pontosnews.gr
Τετάρτη, 16/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Στρατόπεδο Σελιμιέ, το κολαστήριο της Κωνσταντινούπολης για τους Έλληνες πρόσφυγες

Τόπος υποχρεωτικής καραντίνας κατά την Ανταλλαγή, ο οποίος όμως δεν έχει αποτυπωθεί στον έντεχνο λαϊκό λόγο των Ποντίων, σε αντίθεση με τα Απολυμαντήρια της Καλαμαριάς

10/10/2022 - 5:30μμ
Το στρατόπεδο Σελιμιέ όπως φαίνεται σήμερα από τον Βόσπορο (φωτ.: commons.wikimedia.org)

Το στρατόπεδο Σελιμιέ όπως φαίνεται σήμερα από τον Βόσπορο (φωτ.: commons.wikimedia.org)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Στη συλλογική μνήμη του προσφυγικού ελληνισμού τα Απολυμαντήρια της Καλαμαριάς έχουν περάσει ως ένας τόπος μαρτυρίου. Μερίδιο όμως στη φρίκη για τους ξεριζωμένους και απελπισμένους είχε και το στρατόπεδο Σελιμιέ (τουρκικά: Selimiye Kışlası) στην Κωνσταντινούπολη.

Ανασυνθέτοντας την ιστορία του, η δρ Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Μυροφόρα Ευσταθιάδου συγκέντρωσε μαρτυρίες απογόνων προσφύγων που βρέθηκαν στα «καράβια του ξεριζωμού». Αυτά… ξεφόρτωσαν στο Σελιμιέ το 1920 Καυκάσιους από το Βατούμ. Δύο χρόνια αργότερα κίνησαν και πάλι, από την Τραπεζούντα. Όλοι οι πρόσφυγες είχαν τελικό προορισμό τη Θεσσαλονίκη.

Η μαρτυρία της Ρόζας Βιοπούλου (πηγή: Διεθνές συνέδριο ΙΑΠΕ / Μυροφόρα Ευσταθιάδου)

«Κόλαση παιδί μου, εμείς την κόλαση εδώ την είδαμε, άμα πεθάνουμε δεν ξέρω τι θα πάμε να δούμε… Τύφος, ψείρα, κακό, θάνατος. Εννέα μήνες κάτσαμε εκεί… Πάσχα εκεί μέσα. Χριστός Ανέστη, τα Πάθη του Χριστού παντρεύανε εκεί μέσα στο Σελιμιέ». Αυτή τη μαρτυρία της γεννημένης στον Πόντο Ρόζας Βιοπούλου μετέφερε μεταξύ άλλων μαρτυριών η Μυροφόρα Ευσταθιάδου στο ακροατήριο του διεθνούς συνεδρίου «Η επόμενη μέρα μετά την Καταστροφή»¹.

Μιλώντας την Πέμπτη, πρώτη ημέρα των εργασιών, στην 1η Συνεδρία με τίτλο «Διαδρομές διαφυγής», εξήγησε ότι το Σελιμιέ στην ανατολική πλευρά της Κωνσταντινούπολης λειτούργησε ως αυτοσχέδιο νοσοκομείο από τους Βρετανούς κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου, και στη συνέχεια έγινε τόπος υποχρεωτικής καραντίνας κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών με βάση τη Συνθήκη της Λοζάνης.

«Τα γεγονότα του Σελιμιέ αποτέλεσαν μέρος της οικογενειακής μνήμης διαμορφώνοντας σταδιακά και τη συλλογική μνήμη» ανέφερε. Αυτό δε που τόνισε είναι ότι οι νεότερες γενιές βιώνουν το τραύμα ως μια δεδομένη κληρονομιά· στις περισσότερες περιπτώσεις απαλείφεται ο αρχικός πόνος, ο οποίος μετατρέπεται σε οργή, αποκατάσταση ή διεκδίκηση.

