pontosnews.gr
Τετάρτη, 2/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Οι ντοπιολαλιές έγιναν επιτραπέζιο – 4.000 «άγνωστες» λέξεις από τον Πόντο μέχρι την Κρήτη

Ο πλούτος της ελληνικής γλώσσας μέσω των τοπικών διαλέκτων

20/04/2021 - 12:09μμ
(Φωτ.: Facebook / dopiolalia)

(Φωτ.: Facebook / dopiolalia)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Τρόπο να διατηρήσει και να «συστήσει» ιδιωματισμούς, διαλέκτους και ντοπιολαλιές, για να μην χαθεί τίποτα από την ελληνική γλώσσα έψαχνε ο Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, ο οποίος δημιούργησε μαζί με άλλους το Πολιτιστικό Δίκτυο για τη Ντοπιολαλιά.

Μια από τις δράσεις είναι η δημιουργία του επιτραπέζιου παιχνιδιού «Ντοπιολαλιά».

«Ο σφέλ’ς δε μας ξέσυρε τον τσέπο, τι ράπο να ραπίσουμε;», λένε μεταξύ τους οι Ηπειρώτες μάστορες στα «κουδαρίτικα», τη συνθηματική τους γλώσσα, σχολιάζοντας το γεγονός ότι ο νοικοκύρης δεν τους πλήρωσε, άρα τι δουλειά να τού κάνουν; Μάρτυρας ενός αντίστοιχου διαλόγου, από τον οποίο κατανόησε ελάχιστα, ήταν πριν από αρκετά χρόνια ο Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, στο καφενείο ενός απομακρυσμένου χωριού. Με την παρέα του, εικάζανε τι μπορεί να σήμαινε η κάθε μία άγνωστη λέξη που έβγαινε από τα στόματα των ντόπιων.

«Είναι εκπληκτικό το πού μπορεί να έχει κρυφτεί μια λέξη για χρόνια ξεχασμένη σε βιβλιοθήκες, βαθιά μέσα μας, σε ιστορίες και αφηγήσεις των παππούδων μας. Είναι σημαντικό να τις ανακαλύψουμε, ειδικά από τις γενιές που φεύγουν από αυτόν τον κόσμο», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Παναγιωτόπουλος, που λίγα χρόνια αργότερα κατάφερε να υλοποιήσει την ιδέα του. «Ήρθαν στον δρόμο μου άτομα με την ίδια αγάπη για τη λαϊκή παράδοση, τη γλώσσα και τον πολιτισμό και πριν από πέντε χρόνια δημιουργήσαμε το “Πολιτιστικό Δίκτυο για τη Ντοπιολαλιά”. Στόχος μας είναι η διάσωση, ανάδειξη και προβολή της ελληνικής λαλιάς σε όλες της τις εκφάνσεις, μέσα από μία σειρά δράσεων και πρωτοβουλιών», συμπλήρωσε.

Η ομάδα από τη σύστασή της άρχισε να εργάζεται σκληρά, προκειμένου να συλλέξει υλικό, το οποίο συγκεντρώθηκε είτε πρωτογενώς, μέσα από συνεντεύξεις με αυθεντικούς ομιλητές από διάφορες περιοχές, είτε δευτερογενώς μέσα από βιβλία, γλωσσάρια και λεξικά. Ύστερα από πενταετή έρευνα και αφού συγκεντρώθηκαν περίπου 4.000 λέξεις, η ομάδα αποφάσισε να τις προωθήσει μέσα από έναν ψυχαγωγικό τρόπο, ένα διαδραστικό παιχνιδόλεξο.

Ανακαλύπτοντας ντοπιολαλιές μέσα από ένα επιτραπέζιο

Μέλη της συγκεκριμένης ομάδας τυχαίνει να είναι άτομα από διάφορους επαγγελματικούς χώρους και επιστημονικά υπόβαθρα, όπως γλωσσολόγοι, ιστορικοί, άνθρωποι της επικοινωνίας, του πολιτισμού, ακόμη και γραφίστες ή εικονογράφοι. Ενώνοντας τις δυνάμεις τους όλοι μαζί, προέκυψε το επιτραπέζιο παιχνίδι «Ντοπιολαλιά». Οι τίτλοι που κυκλοφορούν ήδη είναι τα ποντιακά, τα ηπειρώτικα, τα κρητικά και τα κουτσαβάκικα, δηλαδή η γλώσσα του ρεμπέτη. Το κάθε παιχνίδι έχει τετρακόσιες κάρτες ερωτήσεων, αλλά και πλοκής, που βοηθούν στο ψυχαγωγικό κομμάτι και στην ανατροπή. Ζάρια, κλεψύδρες και άλλα στοιχεία μπορούν να σε οδηγήσουν να βρεις κάποιο φυλαχτό ή το αντίδοτο στην περίπτωση που κάποιος σε… ματιάσει.

