Στην ανακάλυψη ενός νέου φαρμάκου για όσους πάσχουν από αρρυθμίες της καρδιάς βοήθησε η Ελληνίδα ερευνήτρια παθολογοανατόμος στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και στο Νοσοκομείο «Beth Israel Deaconess» της Βοστώνης Αγγελική Ασημάκη, ως μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Το ενδιαφέρον της για την εν λόγω πάθηση άρχισε από νεαρή ηλικία, καθώς η ίδια διαγνώστηκε στα 15 της χρόνια με σοβαρά καρδιολογικά προβλήματα και χρειάστηκε να παραμείνει για αρκετό καιρό στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο.
«Όταν νοσηλευόμουν στο Ωνάσειο για να υποβληθώ σε εγχείρηση ανοικτής καρδιάς και τοποθέτηση βηματοδότη, το ηθικό μου βρισκόταν στο ναδίρ και πίστευα πως ήμουν το πιο άτυχο κορίτσι του κόσμου» λέει η νεαρή λέκτορας Παθολογοανατομίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ των Ηνωμένων Πολιτειών, χωρίς να κρύβει την συγκίνησή της για την μακρά και πετυχημένη πορεία που έχει διανύσει από τότε.
Η ανακάλυψη
Η Αγγελική Ασημάκη και οι συνεργάτες της, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διεθνούς κύρους ιατρικό περιοδικό «Science Translational Medicine», ανακάλυψαν ένα φάρμακο το οποίο φαίνεται να στοχεύει άμεσα στο μηχανισμό γένεσης της αρρυθμίας.
Η πρωτοτυπία της ανακάλυψης έγκειται στο ότι οι ερευνητές βάσισαν την ανακάλυψη τους στη μελέτη όχι ενός ζώου, αλλά ενός ψαριού (του λεγόμενου «ψαριού-ζέβρας»), το οποίο τροποποίησαν γενετικά, έτσι ώστε να εμφανίζει μία σχετικά σπάνια κληρονομική πάθηση, την αρρυθμογενική καρδιομυοπάθεια δεξιάς κοιλίας. Οι άνθρωποι με αυτή τη νόσο εμφανίζουν αρρυθμία, δηλαδή η καρδιά τους δυσκολεύεται να λειτουργήσει ως αντλία αίματος και προκαλεί βλάβες στον καρδιακό μυϊκό ιστό.
Αν αυτή η φαρμακευτική ουσία, σε ενέσιμη μορφή, χορηγηθεί στα ποντίκια για λίγες εβδομάδες σε καθημερινή βάση, μπορεί να σταματήσει όχι μονάχα τις αρρυθμίες αλλά και να προλάβει τις ιστολογικές αλλαγές που γίνονται στον καρδιακό ιστό και έτσι να αποτρέψει την εξέλιξη της καρδιακής ανεπάρκειας.
«Το επόμενο βήμα ήταν να δοκιμαστεί η συγκεκριμένη ουσία σε καρδιακά κύτταρα των ίδιων των ασθενών μας. Και είχαμε καταπληκτικά αποτελέσματα μέσα σε μονάχα 24 ώρες. Οπότε τώρα μένει να δοθεί η ουσία σε κλινικές μελέτες» συμπληρώνει η Ελληνίδα ερευνήτρια.
Μέχρι σήμερα, όσοι έχουν τέτοιου είδους αρρυθμίες μπορούν να προστατευτούν από τον αιφνίδιο θάνατο μονάχα με εμφυτεύσιμο απινιδωτή. «Με αυτό το φάρμακο θα μπορέσουμε να προλάβουμε τις αρρυθμίες πριν δημιουργηθούν και όχι απλά να της σταματήσουμε εφόσον έχουν αρχίσει. Τώρα βέβαια μένει να δούμε εάν το ίδιο φάρμακο μπορεί να βοηθήσει ασθενείς που πάσχουν από αρρυθμίες λόγω διαφορετικών νοσημάτων και όχι μόνο λόγω της αρρυθμογενικής καρδιομυοπάθειας της δεξιάς κοιλίας», τονίζει.
Δημοσιεύσεις και δωρεάν εξέταση
Η έρευνα της Αγγελικής Ασημάκη τα τελευταία χρόνια επικεντρώνεται στις καρδιομυοπάθειες και στις αρρυθμίες. Πριν από μερικά χρόνια έγινε ευρύτερα γνωστή με την ανακάλυψη και τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine» μιας μη επεμβατικής διαγνωστικής εξέτασης για την αρρυθμογενική καρδιομυοπάθεια δεξιάς κοιλίας.
Με δική της απόφαση η συγκεκριμένη εξέταση προσφέρεται σε όποιον την χρειάζεται χωρίς κόστος για τον ασθενή.
«Αρκεί μόνο να μου αποσταλεί η βιοψία καρδιάς και μέσα σε λίγες μέρες μπορώ να τους απαντήσω. Χωρίς κανένα κόστος, αν ο ασθενής έχει μυοκαρδιοπάθεια. Δέχομαι πολλές βιοψίες από όλο τον κόσμο στο νοσοκομείο. Πολλά κέντρα μού ζητούν πλέον και την τεχνογνωσία. Με χαρά μου την προσφέρω. Πρόσφατα ήμουν στην Ισπανία για αυτόν τον λόγο» αναφέρει.
Στην Ελλάδα δεν έχει προσκληθεί ακόμη, ωστόσο, όπως λέει, της αρκεί «η αναγνώριση από την πατρίδα μου, τα μπράβο των Ελλήνων σε κάθε επιστημονικό μου βήμα».
Εκτός από την σκληρή και μοναχική διαδρομή της ως ερευνήτρια η 33χρονη έχει και μία ανάλογη διαδρομή ως ασθενής. «Η ζωή μου δεν είναι εύκολη. Το πρόβλημά μου με ακολουθεί. Στην ηλικία των 25 ετών υπέστην εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση, πνευμονική εμβολή και παροδικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο κι από τότε έχω υποβληθεί σε άλλες δύο επεμβάσεις» προσθέτοντας ωστόσο με χιούμορ ότι «στο ενδιάμεσο πρέπει να ολοκληρώσω μελέτες και δημοσιεύσεις».
