Κρατήστε σημειώσεις: Ο Άλκης Στέας γεννήθηκε στη Σύρο. Ο πατέρας του ήταν από την Ήπειρο, αλλά οικογενειακώς μετακόμισαν στη Θεσσαλονίκη όταν εκείνος πήγαινε δημοτικό.
Στη Θεσσαλονίκη έγραψε ιστορία ως παρουσιαστής, ραδιοφωνικός παραγωγός και διαφημιστής. Ειδικά στο Φεστιβάλ Τραγουδιού, κάθε Σεπτέμβριο.
Αλλά και στην Πάτρα τον λάτρεψαν γιατί παρουσίαζε το Πατρινό Καρναβάλι, μέχρι το 1999 που έφυγε από την ζωή. Α, και ζούσε στο Παλαιό Φάληρο. Πώς λέμε «πανελλαδικής εμβέλειας»;
Ώρα για τραγούδι
Το φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης ξεκίνησε το 1959. Στην Αθήνα, με το πρώτο βραβείο να πηγαίνει στο παρακάτω τραγούδι:
Στη Θεσσαλονίκη μεταφέρθηκε το 1962. Και ο πρώτος παρουσιαστής ήταν ο Άλκης Στέας – η «θητεία» κράτησε 18 χρόνια. Για την ιστορία, το πρώτο βραβείο εκείνη τη χρονιά πήγε στις «Αλυσίδες» του Κώστα Γιαννίδη που ερμήνευσε η Καίτη Μπελίντα:
Βρισκόμαστε στη δεκαετία του 1960 κατά την οποία το σπουδαίο ελαφρύ ελληνικό τραγούδι έγραφε χρυσές σελίδες. Μίμης Πλέσσας, Κώστας Κλάβας , Τάκης Μωράκης, Τάκης Αθηναίος κυριαρχούσαν. Αλλά και σπουδαίες φωνές, όπως η Γιοβάνα, ο Γιώργος Βογιατζής, η Νίκη Καμπά, η Ζωή Κουρούκλη, η Κλειώ Δενάρδου.
Και φυσικά η σπουδαία Τζένη Βάνου, που αποδείχθηκε και στο φεστιβάλ διαχρονική, αφού το 1977, που όλα είχαν πια αλλάξει και ο θεσμός βρισκόταν σε άλλους δρόμους, εκείνη κερδισε (δίκαια) το βραβείο ερμηνείας για το παρακάτω τραγούδι:
Το 1977 ήταν η χρονιά που το πρώτο βραβείο κέρδισ η νεαρή Άννα Βίσση με το «Ας κάνουμε απόψε μια αρχή» του Δώρου Γεωργιάδη:
Οι ρωγμές είχαν αρχίσει όμως. Και κάπου στο 1981 ο Μάνος Χατζηδάκις έκανε στην Κέρκυρα τους «Αγώνες τραγουδιού», στην ουσία για να δείξει ποιο ήταν το σύγχρονο τραγούδι της εποχής.
Ειρωνεία της τύχης: το πρώτο βραβείο στη Θεσσαλονίκη, την πρώτη χρονιά χωρίς Άλκη Στέα, πήγε στο τραγούδι «Μια αγάπη σαν αυτή» με μια νέα τραγουδίστρια, την Ελένη Δήμου:
«Κυρίες, δεσποινίδες και κύριοι»
Ο Άλκης Στέας παρουσίαζε το φεστιβάλ από το 1962 μέχρι το 1980, με εξαίρεση το 1975 που παρουσιαστές ήταν ο Γιώργος Τζώρτζης και η Τόνια Καζιάνη.
Αμέσως έγινε η εικόνα του φεστιβάλ. Μάλιστα είχε γραφτεί ότι κάποιες χρονιές ήταν ο μόνος λόγος για να το παρακολουθήσει κάποιος.
Δυστυχώς έχει χαθεί το τηλεοπτικό υλικό (αθάνατη ΕΡΤ!) για να παρακολουθήσει κανείς την παρουσίαση από τον Άλκη Στέα.
Απλός, σοβαρός, χωρίς να φτάνει σε ακρότητες –φεστιβαλ τραγουδιού παρουσίαζε, όχι την κηδεία του Κένεντι–, ήξερε να χρησιμοποιεί το χιούμορ, αλλά και τη στιβαρότητά του. Ακόμα και σε τεχνικά λάθη, ζωντανή μετάδοση γαρ. Ή και σε αποδοκιμασίες.
Το 1973 ο Δημήτρης Κοντολάζος κέρδισε με τον «Μπαρμπαλιά» του Π. Ζέρβα και του Δ. Καραστάθη. Το τραγούδι άρεσε στο μεγαλύτερο μέρος του κοινού, ωστόσο δεν έλειψαν και οι αντιδράσεις για τη «λαϊκή» μορφή του, αφού ίσως ήταν το πρώτο ζεϊμπέκικο που ακούστηκε στο θεσμό.
«Τι το κάναμε το Φεστιβάλ; Νυχτερινό κέντρο με μπουζούκια;» είχε αναρωτηθεί τότε γνωστή και πολυβραβευμένη τραγουδίστρια.
Την επόμενη χρονιά, πάντως, η κατάσταση ήταν πιο ελεγχόμενη. Πριν από το σπουδαίο τραγούδι, στην αρχή ακούμε την φωνή του Άλκη Στέα:
Τελευταία χρονιά στην παρουσίαση του φεστιβάλ ήταν 1980. Επανήλθε το 1991, μαζί με τη Ζωή Λάσκαρη. Έναν χρόνο μετά έκανε την έναρξη και μετά παρέδωσε τη σκυτάλη στους παρουσιαστές εκείνης της χρονιάς, ως σωστός τζέντλεμαν που ήταν πάντα:
Και μπορεί το φεστιβάλ να ξεχάστηκε, όχι όμως ο Άλκης Στέας. Και η Θεσσαλονίκη τον τίμησε, δίνοντας το όνομά του σε δρόμο της πόλης.
Πατρινό Καρναβάλι για πάντα
Δεν ήταν όμως μόνο ο βορράς που τον λάτρεψε, αλλά και ο νότος. Και συγκεκριμένα η Πάτρα.
Η σχέση του με την Πάτρα και το καρναβάλι της ξεκίνησε το 1966, καθώς υπήρξε μέλος του πληρώματος που κατέκτησε το τρίτο βραβείο του 1ου Κρυμμένου Θησαυρού.
Η αγάπη του για το Πατρινό Καρναβάλι τον οδήγησε να αναλάβει, έναν χρόνο μετά, το 1967, τη διοργάνωση του Παιχνιδιού του Κρυμμένου Θησαυρού και την παρουσίαση του θεσμού.
«Την Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 1999 τον επισκέφτηκα στο γραφείο του στο Χαλάνδρι για να του πάρω συνέντευξη. Ήταν η τελευταία που έδωσε και δημοσιεύτηκε τιτλοφορημένη με τα λόγια του από μια φορτισμένη του απάντηση: “Θέλω να πεθάνω στην Πάτρα και να ’ναι Καρναβάλι”. Του παρέδωσα σελίδες του υπό έκδοση βιβλίου μου και δέχτηκε να το προλογίσει. Δεν πρόλαβε. Στις 21 Φεβρουαρίου 1999 έκανε την τελευταία του τηλεοπτική μετάδοση από την Πάτρα και στις 9 Μαρτίου έφυγε» έγραψε φέτος στα social ο δημοσιογράφος Πέτρος Ψωμάς.
Το Πλήρωμα 94 εισηγήθηκε να τιμάται η Ημέρα Άλκη Στέα στις 9 Μαρτίου, και μάλιστα το 2009 έγινε σχετική εκδήλωση.
Ποιος ήταν τελικά ο Άλκης Στέας
Και όμως αρχικά ο Άλκης Στέας σπούδασε μαθηματικός στο ΑΠΘ, ενώ στη συνέχεια η βασική δουλειά του ήταν διαφημιστής. Στη Θεσσαλονίκη ήταν συνιδρυτής μίας από τις παλιότερες εταιρείες του χώρου, με το όνομα «Ηχώ». Στο πλευρό του θεατρικού συγγραφέα Λάκη Μιχαηλίδη έφτιαξε πολλά γνωστά διαφημιστικά συνθήματα της εποχής.
Παράλληλα, συνέχισε τη δουλειά του ως παρουσιαστής και παρουσίασε και διάφορα τηλεπαιχνίδια, όπως το «Αν έχεις γνώσεις, διάβαινε».
Χαρακτηριστικός ήταν ο χαιρετισμός «Ευτυχήτε» (η ορθή λόγω υποτακτικής έγκλισης γραφή για την εποχή της εκφώνησης, όπως άλλωστε έχει αποτυπωθεί και στα οπτικοακουστικά αρχεία), που απηύθυνε στο κοινό κατά την προσφώνηση και αποφώνηση των εκπομπών του.
Υπήρξε ο πρώτος τηλεπαρουσιαστής που εμφανίστηκε στο ελληνικό κοινό στη διάρκεια της πειραματικής εκπομπής ασπρόμαυρου τηλεοπτικού σήματος της ΔΕΗ κατά την 25η ΔΕΘ, το 1960. Η εκπομπή ήταν στην ουσία ένα τηλεφωνικό τηλεπαιχνίδι.
Και βέβαια χαρακτηριστική της καριέρας του η κλασική τηλεοπτική συνέντευξη της Πρωτοχρονιάς του 1969 με το ζεύγος Βουγιουκλάκη-Παπαμιχαήλ:
Ακόμα και στην ιδιωτική τηλεόραση παρουσίασε ένα από τα πρώτα τηλεπαιχνίδια, στον ΑΝΤ1. Το «πάνω ή κάτω»:
Εκτός εργασίας ήταν παντρεμένος με την τραγουδίστρια Νέλλη Μάνου και έχουν ένα γιο τον Κωνσταντίνο. Οι άνθρωποι που τον ήξεραν κάνουν λόγο για ένα κομψό στο στιλ και τους τρόπους άνθρωπο, ευγενέστατο, καλό οικογενειάρχη και σωστό επαγγελματία.
Σπύρος Δευτεραίος