Η μαρτυρία του Κωνσταντίνου Γαβρίδη (πηγή: Διεθνές συνέδριο ΙΑΠΕ / Μυροφόρα Ευσταθιάδου)

Η μαρτυρία του Συμεών Αλεξανδρίδη (πηγή: Διεθνές συνέδριο ΙΑΠΕ / Μυροφόρα Ευσταθιάδου)

Όλες πάντως οι περιγραφές που υπάρχουν συγκλίνουν, και δίνουν μια εικόνα ανέλπιστα απάνθρωπων καταστάσεων. «Τι είδανε τα μάτια μας εκεί και πώς βγήκαμε ζωντανοί. Το συσσίτιο ήταν ένα μαύρο ζουμί με μαϊμούδια μέσα και καμιά φορά κανένα φασόλι» είχε πει ο Ιπποκράτης Πετρίδης από τη Νεοκαισάρεια.

Ακόμα και δεκαετίες αργότερα, πρόσφυγες που έμειναν στο στρατόπεδο κατά τη διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας έφεραν την τραυματική μνήμη σε τέτοιο βαθμό που κατά τη διάρκεια εκδρομής στην Κωνσταντινούπολη δεν μπορούσαν καν να κοιτάξουν προς την κατεύθυνση του Σελιμιέ. Μια τέτοια είναι η περίπτωση του πατέρα του δικηγόρου Κωνσταντίνου Γαβρίδη.

Ο τύφος ήταν μία από τις κύριες αιτίες θανάτου. Τον αδελφό του Ε.Γ. μέλη του Ερυθρού Σταυρού τον πήραν νεκρό από την αγκαλιά της κοιμισμένης μητέρας του, ενώ η γιαγιά του Συμεών Αλεξανδρίδη τού είχε πει για τις ημέρες στο Σελιμιέ: «Τους έπιασε εξανθηματικός τύφος. Κάθε μέρα πεθαίναν, ξυλιάζανε και όπως στοιβάζεις τα ξύλα, τους πετούσαν στα κάρα και τους μετέφεραν σε ομαδικούς τάφους».

Το Σελιμιέ φωτογραφημένο το 1854 από τον Τζέιμς Ρόμπερτσον, έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της φωτογραφίας του 19ου αιώνα (πηγή: Wikipedia)

Ο Κ.Α., πρόσφυγας τρίτης γενιάς, πήγε το 2017 στο στρατόπεδο αναζητώντας απαντήσεις. «Δύο αδέρφια του παππού μου χάσαμε εδώ. Νιώθω απέραντη συγκίνηση, σαν να είμαι μπροστά σε ένα απέραντο νεκροταφείο. Δεν υπάρχει όμως καμία αναφορά, μόνο για τους Άγγλους διάβασα το 1853. Έπρεπε να είναι εδώ τόπος μνήμης» είπε στη Μυροφόρα Ευσταθιάδου.

Η ίδια έχει καταγράψει και τη μαρτυρία του Απόστολου Γρηγοριάδη με την ιστορία της μικρής Σοφίας, η οποία βρέθηκε μόνη της στο Σελιμιέ καθώς αποκόπηκε από τους γονείς της που κατά την Ανταλλαγή παρέμειναν στο Βατούμ. «Ένας Ρωμιός της Κωνσταντινούπολης έριξε ένα σχοινί στο στρατόπεδο και την πήρε στο σπίτι του. Ύστερα από 7 χρόνια και μετά από αναζητήσεις των γονιών της μέσω του Ερυθρού Σταυρού, η Σοφία επανενώθηκε με τους δικούς της στον τόπο της νέας εγκατάστασής της, στο Μαγικό της Ξάνθης» ανέφερε.

