Μέχρι τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος πιστεύουν οι Πόντιοι ότι οι ψυχές των αγαπημένων τους βρίσκονται στον επάνω κόσμο. Γι’ αυτό –όσο και αν οι αμύητοι βρίσκουν το έθιμο μακάβριο– στα κοιμητήρια στρώνονται τραπέζια και οι λύρες παίζουν, για το καλωσόρισμα.
Το ταφικό έθιμο, με ρίζες που χάνονται στην Αρχαιότητα, αναβιώνει κάθε χρόνο σε πάρα πολλές ποντιακές κοινότητες τη Δευτέρα του Πάσχα, την Κυριακή του Θωμά ή τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Για την αναβίωσή του στα Σούρμενα εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Σε κάθε περίπτωση η μέρα δεν είναι πένθιμη, το αντίθετο. Κόκκινα αυγά, αλμυρά κεράσματα αλλά και γλυκά, κρασί και τσίπουρο προσφέρονται. Τα τραπεζομάντιλα στρώνονται και πάνω στα μνήματα, η λύρα παίζει χαρούμενους σκοπούς, στήνονται ακόμα και χοροί.
Αυτό έγινε την Κυριακή του Θωμά στα κοιμητήρια των Αχαρνών. «Σήμερα οι συνδημότες μας στόλισαν τα μνήματα των αγαπημένων τους προσώπων που έχουν φύγει από τη ζωή, έστρωσαν επάνω τους το γιορτινό τους τραπέζι, μας κέρασαν ένα ποτήρι κρασί και μας πρόσφεραν κόκκινα πασχαλινά αυγά και εδέσματα. Μας καλοδέχτηκαν και μας προσκάλεσαν να μεταφέρουμε όλοι μαζί το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης του Κυρίου στους ανθρώπους μας που δεν βρίσκονται πια στη ζωή. Το ταφικό αυτό έθιμο των Ποντίων της πόλης μας έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό, αποτελεί μια υπενθύμιση πως η αγάπη και η άσβεστη μνήμη των νεκρών πάντα νικούν το θάνατο και τη θλίψη» ανέφερε ο δήμαρχος Αχαρνών Σπύρος Βρεττός.
