμβρίου 2013.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Στα αριστερά η Αν Ριβς-Τζάρβις (πηγή: Wikipedia)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Ημέρα της Μητέρας: Το έργο δύο γυναικών που οδήγησε στην καθιέρωση, το 1914

7/05/2022 - 7:15μμ
(Πηγή: αρχείο Αλέξανδρου Θ. Χουβαρδά)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Πάσχα του 1921 στο Μικρασιατικό Μέτωπο – Μια φωτογραφία, μια μικρή ιστορία

24/04/2022 - 6:53μμ
Το μνημείο Γενοκτονίας στο Γερεβάν (φωτ.: Rita Willaert/ flickr)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Γενοκτονία των Αρμενίων: Ένα οργανωμένο σχέδιο των Νεότουρκων με στόχο τους πάντες

24/04/2022 - 5:16μμ
Το μνημείο Γενοκτονίας στο Γερεβάν (φωτ.: Serouj Ourishian)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Οι θύτες της Γενοκτονίας των Αρμενίων

24/04/2022 - 12:55μμ
Το μνημείο Γενοκτονίας στο Γερεβάν (φωτ.: Rita Willaert/ flickr)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Ποια ήταν τα αίτια της Γενοκτονίας των Αρμενίων;

24/04/2022 - 8:54πμ
(Φωτ. αρχείου: Eurokinissi)
ΙΣΤΟΡΙΑ

21η Απριλίου 1967: Η μέρα που έσβησε η δημοκρατία

21/04/2022 - 4:03μμ
(Φωτ.: Pexels)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Ο Έλληνας που χρηματοδότησε την πιο γνωστή γέφυρα στη Βουδαπέστη

19/04/2022 - 11:12πμ
Φωτογραφία-ντοκουμέντο λίγο μετά την παράδοση του οχυρού Ρούπελ στις 10 Απριλίου 1941, την επομένη μέρα της συνθηκολόγησης (πηγή: roupel.gr)
ΙΣΤΟΡΙΑ

10 Απριλίου 1941: Τα οχυρά δεν παραδίδονται, καταλαμβάνονται – 81 χρόνια από τη Μάχη των Οχυρών

10/04/2022 - 9:20πμ
O Γκεόργκι (Γεώργιος) Τσελπάνοφ ανάμεσα σε μαθητές του το 1914 (πηγή: ru.wikipedia.org)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Οι Έλληνες που δόξασαν τη Μαριούπολη: Ο ποιμενάρχης που ίδρυσε την πρώτη κοινότητα, οι διανοούμενοι του 19ου αιώνα

1/04/2022 - 9:50πμ
(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Ναυάγιο «TAORMINA»: Ταυτοποιήθηκε 130 χρόνια μετά τον εμβολισμό του «ΘΕΣΣΑΛΙΑ», στο Σούνιο

25/03/2022 - 9:29πμ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πορεία προς το προξενείο της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη (φωτ.: Φίλιππος Φασούλας)

«Δεν θα ξεχάσουμε, γιατί εάν ξεχάσουμε θα χαθούμε» – Το μήνυμα της ΠΟΕ για τη 19η Μαΐου, από τη Θεσσαλονίκη

7 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Γιώργος Ματθαίος)

Euroleague Final 4: Η Ρεάλ νίκησε στον εμφύλιο και πέρασε στον τελικό

7 ώρες πριν
Η Μαγδαληνή Παυλίδου (φωτ.: ethnos.gr)

Μαγδαληνή Παυλίδου: Μία από τις τελευταίες μάρτυρες της Γενοκτονίας των Ποντίων

7 ώρες πριν
Στιγμιότυπο από την λαμπαδηδρομία που διοργάνωσε ο Δήμος Πρέβεζας για την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου (φωτ.:(EUROKINISSI/ Γιώργος Ευσταθίου)

Ο Δήμος Πρέβεζας τίμησε την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων

7 ώρες πριν
(Πηγή: twitter.com/RusEmbTurkey)

19η Μαΐου 1919: Ευχές στην Τουρκία από την πρεσβεία της Ρωσίας στην Άγκυρα, «για τα 103 χρόνια από την έναρξη του πολέμου για την ανεξαρτησία»

8 ώρες πριν
Mnimosino Genoktonia Sullogos Pontion Eleuttheriou Kordeliou Afisa

Σύλλογος Ποντίων Ελευθερίου-Κορδελιού: Μνημόσυνο για τα θύματα της Γενοκτονίας του Πόντου

8 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2021 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2021 pontosnews.gr
Made by minoanDesign