Ήταν 1985 όταν ένα άλμπουμ όχι μόνο έφερε αναστάτωση στα εγχώρια μουσικά πράγματα, αλλά είχε τρελές πωλήσεις που θα ζήλευαν τα μεγάλα, εμπορικά ονόματα της εποχής.
Ήταν τα Ζεστά ποτά των Χάρη και Πάνου Κατσιμίχα.
Τα δίδυμα που τότε δεν μπορούσαν να τα ταξινομήσουν κάτω από μια ταμπέλα (χρόνιο πρόβλημα στη χώρα μας). Μάλιστα κάποια αντίτυπα του άλμπουμ είχαν και στικάκι στο εξώφυλλο που έγραφε «περιέχει την επιτυχία “Ρίτα Ριτάκι”», όπως στο εξωτερικό.
Σαράντα χρόνια μετά, αυτό το άλμπουμ όχι μόνο είναι σημείο αναφοράς, αλλά εξακολουθεί να αγαπιέται. Το ντεμπούτο των Κατσιμιχαίων, όπως τους λένε χαριτολογώντας ακόμα και σήμερα, πέρασε από πολλές εταιρείες.
Θα μπορούσε να ήταν και σενάριο μιας ταινίας, αυτά που τράβηξαν μέχρι να κυκλοφορήσει.
Ευτυχώς και για τους ίδιους και τους ακροατές, δεν εγκλωβίστηκαν σε αυτήν την επιτυχία. Προχώρησαν, πήγαν πιο πέρα, ανανεώθηκαν και δημιούργησαν το δικό τους δρόμο. Και συνεχίζουν έως σήμερα.
Μπραχάμι-Βερολίνο-Χατζιδάκις
Ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας γεννήθηκαν σαν σήμερα στον Άγιο Δημήτριο Αττικής. Εκεί μεγάλωσαν και τέλειωσαν το σχολείο (γέννημα-θρέμμα Μπραχαμιώτες), με ένα διάλειμμα λίγων χρόνων στη Λευκωσία, λόγω μετάθεσης του (στρατιωτικού) πατέρα τους. Το 1970 δίνουν εισαγωγικές εξετάσεις για τα ΑΕΙ και περνάνε και οι δυο στην Πάντειο. Και μάλιστα ο μύθος θέλει να έχουν φέρει την ίδια βαθμολογία!
Η Πάντειος-Πάντειος, αλλά και η μουσική-μουσική. Άλλωστε εκείνα τα χρόνια «έβραζαν» τα γκρουπάκια. Έτσι κάνουν συγκρότημα μαζί με τον Νίκο Ζιώγαλα.
Το 1975 φεύγουν για το Βερολίνο, όπου ο Χάρης σπουδάζει Γερμανική Φιλολογία, ενώ ο Πάνος αφήνει τη Γερμανία και πάει στη Γαλλία για μεταπτυχιακά.
Σε όλο αυτό το διάστημα, ξεκινάει το έπος της κασέτας.
Δηλαδή πήγαιναν κασέτες σε δισκογραφικές εταιρείες με δικό τους υλικό, αλλά έτρωγαν πόρτα ως… αντιεμπορικοί. Το 1982, με το τραγούδι τους «Μια βραδιά στο λούκι» κερδίζουν το 3ο βραβείο στους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού της Κέρκυρας, τους οποίους διοργάνωνε ο Μάνος Χατζιδάκις. Εκείνη τη βραδιά το τραγούδι το ερμήνευσε ο Πάνος.
Επιτέλους κυκλοφόρησε
Είμαι χαρούμενος και περήφανος που επιτέλους βγαίνουν τα τραγούδια του Χάρη και του Πάνου, μετά από τόσα χρόνια αντιξοοτήτων και αρνήσεων. Ακόμα, γιατί με το κατά δύναμιν συνέβαλα κι εγώ –I like–
και αν μου επιτρέπουν τα παιδιά, τ’ αφιερώνω σ’ όλους τους καρμίρηδες από κάρμα, που αρνήθηκαν να τα βγάλουν, τους παράγοντες που αλαζόνιουσλι καθυστέρησαν αυτή τη δουλειά, χωρίς να ξέρουν τι δουλειά ψηνόταν και γινόταν νοστιμώτερη όσο αργούσε και πιο επικίνδυνη για τον αρριβισμό στο χώρο της δισκογραφίας. Σ’ αυτούς αφιερώνεται, γιατί αυτοί χρειάζονται μια συμπαράσταση τώρα στο συνεχές down τους.
