Γύρω στα τέλη της δεκαετίας του 1990, εκεί με τη θολούρα τι είναι έντεχνο και τι εμπορικό, ετέθη και το ερώτημα αν είναι ροκ ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας. Σε μια χώρα και σε έναν χώρο που λατρεύει τις ταμπέλες, δεν αποτέλεσε έκπληξη το παραπάνω –ξεχασμένο και αναίτιο– ερώτημα. Ναι, αν πάρουμε τα διεθνή στάνταρ όπου ο ροκάς ήταν ένας τύπος που κατοικούσε σε πολυτελή βίλα, είχε εκατομμύρια θαυμάστριες, ντυνόταν εξεζητημένα, ζούσε εξεζητημένα και άλλα τέτοια παλιακά παραμυθάκια, όχι δεν ήταν ροκ ο Μαχαιρίτσας.
Αν όμως πάρουμε την άλλη εκδοχή, που ήθελε ο ρόκερ να είναι ο τύπος που «χτυπάει» το κατεστημένο και είναι δίπλα σε κάθε τύπου κατατρεγμένο, ήταν – αλλά στο πιο χαμηλόφωνό του.
Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας ήταν ένας δημιουργός υπερταλαντούχος, που είχε επίγνωση πού ζούσε. Αλλά ήταν και ο άνθρωπος που αγαπούσε την παρέα, τους φίλους, την οικογένειά του, που του άρεσε να το ρίχνει έξω, αλλά χωρίς εξαλλοσύνες.
Μετά την απώλειά του, άνθρωποι που τον ήξεραν είπαν ότι δεν πρόσεχε πολύ την υγεία του και ίσως αυτός να ήταν και ο λόγος που έφυγε τόσο νωρίς. Κατανοητό και ανθρώπινο. Γιατί τελικά ο Μαχαιρίτσας ήταν ο άνθρωπος που όλοι μπορούμε να είμαστε στην καθημερινότητα μας. Χωρίς όμως το ταλέντο του.
Μια μπάντα, δυο ζωές
Γεννήθηκε στη Νέα Ιωνία του Βόλου. Ο πατέρας του (που έφυγε από την ζωή, όταν ο Λαυρέντης ήταν 12 χρόνων) ήταν συνθέτης και διευθυντής της Ορχήστρας της ΕΡΤ όταν ήρθαν στην Αθήνα. Ο μικρός Λαυρέντης μεγάλωσε μέσα στη μουσική και από μικρός λάτρευε τους Beatles. Στην Αθήνα πηγαίνει στο Ελληνικό Ωδείο.
Πριν αλλά και παράλληλα με τη δουλειά του ως μουσικός, εργάζεται όπου βρει. Από σερβιτόρος μέχρι υπάλληλος σε δισκογραφική εταιρεία. Όχι από αυτούς που είναι στα γραφεία, αλλά στην αποθήκη όπου έβαζε τους φακέλους στα βινύλια. Ειρωνεία της τύχης; Σε αυτή την εταιρεία κυκλοφόρησαν οι πρώτες δισκογραφικές δουλειές του.
Επίσης δούλεψε και σε κάβα που τροφοδοτούσε μαγαζιά με ποτά. Παρέδιδε παραγγελίες και στην μπουάτ «Σούσουρο» στην Πλάκα. Εκεί δούλευε ο Αντώνης Μιτζέλος. Γνωρίζονται, ενώ στην παρέα μπαίνουν ο φίλος του από το στρατό Παύλος Κικριλής αλλά και ο Δημήτρης Βασαλάκης. Γίνονται γκρουπ με το όνομα PLJ Band – από τα αρχικά τους, δηλαδή οι Paul-Larry-Jimmy. Κυκλοφορούν το άλμπουμ Armageddon και θέλουν να κατακτήσουν τη διεθνή αγορά. Στέλνουν τον δίσκο στον μέγα γνώστη Γιάννη Πετρίδη που τους προτείνει να πάνε στη Γαλλία.
