Αυλαία έριξε, χθες Κυριακή 27 Ιούλη, ο μεγάλος γραπτός διαγωνισμός του ΑΣΕΠ 1Γ/2025. Περίπου 47.000 υποψήφιοι διαγωνίστηκαν για μία θέση στον δημόσιο τομέα δίνοντας γραπτές εξετάσεις.
Κι αν παλιότερα σύμφωνα με τους εν ενεργεία δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι είχαν εισέλθει στο Δημόσιο με εξετάσεις, οι ερωτήσεις που τους απευθύνονταν ήταν: «Ποιο είναι το μικρό όνομα του Κολοκοτρώνη;», «πείτε μας τρεις μεγάλες πόλεις που συναντάτε στο ταξίδι από Θεσσαλονίκη για Αθήνα» ή «τι λέει το πυθαγόρειο θεώρημα;», τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά!
Για να εξασφαλίσει κανείς μια θέση στο Δημόσιο, θα πρέπει να αντεπεξέλθει επιτυχώς σε δοκιμασία αξιολόγησης όμοια με αυτήν των τεστ IQ (ευφυΐας) της MENSA.
Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή. Ο ΑΣΕΠ διοργανωτικά έθεσε πολύ υψηλά τον πήχη. Οι περισσότεροι διαγωνιζόμενοι έμειναν ευχαριστημένοι από το επίπεδο οργάνωσης. Τίποτα δεν θύμιζε την προχειρότητα του προηγούμενου γραπτού διαγωνισμού 2Γ/2022*, που διεξήχθη χειρόγραφα σε πολλαπλά εξεταστικά κέντρα ανά την Ελλάδα.
Ο φετινός γραπτός διαγωνισμός διεξήχθη ηλεκτρονικά. Παρόλο που οι υπολογιστές οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν από τους υποψηφίους ήταν ξεπερασμένης τεχνολογίας και κάπως αργοί στην ανταπόκριση, όλα κύλησαν ομαλά.
Κι αυτό γιατί ο ΑΣΕΠ είχε προβλέψει την όποια αστοχία και ζητούσε από τους υποψηφίους εξαρχής να δημιουργήσουν έναν προσωπικό κωδικό επανάκτησης για να εξασφαλίσει ότι ακόμα και στην περίπτωση που το λογισμικό «πετούσε έξω» τον εξεταζόμενο, αυτός να μπορούσε να επανέλθει στο σημείο που βρισκόταν χωρίς να χάσει πολύτιμο χρόνο. Το interface της εφαρμογής του ΑΣΕΠ ήταν φιλικό προς τον χρήστη χωρίς να αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες.
Ένα άλλο σημείο που αξίζει να επισημάνουμε είναι ο επαγγελματισμός των επιβλεπόντων, η ευγένεια και η προθυμία τους να βοηθήσουν τους εξεταζόμενους ώστε να κυλήσει ομαλά η διαδικασία της εξέτασης. Οι επιβλέποντες ήταν όπως και στον προηγούμενο διαγωνισμό εν ενεργεία δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι είχαν λάβει το προηγούμενο διάστημα εκπαίδευση προκειμένου να ανταποκριθούν με επιτυχία στα καθήκοντά τους.
Δεν μπορούμε να μην κάνουμε την σύγκριση με τον προηγούμενο διαγωνισμό του 2022, στον οποίο παρατηρήθηκαν φαινόμενα αποσυντονισμού.
Για παράδειγμα, σε ορισμένα εξεταστικά κέντρα μερίδα των επιβλεπόντων που προφανώς δεν είχαν συνειδητοποιήσει τον ρόλο τους, έκαναν φασαρία στους διαδρόμους μιλώντας βροντόφωνα ή παίζοντας με τα μπεγλέρια τους δυσχεραίνοντας έτσι το έργο της συγκέντρωσης των εξεταζομένων, καθώς υπήρχε οδηγία οι πόρτες των σχολικών αιθουσών όπου είχαν μοιραστεί οι υποψήφιοι να παραμείνουν ανοιχτές καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης.
Αν και η χρονική περίοδος που διεξήχθησαν οι εξετάσεις ήταν ιδιαίτερη δύσκολη και ίσως ακατάλληλη λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της δυσκολίας της προετοιμασίας και πνευματικής εργασίας υπό συνθήκες καύσωνα, ο χώρος διεξαγωγής των εξετάσεων είχε ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας. Ο ΑΣΕΠ μάλιστα προέτρεπε μέσω SMS τους υποψηφίους του να μην ξεχάσουν να «πάρουν ζακέτα» την ημέρα των εξετάσεων, λόγω της υψηλής έντασης λειτουργίας του κλιματισμού.
Με την είσοδο του υποψηφίου στο εξεταστικό κέντρο γινόταν και η πρώτη ταυτοποίησή του. Οριζόταν ο τομέας στον οποίο θα έπρεπε να λάβει θέση στην αίθουσα, βάσει αλφαβητικής σειράς.
Ο εξεταζόμενος μπορούσε να καθίσει σε όποια θέση ήθελε μέσα στον τομέα του. Στο έδρανο που επέλεγε να καθίσει τον περίμενε μια τυπωμένη σελίδα με ψευδο-όνομα, ψευδο-επίθετο και ψευδο-ηλεκτρονική διεύθυνση τα οποία έπρεπε να εισαγάγει στον υπολογιστή. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλιζόταν η ανωνυμία του χρήστη του εκάστοτε υπολογιστή.
Δύο διαφορετικοί επόπτες έκαναν έλεγχο ταυτοπροσωπίας του εξεταζόμενου και ένας τρίτος σκανάριζε με τάμπλετ τον QR κωδικό που διέθετε ο υποψήφιος. Η σύνδεση QR με τα ψευδοστοιχεία υποθέτουμε πως θα γίνει στο τελευταίο στάδιο της επιλογής προσωπικού, αφού πρώτα αξιολογηθούν οι επιδόσεις των διαγωνιζομένων, ώστε να ανακοινωθεί η τελική βαθμολογία.
Δοκιμασία γενικών γνώσεων
Ο διαγωνισμός ξεκίνησε χωρίς καμία απολύτως καθυστέρηση την αναμενόμενη ώρα (μισή ώρα από την προσέλευση στην αίθουσα, μετά την τακτοποίηση και τις απαραίτητες οδηγίες). Η εξέταση άρχισε με την δοκιμασία των γνώσεων. Άλλη μια διαφορά αυτού του διαγωνισμού σε σχέση με τον προηγούμενο ήταν πως ο ΑΣΕΠ έδωσε αυτήν τη φορά τράπεζα θεμάτων για τις γενικές γνώσεις, διευκολύνοντας τους υποψηφίους.
Μάλιστα με δήλωσή του ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ απέτρεψε τους υποψηφίους της 1Γ/2025 από το να εγγραφούν σε φροντιστήρια λέγοντας τους πως δεν χρειάζονταν, γλιτώνοντάς τους από περιττά έξοδα αλλά και από λανθασμένο προγραμματισμό του χρόνου προετοιμασίας τους.
Η εξέταση γνώσεων αφορούσε τα εξής πεδία: Συνταγματικό Δίκαιο, Διοικητικό Δίκαιο, Ευρωπαϊκοί Θεσμοί και Ευρωπαϊκό Δίκαιο, Οικονομικές Επιστήμες, Δημόσια Διοίκηση και Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού, Πληροφορική και Ψηφιακή Διακυβέρνηση, Σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας.
Από τις 400 ερωτήσεις του μητρώου θεμάτων ο κάθε υποψήφιος είχε την υποχρέωση να απαντήσει σε 25 που του είχαν τεθεί βάσει ηλεκτρονικής κλήρωσης. Ο χρόνος απάντησης ήταν υπερβολικά μεγάλος, ένα λεπτό για κάθε απάντηση, ενώ ένας καλά προετοιμασμένος υποψήφιος έδινε την απάντησή του μέσα σε λιγότερο από δέκα δεύτερα. Κάθε εξεταζόμενος είχε διαφορετική ομάδα-συνδυασμό ερωτήσεων και αυτό ίσχυε και για τις επόμενες δύο δοκιμασίες οι οποίες αφορούσαν τον επαγωγικό συλλογισμό και τις εργασιακές ικανότητες.