Αυτά έγραφε το σημείωμα του Μανώλη Ρασούλη στο οπισθόφυλλο του δίσκου. Οι κριτικοί αν και αισθάνονται αμήχανοι, γιατί δεν ξέρουν σε ποια κατηγορία να τους κατατάξουν, γράφουν καλά πράγματα, το ραδιόφωνο ακολουθεί, και μέσα σε όλα σκάει και μια ανέλπιστη επιτυχία, το «Ρίτα-Ριτάκι». Στο πρώτο μισό του 1985 κυριαρχούν τρεις γυναίκες: Η Ρίτα των Κατσιμιχαίων, η Ευλαμπία του Γιοκαρίνη και η Σερενάτα της Αρλέτας. Αν και τελικά η Σερενάτα ήταν γάτα, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Όσον αφορά τη Ρίτα, κυκλοφορούν δύο μύθοι γι’ αυτό το τραγούδι. Ο πρώτος ότι οι Κατσιμιχαίοι δεν το πολυήθελαν. Και ο δεύτερος ότι πηγή έμπνευσης τους ήταν η Λίλα Καφαντάρη, ή μάλλον ο ρόλος που υποδυόταν η ηθοποιός –και μετέπειτα βουλευτής του ΚΚΕ– στη σειρά του 1983 «Απέναντι όχθη». Εκεί ήταν η πέτρα του σκανδάλου για έναν παντρεμένο μεσήλικα.
Χαράσσοντας δρόμους
Προς τιμήν τους, τα άλμπουμ που ηχογράφησαν μέχρι το τέλος του 20ού αιώνα ήταν αρκετά διαφορετικά από το ντεμπούτο τους. Όχι με τη λογική της αποκήρυξης, αλλά με αυτή των δημιουργών που περνώντας τα χρόνια εξελίσσονται.
Άνθρωποι του χώρου, μιλάνε για δυο δημιουργούς με ανοιχτά μυαλά και αυτιά, που ψάχνονται και δεν μένουν κολλημένοι.
Γυρνάμε πίσω στη δεκαετία του ’80 και σε μια από τις πρώτες τους συνεργασίες, που ήταν με τον Γιώργο Νταλάρα. Πολλά χρόνια μετά, ο Πάνος δήλωσε πως «Επειδή ο άνθρωπος αυτός προτίμησε να τραγουδά στα γήπεδα με αρκετά φτηνό εισιτήριο, για να πηγαίνει ο κόσμος να τον βλέπει και να τον ακούει. Αυτός είναι ο λόγος που συνεργαστήκαμε με τον Νταλάρα και κανένας άλλος».
Ακολουθούν μια σειρά από γλυκά άλμπουμ δύο ανθρώπων που έχουν γνώση του κόσμου που ζούνε, αλλά κρατάνε μέσα τους το ρομαντισμό τους. Και ξαφνικά μια αναγγελία που ταράζει την εγχώρια μουσική κοινότητα: Τα δύο αδέλφια χωρίζουν μουσικά.
«Να μη σταματήσουμε ποτέ να είμαστε ονειροπόλοι»
Το 2004 ο Πάνος Κατσιμίχας κυκλοφορεί το πρώτο του σόλο άλμπουμ, τις Μπαλάντες των πολυκατοικιών. Αριθμητικά ο Πάνος έχει περισσότερα άλμπουμ από τον αδελφό του. Όμως δεν ήταν λίγες οι φορές που συνεργάστηκαν. Και δισκογραφικά και συναυλιακά.
«Δεν πιστεύω ότι είμαστε υποχρεωμένοι να δίνουμε λογαριασμό σε όλους αν είμαστε ή όχι μαζί. Οικογένεια είμαστε, αδέρφια είμαστε, εμείς το αποφασίζουμε», είχε πει ο Πάνος σε συνέντευξή του.
«Όταν βγήκε ο Χάρης το 2000 και ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από το συγκρότημα, θυμάμαι ότι εκείνη ήταν η βασικότερη αντίρρησή μου. “Υπάρχει κανένας λόγος, ρε Χάρη, να βγαίνεις και να ενημερώνεις γενικά τι κάνουμε και τι δεν κάνουμε; Αφού δίνεις το δικαίωμα στον καθένα, αύριο θα βγει και θα σου ζητάει τα ρέστα. Σε ποιον χρωστάμε;”. Τίποτε αυτός! “Εγώ θέλω να ’μαι ειλικρινής” απαντούσε. “Είναι, όμως, ειλικρίνεια”, του έλεγα εγώ, “που κανονικά δεν αφορά κανένα”», είχε προσθέσει.
Εντάξει; Λύθηκαν οι απορίες σχετικά με τη «διάλυσή» τους; Ας μείνουμε στην ουσία, που είναι τα ξεχωριστά τραγούδια τους, που αντικατοπρίζουν και την αλήθεια γύρω μας, αλλά και τη δική τους ωρίμανση, που όμως όπως είχαν δηλώσει σε συνέντευξή τους, το ζητούμενό τους είναι: «Να μη σταματήσουμε ποτέ να είμαστε ονειροπόλοι».
Σπύρος Δευτεραίος