«O πρώτος μας δίσκος Armageddon ως P.L.J. Band ήταν αγλλόφωνος. Μετά από τόσες δεκαετίες το άλμπουμ είναι στα charts της Κίνας και το βινύλιο κάνει 1.000 ευρώ», είχε πει στην τελευταία του συνέντευξη ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας.
Η διεθνής καριέρα τους δεν γίνεται ποτέ, και η μπάντα παίζει το τελευταίο της χαρτί κάνοντας ελληνόφωνο στίχο. Τότε προστίθεται στο γκρουπ και ο Φίλιππος Σπυρόπουλος.
Και έτσι γεννήθηκαν οι Τερμίτες – ένα από τα σπουδαιότερα γκρουπ της δεκαετίας του ’80, που λάτρεψαν και το κοινό και η μουσική πιάτσα. Απόδειξη για το τελευταίο, ήταν ότι στην αποχαιρετιστήρια συναυλία τους συμμετείχε η φειδωλή σε δημόσιες εμφανίσεις Φλέρυ Νταντωνάκη στο συγκλονιστικό «Τραγούδι της νύχτας».
Από ένα blues αρχίσαν όλα
1991, και όλη η χώρα τραγουδάει το «Διδυμότειχο blues». Το τραγούδι του Μαχαιρίτσα με τη συνεργασία του Γιώργου Νταλάρα που βασιζόταν στη θητεία του συνθέτη Γιάννη Σπυρόπουλου (Μπαχ), ο οποίος είχε γράψει τους στίχους.
Ο Σπυρόπουλος ήταν φίλος κολλητός και πρώην συγκάτοικος του Μαχαιρίτσα, και ανάμεσα στις αναμνήσεις τους ήταν και οι προσπάθειές τους να γλιτώσουν από την οργή της σπιτονοικοκυράς τους, όταν δεν είχαν να πληρώσουν το νοίκι.
Το τραγούδι διχάζει, αλλά πουλάει σαν τρελό και καθιερώνει τον Μαχαιρίτσα στη σόλο καριέρα του. Από εκεί και πέρα ξεκινάει μια πορεία που φτάνει μέχρι το θάνατό του. Σπουδαία τραγούδια, μεγάλες επιτυχίες, και μάλιστα χωρίς να παρεκκλίνει ή να κάνει εκπτώσεις στις αξίες του.
Φυσικά αρχίζουν οι γκρίνιες και η χρόνια διαμάχη εναντίον των ανθρώπων που δεν κάνουν λαϊκά ή ποπ. «Δεν περνάω πλουσιοπάροχα, ζω αξιοπρεπώς. Ζούμε σε ένα σπίτι 100 τετραγωνικών στο Κολωνάκι που είναι της γυναίκας μου. Εκτός κι αν αυτό απαγορεύεται. Έτυχε και με γούσταρε μια γυναίκα που είχε σπίτι στο Κολωνάκι», είχε πει σε συνέντευξη όταν είχε ερωτηθεί για τα οικονομικά του. Η συγκεκριμένη συνέντευξη είχε γίνει το 2013, τα χρόνια της οικονομικής κρίσης δηλαδή.
Λίγες μέρες πριν είχε τραγουδήσει σε μια συναυλία με τεράστια επιτυχία. Λίγο αργότερα, όμως, έφυγε οδηγώντας μια Τζάγκουαρ – γεγονός που στηλιτεύτηκε από μεγάλη μερίδα των ΜΜΕ της εποχής.
Ο ίδιος δήλωσε ότι την είχε αγοράσει σε καλή κατάσταση, αλλά μεταχειρισμένη. Επίσης ήθελε να βρει τρόπο να την ξεφορτωθεί, γιατί είχε υψηλή φορολογία και κόστος.
