Περικλής Χριστοφορίδης: Ο Πόντιος καρατερίστας που έζησε μια ζωή στο θέατρο και το σινεμά και δεν ξεχάστηκε

– «Βρε αφώτιστε, πώς βρήκες την κατάχρηση;»
– «Νέππε αφορισμένε, με τ’ όποιον σέρ’ επήρες τα παράδας;» (με ποιο χέρι πήρες τα χρήματα;).
– «Με αούτο!»

Ο παραπάνω διάλογος έγινε, το 1957, ανάμεσα στον Δημήτρη Χόρν και τον Περικλή Χριστοφορίδη. Ο τελευταίος ήταν αυτός που είπε το «νέππε αφορισμένε…» Ποντιακής καταγωγής και οι δυο, ο Χορν από τη μητέρα του, κάνανε πλάκα στο διάλειμμα των γυρισμάτων του μυθικού φιλμ Μια ζωή την έχουμε του Γιώργου Τζαβέλα. Μια από τις –φημολογούμενες– 200 ταινίες που είχε παίξει. Και ο Χορν ήταν από τους φίλους που έκανε ύστερα από μισό αιώνα παρουσίας στο θέατρο.

Οι θεατρικές ρίζες

Ο Περικλής Χριστοφορίδης γεννιέται το 1907, στην Τραπεζούντα του Πόντου σε οικογένεια με μακρά καλλιτεχνική φλέβα. Τόσο ο παππούς Περικλής όσο και ο πατέρας Γιώργος είναι ηθοποιοί στα μπουλούκια της εποχής και ο μικρός Περικλής και τα δυο του αδέλφια μεγαλώνουν κυριολεκτικά μέσα στο θέατρο. Η οικογένεια θα εγκατασταθεί στην Αθήνα το 1922, έπειτα από τις διώξεις και την Ανταλλαγή των πληθυσμών της Μικρασιατικής Καταστροφής, όπου θα συνεχίσει το σχολείο ο Περικλής. Άριστος μαθητής καθώς ήταν, ήθελε να σπουδάσει. Τα μαθητικά του χρόνια στην Αθήνα τα πέρασε μάλιστα με συμμαθητή τον συνομήλικο και πατριωτάκι του Δημήτρη Ψαθά. Και εκείνος ήθελε να σπουδάσει κάτι. Τελικά η ζωή τους πήγε αλλού. Βέβαια με τέτοιο dna στην ουσία η πορεία του Χριστοφορίδη ήταν αναμενόμενη.

Από τον βωβό στον ομιλούντα

Και ενώ δουλεύει ανελλιπώς στο θέατρο, το 1929 μπαίνει στη ζωή του ο κινηματογράφος και συγκεκριμένα η ταινία Μπόρα του πρωτεργάτη του ελληνικού κινηματογράφου, Δημήτρη Γαζιάδη. Το φιλμ βασιζόταν σε σενάριο του επίσης Πόντιου Παύλου Νιρβάνα. Για την εποχή της, ήταν μια υπερπαραγωγή με εξωτερικά γυρίσματα ακόμα και στη Σμύρνη. Μην ψάξετε όμως να την βρείτε καθώς η ταινία, όπως και στο συντριπτικό τους σύνολο, τα φιλμ του εγχώριου βωβου κινηματογράφου έχουν χαθεί. Όμως και εκεί κάνει όνομα ο Χριστοφορίδης. Όπως και στο θέατρο της εποχής. Κυρίως σαν δευτεραγωνιστής κάτι που ως φαίνεται δεν τον πολυένοιαζε αφού δείχνει ότι ήταν σωστός επαγγελματίας και δεν καιγόταν για πρωτιές και πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Και όταν πλέον μεταπολεμικά μπήκε το σινεμά ολοκληρωτικά στον ομιλούντα, η αναγνωσιμότητα και η καριέρα του Χριστοφορίδη εκτοξεύτηκε. Μάλιστα ανήκει στην τριάδα των ηθοποιών με τις περισσότερες εμφανίσεις σε ελληνικές ταινίες, κοντά στις 200. Οι άλλοι δυο είναι ο Γιώργος Βελέντζας και ο Λαυρέντης Διανέλλος. 

Και όχι μόνο αλλά, ο Χριστοφορίδης πέρα από ηθοποιός στις 35 ταινίες που γύρισε στη Φίνος Φιλμ λειτουργούσε και ως φροντιστής ή βοηθός παραγωγής! Ο Φιλοποίμην Φίνος, μάλιστα τον εκτιμούσε πολύ δεν του κρατούσε κακία όταν συνεργαζόταν με άλλα κινηματογραφικά στούντιο, καθώς όλοι τον αγαπούσαν και, κυρίως, τον σέβονταν ως έμπειρο και πολύτιμο κινηματογραφάνθρωπο.

Το αποχαιρετιστήριο «ταξίδι του μέλιτος»

Όσον αφορά το θέατρο, συνεργάστηκε με  πολλούς θιάσους, ίδρυσε κατόπιν δικούς του, μαζί με τη σύζυγό του Άννα, και περιόδευσε στο εξωτερικό όπου υπήρχε ελληνική ομογένεια. Και σε μια άγνωστη πλευρά της ζωής του, είχε γράψει αρκετά θεατρικά κείμενα και κινηματογραφικά σενάρια, καθώς οι ηθοποιοί του τότε έπρεπε να είναι πολυπράγμονες αν ήθελαν να επιβιώσουν. Όχι ότι σήμερα έχουν αλλάξει τα πράγματα.

Το 1973 κρεμάει τα κινηματογραφικά του παπούτσια. Αποσύρεται από τον χώρο για να ζήσει ήρεμα.

Επέστρεψε μόνο το 1979, για την τόσο γλυκιά ταινία του με θέμα τους απόμαχους της ζωής, το Ταξίδι του μέλιτος, του Γιώργου Πανουσόπουλου.

Για την ιστορία, ο Περικλής Χριστοφορίδης έφυγε σαν σήμερα πριν από 40 χρόνια, όταν χτυπήθηκε από εγκεφαλικό στη Θεσσαλονίκη. Η σορός του μεταφέρθηκε στην Αθήνα και ενταφιάστηκε στο Γ’ Νεκροταφείο.

https://www.youtube.com/watch?v=xLn1i87CRro

Σπύρος Δευτεραίος