Τις συναλλαγές των πολιτών με το δημόσιο τομέα και, σταδιακά, με τον ιδιωτικό φιλοδοξεί να απλοποιήσει ο Προσωπικός Αριθμός (ΠΑ), ο οποίος μπαίνει στις ζωές μας από την Τρίτη 3 Ιουνίου, όταν θα ανοίξει η πλατφόρμα MyInfo για τη δήλωσή του.
Πρόκειται για έναν μοναδικό αριθμό ταυτοποίησης για κάθε πολίτη, σχεδιασμένο να αντικαταστήσει τους πολλαπλούς αριθμούς που χρησιμοποιούνται σήμερα, όπως ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) και ο αριθμός ταυτότητας. Αυτή η ενοποίηση στοχεύει στην απλοποίηση των διαδικασιών και στη μείωση της γραφειοκρατίας, καθώς οι πολίτες θα χρειάζεται να θυμούνται μόνο έναν αριθμό για όλες τις συναλλαγές τους.
Πώς θα σχηματίζεται
Η απόδοση του Προσωπικού Αριθμού θα γίνεται μέσω της νέας εφαρμογής myInfo του gov.gr. Οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στη διαμόρφωση του αριθμού τους, επιλέγοντας οι ίδιοι δύο από τα τρία αλφαριθμητικά στοιχεία που θα προηγούνται του ΑΦΜ τους. Το τρίτο αλφαριθμητικό στοιχείο θα προκύπτει αυτόματα από το σύστημα, λειτουργώντας ως ψηφίο ελέγχου.
Η μορφή του Προσωπικού Αριθμού θα είναι 12 ψηφία, με τη δομή να αποτελείται από:
– 3 αλφαριθμητικά στοιχεία (τα 2 εκ των οποίων τα επιλέγει ο πολίτης)
– Τον ΑΦΜ του πολίτη
– Το τρίτο αλφαριθμητικό στοιχείο που προκύπτει αυτόματα (ως check digit)
Ποιες αλλαγές επιδιώκονται για τους πολίτες;
Η βασικότερη αλλαγή είναι η απλοποίηση των διαδικασιών. Οι πολίτες θα χρειάζεται να θυμούνται μόνο έναν αριθμό, τον Προσωπικό Αριθμό, ο οποίος θα λειτουργεί ως το «ψηφιακό κλειδί» για όλες τις υπηρεσίες του Δημοσίου και, μελλοντικά, για υπηρεσίες του ιδιωτικού τομέα.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο Προσωπικός Αριθμός είναι μόνιμος, μοναδικός και αμετάβλητος για όλη τη διάρκεια της ζωής του πολίτη, ανεξαρτήτως αλλαγών σε ταυτότητα, τόπο διαμονής ή άλλο μητρώο. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν ένας πολίτης αλλάξει ταυτότητα ή διεύθυνση, ο Προσωπικός Αριθμός του θα παραμείνει ο ίδιος.
Προϋποθέσεις και διαδικασία έκδοσης
Για την έκδοση του Προσωπικού Αριθμού μέσω της εφαρμογής myInfo, απαιτούνται οι κωδικοί Taxisnet και ένας καταχωρημένος αριθμός κινητού τηλεφώνου στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (ΕΜΕπ). Αυτό διασφαλίζει την ασφαλή πρόσβαση στην εφαρμογή και την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών.
Η διαδικασία έκδοσης περιλαμβάνει τα εξής βήματα:
– Είσοδος στο myInfo: Οι πολίτες θα συνδέονται στην εφαρμογή myInfo μέσω των κωδικών Taxisnet.
– Ασφαλής πρόσβαση με διπλή ταυτοποίηση: Θα χρησιμοποιείται διπλή ταυτοποίηση (OTP) για την ασφαλή πρόσβαση στα δεδομένα.
– Επισκόπηση των στοιχείων στα κρατικά μητρώα: Οι πολίτες θα μπορούν να δουν τα στοιχεία τους όπως αυτά εμφανίζονται στα κρατικά μητρώα.
– Επιβεβαίωση / διόρθωση στοιχείων: Θα έχουν τη δυνατότητα να επιβεβαιώσουν την ορθότητα των στοιχείων τους ή να υποβάλουν αίτημα διόρθωσης σε περίπτωση ανακριβειών.
– Αυτόματος συγχρονισμός μητρώων και έκδοση Π.Α.: Μετά την επιβεβαίωση ή τη διόρθωση των στοιχείων, θα γίνεται αυτόματος συγχρονισμός των μητρώων και θα εκδίδεται ο Προσωπικός Αριθμός.
