Με μια επιστημονική συνάντηση για ένα από τα πλέον άγνωστα αλλά συγκλονιστικά γεγονότα της νεοελληνικής ιστορίας ολοκληρώνεται σήμερα, Παρασκευή 13 Ιουνίου ο 15ος κύκλος του Σεμιναρίου Ιστορίας που γίνεται στο πλαίσιο του Ελεύθερου Πανεπιστήμιου του Δήμου Κηφισιάς, από τον Βλάση Αγτζίδη.
Το κεντρικό θέμα είναι «Σταλινισμός και σταλινικές διώξεις. Με αφορμή την επέτειο της 13ης Ιουνίου».
Την εκδήλωση θα συντονίσει ο εκπαιδευτικός Παύλος Κοσμίδης, και θα μιλήσουν οι:
• Χρήστος Κεφαλής: «Αιτίες και όψεις των σταλινικών εκκαθαρίσεων: το ελληνικό παράδειγμα».
• Βασίλης Τσενκελίδης: «Συνέπειες των σταλινικών διώξεων για την ύπαρξη των ελληνικών κοινοτήτων στο χώρο της πρώην ΕΣΣΔ».
• Σωτήρης Γκουντουβάς: «Η τύχη ηγετικών στελεχών του ΚΚΕ στη Σοβιετική Ένωση τη δεκαετία του ’30».
Η 13η Ιουνίου καθιερώθηκε ως Ημέρα Μνήμης για τις Σταλινικές Διώξεις κατά των Ελλήνων της ΕΣΣΔ στο Δ’ Παγκόσμιο Συνέδριο του Ποντιακού Ελληνισμού που συνήλθε στην Αθήνα το 1997, με περισσότερους από 500 συνέδρους από όλο τον κόσμο. Στις 13 Ιουνίου 1949 οι σταλινικές Αρχές της Σοβιετικής Ένωσης εκτόπισαν το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων του Καυκάσου στην Κεντρική Ασία.
Οι διώξεις είχαν ξεκινήσει το 1937 στο πλαίσιο της εσωκομματικής εκκαθάρισης, αλλά και της καταπίεσης των μικρών μειονοτήτων.
Τότε εξοντώθηκε η ελληνική κομμουνιστική ηγεσία, και καταπιέστηκε άγρια ο ελληνικός πληθυσμός. Έκλεισαν τα ελληνικά σοβιετικά σχολεία, απαγορεύτηκε η κυκλοφορία των ελληνικών σοβιετικών εντύπων, καταστράφηκαν τα ελληνικά σοβιετικά τυπογραφεία και καταργήθηκαν οι Αυτόνομες Ελληνικές Σοβιετικές Περιοχές.
Μαζί με τους Πόντιους και τους Μαριουπολίτες που «εκκαθαρίστηκαν», έχασαν τη ζωή τους και περίπου 45 στελέχη του ΚΚΕ που είχαν καταφύγει στην ΕΣΣΔ για να σωθούν από τις αντικομμουνιστικές διώξεις που είχαν ξεκινήσει στην Ελλάδα. Μεταξύ των δολοφονημένων, και ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ Ανδρόνικος Χαϊτάς.