Οι παρέες, η οικογένεια και η ζωή
Με τον έτερο Θεσσαλό, τον Διονύση Τσακνή, όχι μόνο έγιναν φίλοι αλλά συνεργάστηκαν ουκ ολίγες φορές. Ο Τσακνής σε συνέντευξή του θυμόταν τη συναυλία στο Θέατρο Δάσους, το 1994, που ήταν sold οut. Από νωρίς γινόταν το αδιαχώρητο. Οι δύο καλλιτέχνες προσπαθούν να περάσουν με το αμάξι αλλά πέφτουν μπροστά σε ένα όργανο της τάξης. Είναι ο επικεφαλής.
«Τι συμβαίνει καπετάνιο;» του λέει ο Λαυρέντης. Για να πάρει την απάντηση: «Δεν περνάτε… Παίζει ένας Τσακνησμαχαιρίτσας και δεν χωράει οδοντογλυφίδα».
Όχι ότι όλες οι στιγμές ήταν χαρούμενες. Για το «Διδυμότειχο blues» ο δήμαρχος Διδυμότειχου τον είχε μηνύσει για το στίχο «τρύπα στην γεωγραφία». Οι δυο τους τραγουδάνε στο Φεστιβάλ Άρδα. Οι διοργανωτές συστήνουν να μην συμπεριλάβουν το επίμαχο τραγούδι στο πρόγραμμα, για να αποφευχθούν τυχόν επεισόδια. Ο Μαχαιρίτσας το τραγουδάει. Από το κοινό κάποιοι πετάνε μπουκάλια με νερό, και κάποιοι πιο φανατικοί μπουκάλια μπίρας. Και ξαφνικά σκάει στη σκηνή μια μεγάλη πέτρα. Ο Λαυρέντης σταματάει να τραγουδά ενώ η ορχήστρα συνεχίζει. Κοιτάζει νευριασμένος το κοινό. Ο Τσακνής συνεχίζει το τραγούδι. Ο Λαυρέντης παραμένει ακίνητος. Οι ρίψεις σταμάτησαν. Ο κόσμος τους χειροκροτεί.
Το 1994 έρχεται στον κόσμο η κόρη του, Μαρία-Κλάρα. «Ήταν πολύ καλός μπαμπάς, τσακωνόμασταν πολύ γιατί ήμαστε και οι δύο εκρηκτικοί», είχε δηλώσει πριν από μερικά χρόνια σε συνέντευξή της. Και συνέχισε:« Είναι δυσβάσταχτο να ακούω τη φωνή του πατέρα μου στα τραγούδια του. Το τραγούδι “Μάτια” έχει γραφτεί για μένα. Κάθε φορά που το χάνω με τον εαυτό μου, το βάζω για να θυμάμαι τι είμαι. Ο πατέρας μου δεν με νανούριζε με τραγούδια, αλλά με σαχλά ανέκδοτα. Μετά την απώλειά του βρήκα συμπαράσταση από όσους δικούς του είναι ακομπλεξάριστοι, όμως έχουμε δεχθεί και μαχαιριές».
2019. Το ΕΚΑΒ δέχεται κλήση στις 04:30 από την κόρη του καλλιτέχνη. Ο Μαχαιρίτσας έκανε διακοπές στο εξοχικό σπίτι του στην περιοχή Πτελεός Μαγνησίας, και μάλιστα στις 6 Σεπτεμβρίου είχε δώσει στον Βόλο την τελευταία του συναυλία μαζί με τον Νίκο Πορτοκάλογλου.
Μάλιστα την επομένη οι δύο καλλιτέχνες θα έδιναν συναυλία στο Ηρώδειο υπέρ των 30.000 παιδιών που αγκαλιάζει η Ένωση «Μαζί για το Παιδί».
Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας είχε ιστορικό καρδιοπάθειας και είχε υποβληθεί στο παρελθόν σε επέμβαση μπαϊπάς. «Η ζωή λειτουργεί σαν τοκογλύφος. Σου δίνει, και εκεί που σου δίνει, σου παίρνει περισσότερα», είχε πει προφητικά σε συνέντευξή του. Και δυστυχώς βγήκε αληθινός.
Σπύρος Δευτεραίος