Η Μυροφόρα Ευσταθιάδου κατά την εισήγησή της στο διεθνές συνέδριο «Η επόμενη μέρα μετά την Καταστροφή» (πηγή: YouTube / ΙΑΠΕ)

Το γενικό συμπέρασμα είναι, σύμφωνα με τη Μυροφόρα Ευσταθιάδου, η μη αποτύπωση στον έντεχνο λαϊκό λόγο των Ποντίων του τραύματος που άφησε το πέρασμα από το στρατόπεδο Σελιμιέ, σε αντίθεση με τα Απολυμαντήρια της Καλαμαριάς, τα οποία είναι σημείο αναφοράς.

«Το στρατόπεδο Σελιμιέ ήταν ένα πέρασμα, ένα μεταβατικό στάδιο του οποίου το τραύμα δεν πρόλαβε να επεξεργαστεί η συλλογική μνήμη, ήταν ένας έντονος ψυχικός συγκλονισμός που επέφερε μούδιασμα και ακολούθησε ένας δεύτερος αμέσως μετά, με τη ομαλή ένταξη των προσφύγων στον ελλαδικό χώρο, που επισκίασε τον πρώτο» υπογράμμισε η δρ Λαογραφίας.

Αναφερόμενη στις αφηγήσεις της τέταρτης προσφυγικής γενιάς σημείωσε ότι τείνουν να εκλείψουν και ότι σε αυτές παρατηρείται επίσης η συμβολοποίηση του στρατοπέδου ως τοπόσημου μνήμης.

«Ο ταξιδιώτης συγκινείται, κατανοεί κριτικά τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στο παρελθόν. Παρατηρείται ακόμη μελαγχολική διάσταση, ιστορική νοσταλγία που υποκινεί το εμβληματικό βάρος του στρατοπέδου. Τόποι που συνδέονται με δυσάρεστα γεγονότα του παρελθόντος έλκουν τον ταξιδιώτη» είπε σημειώνοντας ότι ως προορισμός το στρατόπεδο Σελιμιέ θα μπορούσε να ενταχθεί στο είδος που βιβλιογραφικά ορίζεται ως dark tourism» κατέληξε.

—
1. Το διεθνές επιστημονικό συνέδριο διοργανώθηκε από τις 6 έως τις 9 Οκτωβρίου στην Καλαμαριά, από το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού και το Δήμο Καλαμαριάς. Το pontosnews.gr ήταν χορηγός επικοινωνίας.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Πόντιοι αντάρτες (φωτ.: YouTube)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Κωνσταντίνου Λαζ. Παπαδόπουλου: Στους ανήμπορους έδιναν από μιαν σπρωξιά και τους έριχναν στους γκρεμούς

15/07/2025 - 8:15μμ
(Φωτ.: Facebook / Ένωση Ποντίων Αργυρούπολης)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ένωση Ποντίων Αργυρούπολης: Νέα εποχή μετά τον Ιορδανίδη – Ακυρώνονται οι εκδηλώσεις του Σεπτεμβρίου

15/07/2025 - 6:12μμ
(Φωτ.: Ελένη Καλαϊτζίδου)
ΠΟΝΤΟΣ

MICROstudies Robotics: Η ομάδα RGB από το Κιλκίς κατέκτησε την 1η θέση στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό FIRST LEGO League

14/07/2025 - 10:41μμ
Πόντιοι και Αρμένιοι μαζί, στην εκδήλωση του «Μιθριδάτη» στο Λαύριο (φωτ.: Facebook / Σύλλογος Ποντίων Λαυρίου «Ο Μιθριδάτης»)
ΠΟΝΤΟΣ

Πόντιοι και Αρμένιοι: Μαζί στο Λαύριο, μίλησαν για τη Γενοκτονία – «Όταν το δάκρυ γίνεται αγώνας»

14/07/2025 - 8:40μμ
Ο βουλευτής της ΝΔ Δημήτρης Καιρίδης μιλά σε συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ /Αλέξανδρος Μπελτές)
ΠΟΝΤΟΣ

Τηλεοπτική κόντρα Φαραντούρη-Καιρίδη για τη Γενοκτονία των Ποντίων – «Είσαι εθνικιστής»

