Τρεις εικόνες –μεταβυζαντινά κειμήλια κλαπέντα από ελληνικά εκκλησιαστικά μνημεία– επαναπατρίστηκαν από τη Γερμανία στην Ελλάδα, στις 28 Απριλίου 2016, όπως έκανε γνωστό σήμερα το υπουργείο Πολιτισμού.
Κατόπιν συντονισμένων ενεργειών των Εφορειών Αρχαιοτήτων και των ελληνικών διπλωματικών αρχών, οι γερμανικές αστυνομικές αρχές παρέδωσαν τις εικόνες στο γενικό προξενείο του Μονάχου.
Είχε προηγηθεί απόφαση του Ειρηνοδικείου του Μονάχου για την οριστική απόδοσή τους στο Ελληνικό Δημόσιο. Το κουβάρι αυτής της υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται το 2012, όταν η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών, αρμόδια τότε υπηρεσία του υπουργείου Πολιτισμού για θέματα αρχαιοκαπηλίας, πληροφορήθηκε από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Ηπείρου ότι σε οίκο δημοπρασιών στη Γερμανία (Hargesheimer & Günther) διατίθεντο προς πώληση μεταβυζαντινά κειμήλια κλαπέντα από ελληνικά εκκλησιαστικά μνημεία.
Μετά από έλεγχο του τηρούμενου ηλεκτρονικού φωτογραφικού αρχείου και σε συνεργασία με τις συναρμόδιες περιφερειακές Εφορείες Αρχαιοτήτων, ταυτοποιήθηκαν 18 κλαπέντα μεταβυζαντινά κειμήλια από ναούς της Ηπείρου κυρίως αλλά και της Θεσσαλίας και της Δυτικής Μακεδονίας. Όπως διαπιστώθηκε, το μεγαλύτερο μέρος των κειμηλίων είχε ήδη πωληθεί ή επιστραφεί σε ιδιώτες στην Ολλανδία και τη Ρωσία, μία εικόνα είχε πωληθεί σε ιδιώτη στο Ντίσελντορφ και τέσσερις επεστράφησαν στην προμηθεύτρια εταιρεία του οίκου δημοπρασιών στο Μόναχο.
Κατόπιν έγκλησης που κατατέθηκε από τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου κατά της προμηθεύτριας εταιρείας στο Μόναχο το 2013 παραδόθηκαν στις αστυνομικές αρχές και στη συνέχεια στην αρμόδια Εισαγγελία οι εξής τρεις εικόνες:
- «Χριστός Μέγας Αρχιερεύς», 1885, διαστ. 0,73Χ0,36μ., που είχε κλαπεί από την μονή Γενεσίου της Θεοτόκου και Αγίου Χαραλάμπους, στη θέση Αργυραίικα, Πετρίλου, ΠΕ Καρδίτσας. Η κλοπή πραγματοποιήθηκε το διάστημα 25/12/2006 – 3/1/2007.
- «Ένθρονη Παναγία Οδηγήτρια», 1885, διαστ. 0,73Χ0,35μ., επίσης κλαπείσα από την μονή Γενεσίου της Θεοτόκου και Αγίου Χαραλάμπους, στη θέση Αργυραίικα Πετρίλου Καρδίτσας.
- Αμφιπρόσωπο εικονίδιο χορού (με τις παραστάσεις των Αγίων Αναργύρων και των Τριών Ιεραρχών), 18ου αι., διαστ. 0,17Χ0,12μ., που είχε κλαπεί από το ναό Κοίμησης Θεοτόκου Κουκουλίου, ΠΕ Ιωαννίνων. Η κλοπή πραγματοποιήθηκε το διάστημα 21 – 25/12/2009.
Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, οι προσπάθειες για τον επαναπατρισμό και των υπόλοιπων εικόνων συνεχίζονται.