Πού θα χρησιμοποιείται ο Προσωπικός Αριθμός;
Ο Προσωπικός Αριθμός θα αναγράφεται στις νέες ταυτότητες (στην πίσω πλευρά) και στην ψηφιακή ταυτότητα στο gov.gr wallet, ως το μοναδικό αναγνωριστικό του πολίτη στον ψηφιακό κόσμο. Σταδιακά, θα χρησιμοποιείται σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες που υποστηρίζουν τη νέα αυτή λειτουργικότητα.
Αρχικά, ο Προσωπικός Αριθμός θα αφορά κυρίως τις συναλλαγές με το Δημόσιο. Ωστόσο, προβλέπεται η επέκτασή του και σε συναλλαγές με φορείς του ιδιωτικού τομέα, όπως τράπεζες ή ασφαλιστικές εταιρείες, ώστε να αποφεύγεται η ανάγκη για πολλαπλούς αριθμούς ταυτοποίησης.
Τι γίνεται με τις υφιστάμενες ταυτότητες;
Οι παλαιές «μπλε» ταυτότητες θα καταργηθούν σταδιακά, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες (σ.σ. λήγουν τον Αύγουστο του 2026, εφόσον δεν δοθεί παράταση). Η έκδοση νέας ταυτότητας είναι υποχρεωτική και συνδυάζεται με την απονομή του Προσωπικού Αριθμού. Όσοι έχουν ήδη εκδώσει τη νέα ταυτότητα δεν χρειάζεται να εκδώσουν καινούργια, καθώς ο Π.Α. θα αναγράφεται για καθαρά τυπικούς λόγους, ως ένας τρόπος αποθήκευσης και εύκολης ανάκλησης του αριθμού.
Ωστόσο, από τη στιγμή που ο πολίτης, ο οποίος κατέχει ήδη νέα ταυτότητα, επιθυμεί να εφοδιαστεί με την ολοκληρωμένη έκδοσή της (με ενσωματωμένο τον Προσωπικό Αριθμό) μπορεί να αιτηθεί την αντικατάσταση του εγγράφου, ακολουθώντας τη συνήθη διαδικασία και υποβάλλοντας τα δικαιολογητικά για την έκδοση δελτίου (προγραμματισμός ραντεβού, παράβολα έκδοσης κλπ.). Θυμίζουμε ότι η έκδοση νέου τύπου αστυνομικής ταυτότητας απαιτεί επίσκεψη σε αστυνομικό τμήμα, αφού πρώτα προγραμματιστεί ραντεβού μέσω της πλατφόρμας id.gov.gr.
Μέχρι σήμερα, έχουν εκδοθεί περισσότερες από 1,7 εκατομμύρια νέες ταυτότητες. Οι πολίτες μπορούν να εκδώσουν νέα ταυτότητα σε οποιαδήποτε από τις 371 Υπηρεσίες Έκδοσης που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα, ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας τους. Για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού, εξετάζεται η επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των υπηρεσιών αυτών, ακόμη και τις Κυριακές.
Αν κάποιος δεν επιθυμεί ταυτότητα με Π.Α., τι γίνεται;
Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις «ο προσωπικός αριθμός (Π.Α.) αναγράφεται στο Δελτίο Ταυτότητας Ελλήνων πολιτών και αποθηκεύεται στο ενσωματωμένο ηλεκτρονικό μέσο αποθήκευσης του δελτίου ταυτότητας, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και τη διευκόλυνση των συναλλαγών του Δημοσίου με τους πολίτες»
Από την ημερομηνία έκδοσης της ΚΥΑ και για χρονικό διάστημα 30 ημερών από αυτή, εάν ο αιτών διαθέτει Π.Α., αυτός θα ενσωματώνεται στο δελτίο του, ενώ εάν δεν διαθέτει Π.Α., το δελτίο ταυτότητας θα εκδίδεται χωρίς αυτόν και θα ισχύει κανονικά. Μετά το πέρας της περιόδου αυτής, οι διατάξεις του νόμου ορίζουν ρητά τον Π.Α. ως απαιτούμενο στοιχείο για την έκδοση δελτίου ταυτότητας, ανεξαρτήτως της βούλησης του ενδιαφερομένου.
Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις «μη επιτυχούς ολοκλήρωσης της διαδικασίας έκδοσης Π.Α».