14/07/2025 - 5:51μμ
(Στιγμιότυπο από το βίντεο)
ΠΟΝΤΟΣ

Σωκράτης και Παναγιώτης Ορφανίδης: «Ζουν» για τη βυζαντινή μουσική και την ποντιακή λύρα

14/07/2025 - 4:07μμ
Στιγμιότυπο από παλαιότερη διοργάνωση (φωτ.: facebook / Ένωση Ποντίων Πιερίας)
ΠΟΝΤΟΣ

Ένωση Ποντίων Πιερίας: Έτοιμη η Κατερίνη για τα 27α «Ποντιακά πολιτιστικά δρώμενα» – Το πρόγραμμα είναι πλούσιο και φέτος

14/07/2025 - 3:05μμ
Οι Μωμόγεροι τρέλαναν τον κόσμο στη «Γιορτή Κερασιού» στο Ροδοχώρι της Νάουσας (φωτ.: Χρήστος Ζαγγελίδης)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ροδοχώρι Νάουσας: Με κεράσια, χαβίτς και Μωμοέρια το διήμερο τρικούβερτο ποντιακό γλέντι

14/07/2025 - 10:04πμ
Ελληνορθόδοξοι πρόσφυγες από τη Σαμψούντα το 1923, κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (φωτ.: wikipedia commons)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Παπαθόδωρου Θεοδωρίδη: «Οι δικοί σας σφάξανε τους δικούς μας, και γι’ αυτό είναι δίκαιο να σας σφάξουμε»

13/07/2025 - 8:11μμ
(Από την αφίσα του διαγωνισμού)
ΠΟΝΤΟΣ

Πολιτιστικός Σύλλογος Πρωτοχωρίου: Η ποντιακή διάλεκτος στο επίκεντρο, σε έναν πρωτότυπο μαραθώνιο διαγωνισμό

13/07/2025 - 4:11μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Τα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ (φωτ.: EUROKINISSI/Τατιάνα Μπόλαρη)

Επιδοτήσεις ΟΠΕΚΕΠΕ: Το μαφιόζικο τηλεφώνημα του «Φραπέ» – Έβγαλα 500.000, αν την σκότωνα θα ήμουν έξω

24 λεπτά πριν
O Φρανσουά Μπαϊρού ανακοινώνει τα μέτρα για τη διάσωση της γαλλικής οικονομίας (φωτ.: X / 
François Bayrou)

Γαλλία: Μέτρα-σοκ για τη μείωση του ελλείμματος – Περικοπές, μείωση του Δημοσίου, κατάργηση αργιών

49 λεπτά πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μάρκος Χουζούρης)

Τρομερή κίνηση των Ελλήνων διεθνών – Δίνουν μέρος του πριμ στην οικογένεια του Μπάλντοκ

1 ώρα πριν
Το αγόρι με την ποντιακή λύρα που κοιτάζει ψηλά αποτελεί μέρος της σύνθεσης που δημιούργησε ο Γιώργος Κικώτης, στο μνημείο της Λαμίας για τη Γενοκτονία των Ποντίων (φωτ.: Facebook / Ένωση Ποντίων Φθιώτιδας)

«Πόντος, έν’ άστρον φωτεινόν» στο Δημοτικό Θέατρο Καρπάθου

2 ώρες πριν
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν ανταλλάσσει χειραψία με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ (φωτ.: Γραφείο Τύπου Πρωθυπουργού της Αρμενίας)

Ο Πούτιν φίλιωσε δύο ορκισμένους εχθρούς – Πώς η Ρωσία «χάνει» τον Νότιο Καύκασο

2 ώρες πριν
Ο ευρωβουλευτής Νίκος Παπανδρέου σε εκδήλωση των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών στο Ζάππειο, 22 Δεκεμβρίου 2023 (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Μπελτές)

Γενοκτονία των Αρμενίων: Απάντηση του Ν. Παπανδρέου και ευρωβουλευτών στον Τούρκο πρέσβη

2 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign