Δευτέρα 2 Αυγούστου 1999 και η Ελένη Μαλιούφα αφήνει την τελευταία της πνοή στα 73 της χρόνια. Η κηδεία της έγινε στο Α’ Νεκροταφείο παρουσία ελάχιστου κόσμου. Βλέπετε το Μαλιούφα, το πραγματικό της όνομα, δεν έλεγε και πολλά στο ευρύ κοινό. Ο κόσμος τη γνώρισε και τη λάτρεψε ως Λίντα Άλμα!
Η τέχνη ως αντίδοτο
Η ζωή δεν έδειξε το καλό της πρόσωπο στη μικρή Ελένη ούτε βέβαια στην αδελφή και τη μητέρα της, αφού ο πατέρας των κοριτσιών έφυγε πολύ νωρίς. Συγκεκριμένα όταν η Ελένη ήταν μωρό. Φυσικά τα οικογενειακά χρέη ανέλαβε πλήρως η μητέρα της, φροντίζοντας για τις δύο κόρες της οι οποίες στράφηκαν και οι δυο από νωρίς σε καλλιτεχνικά επαγγέλματα. Η νεαρή Ελένη επέλεξε το χορό, ενώ η αδελφή της Ιώ την υποκριτική, αρχίζοντας την καριέρα της από τη Μάντρα του Αττίκ ως Κίττυ Άλμα, αφού αυτό το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο θέλησε να της δώσει ο ίδιος ο Αττίκ. Η πορεία της Κίττυ στο θέατρο θα τελείωνε για οικογενειακούς λόγους νωρίς, το ψευδώνυμο όμως θα το «δανειζόταν» η Ελένη, ακολουθώντας το δικό της καλλιτεχνικό δρόμο ως Λίντα Άλμα.
Η τελευταία έκανε το ντεμπούτο της έκανε επί Κατοχής, το 1943, ως χορεύτρια στο βαριετέ του Λάσκου, στο «Αλκαζάρ».
Την ίδια περίοδο…
… ο Μάνος Κατράκης βιώνει όπως όλοι οι Έλληνες την Κατοχή. Η γερμανική εισβολή και η κατάρρευση του μετώπου, τον φέρνει και πάλι στην Αθήνα ενταγμένο στις γραμμές του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, του ΕΑΜ.
Η πείνα θερίζει και ο Κατράκης προσπαθεί να βρει τρόπο για να εξασφαλίσει ένα πιάτο φαγητό. Δουλειές δεν υπάρχουν και έτσι αναγκάζεται να πουλήσει ακόμα και τα κοστούμια του για να φέρει λεφτά στην οικογένειά του.
Ο ίδιος ο Μάνος Κατράκης στη βιογραφία του (Εκδόσεις Κάκτος) αφηγείται στον Αλέξη Κομνηνό εκείνες τις δύσκολες ημέρες: «Τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. Ο μισθός του Εθνικού Θεάτρου είχε καταντήσει ίσα-ίσα για ένα πιάτο φαΐ. Πού να φτάσει να θρέψεις, μάνα, αδελφή, γυναίκα έγκυο. Η γυναίκα μου τελικά έκανε αποβολή οκτώ μηνών, είχε δίδυμα. Αρχίσαμε να πουλάμε ότι είχαμε».
Όχι ότι όλα τα άλλα πήγαιναν ρολόι στη ζωή του. Ο φάκελος του Κατράκη στην Ασφάλεια ανοίγει το 1942 και δεν σταματάει να γεμίζει μέχρι και την πτώση της χούντας των συνταγματαρχών. Οι κρατικές Αρχές ζητούν από τον Κατράκη να υπογράψει δήλωση μετάνοιας. Το 1947 είχε έρθει η ώρα της εξορίας και των διωγμών.
Ικαρία, Μακρόνησος, Άη Στράτης, για επτά ολόκληρα χρόνια. Και εκεί, όμως, ο Κατράκης συνεχίζει να αγωνίζεται. Έρχεται σε επαφή με τον Γιάννη Ρίτσο, τον Μενέλαο Λουντέμη και άλλους. Μέσα στο φάκελο του υπάρχει και ο «Χαιρετισμός Εξορίστων» από τον «Αγ. Ευστράτιον» προς το «Β’ Συνέδριον Ειρήνης». Το 1950, οι εξόριστοι στον Άη Στράτη είχαν στείλει στον ΟΗΕ κείμενο με τίτλο Η Ειρήνη αξίζει όλας τας ουσίας!
Η συνάντηση με τον Γιάννη Φλερύ
Από την άλλη, ο άνθρωπος που άλλαξε τη ζωή και την καριέρα της Λίντα Αλμα ήταν ο Γιάννης Φλερύ. Μέγας χορογράφος και χορευτής εκείνος αποτελούσε καλλιτεχνικό ντουέτο με την Μπέλα Σμάρω. Η τελευταία είχε κάποιο ατύχημα κι έτσι ο Φλερύ άρχισε να ψάχνει για αντικαταστάτρια.
«Ο Μίμης Κοκκίνης, ο κωμικός», διηγείται η Άλμα στον Δημήτρη Γκιώνη για τη γνωριμία της με τον Φλερύ, «είχε έρθει ένα βράδυ στο βαριετέ “Παναθήναια” όπου χόρευα. Έκανα ένα ντουέτο με την αδελφή μου. Του άρεσα και είπε στον Γιάννη να έρθει να με δει. Ήρθε κι από τότε δεν χωρίσαμε για 28 ολόκληρα χρόνια».
Μαζί θα τους έβλεπε και η Εντίθ Πιάφ που είχε έρθει στην Ελλάδα, το 1946, για να εμφανιστεί 15 ημέρες στο κέντρο «Μαϊάμι», όπου χόρευε και το ντουέτο Φλερύ-Αλμα. Η Πιάφ τους είδε, ενθουσιάστηκε και τους προσκάλεσε να την ακολουθήσουν σε μία μεγάλη τουρνέ. Τον ίδιο χρόνο, πράγματι, το χορευτικό ζεύγος έκανε το ευρωπαϊκό του ντεμπούτο στο θέατρο «Ετουάλ» του Παρισιού, κοντά στην Πιάφ. Ακολούθησαν 5 υπέροχα χρόνια περιοδειών σε όλα τα μέρη του κόσμου.
Σ’ αυτά τα πέντε δημιουργικότερα χρόνια της ζωής της η Άλμα και ο Φλερύ γνωρίστηκαν και συνεργάστηκαν και με τον Αζναβούρ, τον Ιβ Μοντάν, τον Ζακ Μπρελ, τον Μπουρβίλ και τον Αμερικανό τηλεοπτικό αστέρα Εντ Σάλιβαν.
Το 1952 το καλλιτεχνικό ζεύγος επιστρέφει στην Ελλάδα και συνεχίζει τις εμφανίσεις του στα μεγάλα μουσικά θέατρα στην Αθήνα και την επαρχία, αλλά και τον κινηματογράφο.
Η σχέση με τον Κατράκη
«Τον γνώρισα όταν ίδρυε το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο, στο Πεδίο του Άρεως. Δεν τον είχα ξαναδεί στο θέατρο. Έπαιζε στο Θέατρο Αθηνών το Τέλος του ταξιδιού του Σέριφ, μαζί με τον Κωνσταντάρα, που τον ήξερα πολύ καλά. «Έλα να δεις αυτή την παράσταση», μου είπε. Εκεί τον πρωτοείδα. Μ’ εντυπωσίασε πολύ και σαν ηθοποιός και σαν παρουσία και θέλησα να τον γνωρίσω από κοντά. Με τα πρώτα λόγια που μου είπε, σαν να χτύπησε η καρδιά μου. Ήταν κάτι καινούργιο για μένα –κι ας είχα γνωρίσει με την Πιάφ τόσους μεγάλους. Έτσι αρχίσαμε…», είχε δηλώσει η Λίντα Άλμα στον Δημήτρη Γκιώνη.
Έτσι άρχισε μια ιστορία που κράτησε 30 ολόκληρα χρόνια, με σκαμπανεβάσματα αλλά και με μεγάλη αγάπη και από τις δύο πλευρές, αγάπη που επισφραγίστηκε με το γάμο τους το 1979. «Εγώ από τη στιγμή που γνώρισα τον Μάνο», θυμόταν η ίδια στη συνέντευξή της στην Ελευθεροτυπία, το 1985, ένα χρόνο μετά το θάνατο του Κατράκη, «άρχισα να καταλαβαίνω διαφορετικά τη ζωή. Ως τότε μπορώ να πω ότι ήμουν ένα παιδί. Είχα βέβαια αγωνιστεί πολύ, είχα μάθει πολλά, αλλά όχι στο επίπεδο που με έμαθε ο Μάνος: να υπερασπίζομαι τη ζωή μου και τη δουλειά μου, αυτά που κάνω να έχουν κάποιο σκοπό. Το χρέος που είχα απέναντι στον εαυτό μου και στη δουλειά μου, αυτός μου τα ‘μαθε».
Από την άλλη, ο Κατράκης σε μία από τις συνεντεύξεις που είχε παραχωρήσει στον Αλέξη Κομνηνό αποκαλούσε την Άλμα «μάνα, πατέρα, ερωμένη, σύζυγο, φιλενάδα, υπηρέτη, αφέντη αλλά και θύμα». Πρόσθετε δε ότι ο ίδιος της έδωσε μάλλον πίκρες. Ίσως γιατί, όπως η ίδια εξηγούσε αργότερα, «πίστευε ότι εγώ θα μπορούσα να κάνω μια καλύτερη ζωή. Γιατί μαζί του στερήθηκα πολλά πράγματα κι αυτό τον ενοχλούσε. Πίστευε ότι θα μπορούσα να έχω μια καλύτερη καριέρα. Πίστευε πολύ σε μένα, σαν χορεύτρια…».
Η Άλμα θα ταυτιζόταν μαζί του και θα έφτανε η στιγμή που θα συμμεριζόταν και τις αριστερές πολιτικές του πεποιθήσεις, για τις οποίες, όπως είναι γνωστό, ο Κατράκης είχε «ταλαιπωρηθεί» ιδιαίτερα. «Συμμεριζόμουν ό,τι κι αν έκανε, γιατί ήξερα ότι δεν το έκανε από υστεροβουλία. Ήταν ένας ιδεολόγος…», έλεγε εκείνη για τον σύντροφό της.