Πολίτης που έχει αιτηθεί αλλά δεν έχει λάβει Π.Α., μπορεί να βγάλει δελτίο;
Εάν η μη έκδοση Π.Α. δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του πολίτη, η ταυτότητα εκδίδεται και ισχύει κανονικά χωρίς Π.Α., εκτός εάν ο ενδιαφερόμενος επιθυμεί να ενσωματωθεί και το υπόψη στοιχείο, οπότε θα πρέπει να επανέλθει μετά την ολοκλήρωση χορήγησης Π.Α. από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Προβλήματα και διορθώσεις
Η καθιέρωση του Προσωπικού Αριθμού αναμένεται να επιλύσει πολλά προβλήματα που υπάρχουν στα επίσημα μητρώα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, πάνω από 2 εκατομμύρια πολίτες θα επωφεληθούν από τουλάχιστον μία διόρθωση στα στοιχεία τους, ενώ χιλιάδες πολίτες έχουν πολλαπλές εγγραφές σε τουλάχιστον ένα μητρώο.
Μέσω της εφαρμογής myInfo, οι πολίτες θα μπορούν να επιβεβαιώσουν τα προσωπικά τους στοιχεία και να υποβάλουν αίτημα διόρθωσης σε όποιο μητρώο έχει ανακρίβεια (όνομα, ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, ΑΔΤ κ.λπ.).
Τι θα γίνει με τον ΑΜΚΑ και τον ΑΦΜ;
Ο Προσωπικός Αριθμός δεν καταργεί άμεσα τον ΑΜΚΑ και τον ΑΦΜ. Αρχικά, θα συμπληρώνει τα υφιστάμενα μητρώα και θα μπορεί να αντικαθιστά τη χρήση τους στις συναλλαγές, χωρίς να τους καταργεί ως καταχωρίσεις. Σταδιακά, όμως, αναμένεται να τους υπερκαλύψει, καθώς θα γίνεται το μοναδικό αναγνωριστικό για κάθε πολίτη.
Ειδικές Περιπτώσεις
Για ορισμένες ομάδες πολιτών, προβλέπονται ειδικές διαδικασίες για την έκδοση του Προσωπικού Αριθμού:
Ανήλικα τέκνα: Η έκδοση γίνεται μέσω του γονέα/κηδεμόνα (myInfo ή ΚΕΠ).
Πολίτες χωρίς Taxisnet ή κινητό: Η έκδοση γίνεται με φυσική παρουσία σε ΚΕΠ (για εσωτερικό) ή Προξενική Αρχή (για εξωτερικό).
Δικαστικοί συμπαραστάτες: Απαιτείται η παρουσία και η ταυτοποίηση με δικαστική πράξη.
Ασφάλεια Δεδομένων
Ο Προσωπικός Αριθμός ενσωματώνει υψηλά πρότυπα ψηφιακής ασφάλειας, καθώς συνδέεται με ταυτοποίηση μέσω Taxisnet και διπλό παράγοντα (OTP). Επιπλέον, δεν ενσωματώνει ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα στη δομή του, μειώνοντας τον κίνδυνο παραβίασης δεδομένων.
Επέκταση στον Ιδιωτικό Τομέα
Αν και αρχικά ο Προσωπικός Αριθμός θα αφορά κυρίως τον δημόσιο τομέα, προβλέπεται η επέκτασή του και σε συναλλαγές με φορείς του ιδιωτικού τομέα, όπως τράπεζες ή ασφαλιστικές εταιρείες. Αυτό θα απλοποιήσει τις διαδικασίες και θα μειώσει την ανάγκη για τους πολίτες να απομνημονεύουν και να χρησιμοποιούν πολλούς διαφορετικούς αριθμούς ταυτοποίησης.
Τι πρέπει να κάνετε αν υπάρχουν λάθη στα στοιχεία σας;
Εάν οι πολίτες εντοπίσουν λάθη στα στοιχεία τους κατά τη διαδικασία έκδοσης του Προσωπικού Αριθμού, μπορούν να ζητήσουν διόρθωση μέσα από την πλατφόρμα myInfo ή να απευθυνθούν στην αρμόδια υπηρεσία (π.χ. δήμος, ΑΑΔΕ, ΗΔΙΚΑ).
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον Προσωπικό Αριθμό μπορείτε να δείτε εδώ, αλλά και να απευθυνθείτε στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) για βοήθεια και υποστήριξη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Γιάννης Χατζηδοπαυλάκης / Κώστας Τομαράς