Δοκιμασία επαγωγικού συλλογισμού
Η δεύτερη και πιο δύσκολη δοκιμασία ήταν αυτή του επαγωγικού συλλογισμού. Η δοκιμασία αυτή ήταν βασισμένη στη μέθοδο των CAT TEST, κατά την οποία οι ερωτήσεις προσαρμόζονται κάθε φορά σε βαθμό δυσκολίας σύμφωνα με το εάν απαντήθηκε σωστά ή όχι η προηγούμενη.
Έτσι, αφού αρχικά δίνονταν 5 ασκήσεις εξοικείωσης οι οποίες λύνονταν με εξαιρετική ευκολία μέσα σε μερικά μόλις δευτερόλεπτα (και ασφαλώς δεν βαθμολογούνταν), ο εξεταζόμενος προχωρούσε στη δοκιμασία αντιμετωπίζοντας αρχικά μέτριας δυσκολίας μοτίβα ενώ στη συνέχεια ο βαθμός δυσκολίας ανέβαινε τόσο πολύ που οι περισσότεροι επέλεγαν στην τύχη μία από τις πέντε πιθανές απαντήσεις.
Να σημειωθεί πως ο ελάχιστος διαθέσιμος χρόνος, μόλις 25 λεπτά για 18 ερωτήσεις, στην πλειοψηφία τους υψηλής δυσκολίας, σε συνδυασμό με το άγχος της εξέτασης αποσυντόνιζαν τους περισσότερους διαγωνιζόμενους, ενώ η έλλειψη προειδοποίησης για τον υπολειπόμενο χρόνο έκαναν αρκετούς να μην προλάβουν να τελειώσουν και τα 18 θέματα.
Λόγω της υψηλής απαιτητικότητας και της συγκέντρωσης του υποψηφίου για να βρει τους κανόνες σύνδεσης μεταξύ των μοτίβων, δεν ήταν δυνατός ο έλεγχος του υπολειπόμενου χρόνου από τον διαγωνιζόμενο. Θα ήταν καλό να υπήρχε ηχητική υπενθύμιση όπως είχε προβλεφθεί για τις δεξιότητες για τις οποίες ο χρόνος ήταν υπεραρκετός.
Δοκιμασία εργασιακών συμπεριφορών
Όσον αφορά στην τρίτη και τελευταία δοκιμασία, αυτή των εργασιακών δεξιοτήτων, οι διαγωνιζόμενοι κλήθηκαν να ιεραρχήσουν 76 τριάδες εργασιακών συμπεριφορών που αφορούσαν τις 9 δεξιότητες του Ενιαίου Πλαισίου οι οποίες είναι:
- ο προσανατολισμός στον πολίτη
- η ομαδικότητα
- η προσαρμοστικότητα
- ο προσανατολισμός στο αποτέλεσμα
- η οργάνωση-προγραμματισμός
- η επίλυση προβλημάτων και η δημιουργικότητα
- ο επαγγελματισμός και η ακεραιότητα
- η διαχείριση γνώσης στον Δημόσιο τομέα
- η ηγετικότητα.
Για αυτήν τη δοκιμασία ο ΑΣΕΠ δεν έδωσε πληροφορίες για την αξιολόγησή της. Τουναντίον τόνισε πως κάθε μια δεξιότητα είναι σημαντική και καμιά δεν υπερτερεί έναντι άλλης.
Στην οθόνη εμφανίζονταν τρεις διαφορετικές δηλώσεις τις οποίες ο διαγωνιζόμενος έπρεπε να ιεραρχήσει σύμφωνα με το τι τον εξέφραζε περισσότερο. Υπήρχαν όμως και δύο τριάδες δηλώσεων από τις συνολικά 76, οι οποίες ήταν αρνητικές και ομολογουμένως προβλημάτισαν πολύ στην ιεράρχησή τους.
Για παράδειγμα: «Όταν λειτουργώ κάτω από συνθήκες πίεσης στην εργασία, χάνω την ψυχραιμία μου», «όταν ο διοικούμενος μου φέρεται με αγένεια, απαντώ και εγώ με τον ίδιο τρόπο», «εάν κάποιος διοικούμενος έχει αδυναμία κατανόησης στις οδηγίες μου, δεν αφιερώνω περαιτέρω χρόνο για να τον εξυπηρετήσω». Η παραπάνω τυχαία τριάδα αρνητικών δηλώσεων αφορά στις δεξιότητες του «επαγγελματισμού», της ανθεκτικότητας- «προσαρμοστικότητας» και του «προσανατολισμού στον πολίτη».
Μετά την ολοκλήρωση της δοκιμασίας κάθε υποψήφιος έλαβε ένα SMS με σύνδεσμο που τον οδηγούσε σε φόρμα αξιολόγησης της εμπειρίας του.
Ο ΑΣΕΠ μάς εξέπληξε θετικά, αφού απέδειξε έμπρακτα πως και οι αξιολογητές αξιολογούνται!
Μερικά στατιστικά στοιχεία για το διαγωνισμό
Η προσέλευση στο διαγωνισμό ήταν πολύ υψηλή και σε αυτό συντέλεσε το παράβολο οχταπλάσιας και πλέον αξίας (25 ευρώ) από το σύνηθες για τις προκηρύξεις, το οποίο πλήρωσαν οι υποψήφιοι κατά την αίτησή τους.
Έτσι οι 47.410 υποψήφιοι ήταν αυτοί που πραγματικά ήθελαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον δημόσιο τομέα. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του ΑΣΕΠ από τους 47.410 υποψηφίους που έκαναν αίτηση για το διαγωνισμό, οι 33.281 είναι ΠΕ (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης) και 14.129 ΤΕ (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης).
Το 17,1% των υποψηφίων ανήκει στην ηλικιακή ομάδα κάτω των 30 ετών, το 37,3% στην ομάδα των 31-41 ετών, το ίδιο ποσοστό ανήκει στην ομάδα 41-50 ετών και το 8,3% ανήκει στην ηλικιακή ομάδα άνω των 51 ετών.
Οι γυναίκες υποψήφιες ήταν διπλάσιες από τους άντρες αφού σύμφωνα με τα στατιστικά οι άντρες ήταν 15.430 ενώ οι γυναίκες 31.980.
Προβληματισμοί
Προτεραιότητα για αυτόν τον διαγωνισμό ήταν η επίλυση «λογικών γεωμετρικών μοτίβων» και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έχουν καλύτερες βαθμολογίες όσοι διαθέτουν τις ανάλογες δεξιότητες και θετική-μαθηματική ευφυΐα.
Η γλωσσική ευφυΐα, η κατανόηση-αντίληψη γλωσσικού περιεχομένου και οι θεωρητικές δεξιότητες δεν εξετάστηκαν καθόλου, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζονται περισσότερο για τις υπηρεσίες του Δημόσιου τομέα.
Πολλοί από τους αναγνώστες θα αναρωτηθούν γιατί ένας νέος-μια νέα με υψηλή μόρφωση (πολλοί από τους διαγωνιζόμενους ήταν κάτοχοι μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων), με άριστες γνώσεις ξένων γλωσσών και IQ 140 (γιατί τόσο τουλάχιστον έπρεπε να διαθέτεις για να λύσεις όλες τις ασκήσεις του επαγωγικού συλλογισμού που τέθηκαν) να θέλει να διοριστεί στο Δημόσιο με πρώτο μισθό χαμηλότερο από 1.000 ευρώ, αναμένοντας την μικρή αύξηση των κλιμακίων ύψους 50 ευρώ κάθε δύο χρόνια.
Επιπροσθέτως θα αναλογιστούν πως οι επιτυχόντες θα πρέπει μεταναστεύσουν εσωτερικά (οι θέσεις που καλούνται να δεχτούν αφορούν όλη την ελληνική επικράτεια) πληρώνοντας πολλές φορές υπέρογκα ενοίκια και κάνοντας υπομονή σε προβληματικές συμπεριφορές παλιότερων δημόσιων υπαλλήλων που τα κριτήρια ένταξής τους στο Δημόσιο δεν είχαν καμιά σχέση με τις τωρινές απαιτήσεις.
Πιθανόν να ακούσουν δηλώσεις όπως «εγώ είμαι παλιός» όπως πολύ συχνά λένε «εγώ είμαι μόνιμος» στους συμβασιούχους συναδέλφους τους. Αυτό το ερώτημα θα έπρεπε να απασχολήσει όλη την ελληνική κοινωνία και να αναστοχαστεί την πορεία της!
Κατάφορη αδικία και έλλειψη αξιοκρατίας ο αποκλεισμός των επιτυχόντων του προηγούμενου γραπτού διαγωνισμού
Κλείνοντας να υπενθυμίσουμε πως το μεγαλύτερο μέρος των επιτυχόντων του προηγούμενου γραπτού διαγωνισμού 2Γ/2022 έμεινε αδιόριστο και μετά την ανακοίνωση της βαθμολογίας του φετινού διαγωνισμού η λίστα των επιτυχόντων σύμφωνα με προεδρικό διάταγμα (που μπορεί να προσβληθεί δικαστικά σύμφωνα με την ύλη που κλήθηκαν να διαβάσουν οι τωρινοί διαγωνιζόμενοι – πολλοί από αυτούς επιτυχόντες του προηγούμενου διαγωνισμού) πετιέται στον κάδο των αχρήστων ακυρώνοντας κάθε έννοια αξιοκρατίας.
Οι επιτυχόντες του προηγούμενου διαγωνισμού θα μπορούσαν να είχαν διοριστεί εάν ο ΑΣΕΠ δεν εξέδιδε άλλες προκηρύξεις τύπου Κ, όπως είχε ανακοινώσει αρχικά, για να επιλέγεται μόνιμο προσωπικό από τη δεξαμενή των επιτυχόντων του γραπτού διαγωνισμού του 2022.
Τέλος θα πρέπει να επισημανθεί ότι υπάρχει μεγάλη ποσόστωση από ειδικές κατηγορίες που προκρίνονται έναντι αυτών που δεν ανήκουν σε αυτές. Έτσι πριμοδοτούνται οι κατηγορίες των πολυτέκνων (και τέκνων αυτών) με 16%, τρίτεκνων (και τέκνα μέχρι 27 ετών) 12%, ΑμεΑ και συγγενών με 5%, ομογενών, ατόμων που προέρχονται από την μουσουλμανική μειονότητα κτλ.
Επομένως οι επιτυχόντες που δεν ανήκουν σε κάποια από αυτές τις κατηγορίες και δεν έχουν γράψει άριστα, πιθανότατα δεν θα βρεθούν ανάμεσα στους διορισθέντες, καθώς οι επιτυχόντες που προέρχονται από τις ειδικές ομάδες (μπορεί κάποιος υποψήφιος 40 ετών να κάνει χρήση του δικαιώματος της πολύτεκνης οικογένειας των γονιών του), υπερτερούν βάσει της πριμοδότησής τους.
Εύλογα προκύπτουν τα ερωτήματα κατά πόσο οι γραπτοί διαγωνισμοί προάγουν τελικά την αξιοκρατία ή την «αριστεία» που ακούμε τα τελευταία χρόνια χωρίς να βλέπουμε αυθεντικά δείγματα αυτής, και τι δημόσιο κράτος για την εξυπηρέτηση του πολίτη θέλουμε να έχουμε.
Καλή επιτυχία σε όλους όσοι κόπιασαν για αυτόν το διαγωνισμό!
Αλεξία Ιωαννίδου