«Πολλά ζαντός» στα ποντιακά, θα πει πολύ φτωχός, πολύ κοντός, πολύ τρελός ή πολύ χοντρός;

Στα κουτσαβάκικα, πώς αλλιώς έλεγαν οι μάγκες τις «καρπαζιές» και τις «ανάποδες»; Γιακάδες, παντόφλες, μανίκια ή κάλτσες; Ακόμη κι αν τα καταφέρνεις με τις σωστές απαντήσεις, στην κρητική έκδοση ίσως «αρπάξεις μια κατακαυκαλιά για την κατσουκανιά σου» και άρα θα χάσεις τη σειρά σου.

«Έχει σχεδιαστεί έτσι, ώστε να μπορεί να το παίξει κάποιος ακόμη κι αν δεν έχει σχέση με την περιοχή στην οποία αναφέρεται, γι’ αυτό συχνά συναντούμε ντόπιους να χάνουν από ξένους», σημείωσε ο 42χρονος δημιουργός του παιχνιδιού, τονίζοντας ότι είναι ένα από τα ελάχιστα επιτραπέζια που μπορούν να παιχτούν από γενιές που απέχουν δεκαετίες μεταξύ τους, όπως για παράδειγμα από τα εγγόνια με τους παππούδες τους.

(Φωτ.: Facebook / dopiolalia)

«Το παιχνίδι μπορεί να λειτουργήσει ως ένα όχημα να γνωρίσουμε έναν τόπο είτε είμαστε επισκέπτες, τουρίστες, ακόμη και ντόπιοι, που θα ξαναδούμε την παράδοση μας. Εκτός από τα γλωσσικά στοιχεία που έχει, μεταφέρει πληροφορίες για τον πολιτισμό, την ιστορία, τη γαστρονομία ακόμη και για την αρχιτεκτονική μιας περιοχής, καθώς επίσης και για την ενδυμασία τα ήθη και τα έθιμά της», υπογράμμισε ο Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, χαρακτηρίζοντας κάθε έκδοση του παιχνιδιού ένα αυτοτελές πολιτιστικό έργο.

Σειρά παίρνουν οι κοινωνικές ιδιόλεκτοι

Οι επόμενες σειρές που σχεδιάζονται, δεν είναι μόνο τοπικές γλώσσες, αλλά κοινωνικές ιδιόλεκτοι, όπως η λαλιά των ναυτικών, για την οποία βοήθησε η μεγάλη παρακαταθήκη του ποιητή Νίκου Καββαδία, ή η διάλεκτος της γεύσης, καθώς η Ελλάδα έχει μία από τις πιο πλούσιες κουζίνες του πλανήτη.

Αυτό που επιδιώκει η ομάδα είναι περισσότερα μέλη, προκειμένου η συγκεκριμένη προσπάθεια να εξαπλωθεί σε όλη την Ελλάδα και τον ελληνισμό όπου κι αν αυτός βρίσκεται, ενώ μέσω του διαδικτύου καλούν ανθρώπους που αγαπούν τη γλώσσα και τον τόπο τους, να συμμετέχουν στις «λεξορμήσεις», συνεισφέροντας ιστορίες, ηχογραφημένες ή γραπτές, ακόμη και μεμονωμένες λέξεις, υλικό που θα αξιοποιηθεί σε επόμενες εκδόσεις και δράσεις.

  • ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Βαρβάρα Καζαντζίδου.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Το Φετιχιέ Τζαμί της Ρωμαϊκής Αγοράς, όπου θα φιλοξενηθεί η έκθεση (πηγή: C messier / commons.wikimedia.org)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Εγκαινιάζεται η περιοδική έκθεση «Στα Βήματα του Αποστόλου Παύλου – Ο Απόστολος Παύλος στην Αθήνα»

30/06/2025 - 5:15μμ
Δίσκος του Στέλιου Καζαντζίδη από τη συλλογή του Τάσου Μυλωνά (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο Κώστας Μπαλαχούτης μάς συστήνει τον άνθρωπο Καζαντζίδη πίσω από το θρύλο

30/06/2025 - 4:09μμ
Η θεατρική ομάδα του δήμου Βριλησσίων ανεβάζει την κωμωδία του Δημήτρη Ψαθά «Ζητείται Ψεύτης»
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Ζητείται Ψεύτης» στο δήμο Βριλησσίων – Ο Δημήτρης Ψαθάς τον έχει εντοπίσει

26/06/2025 - 7:00μμ
Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος σε παλιότερη φωτογραφία (φωτ.: ΜΟΤΙΟΝΤΕΑΜ/Βασίλης Βερβερίδης)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Στα κοιμητήρια της Ευαγγελίστριας «μετακομίζει» ο Ντίνος Χριστιανόπουλος

24/06/2025 - 12:29μμ
Το κεφάλι της Σφίγγας το οποίο εκτίθεται προς το παρόν στο Μουσείο της Αμφίπολης θα τοποθετηθεί ξανά στο άγαλμα που βρίσκεται εντός του τύμβου (φωτ.: Έλλη Τσολάκη)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τέλη του 2027 θα παραδοθεί ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη

23/06/2025 - 11:50μμ
Ο διευθυντής σχεδιασμού της Ναυτεμπορικής, ο πολυβραβευμένος Δημήτρης Νίκας στην τελετή απονομής του βραβείου για την «Ευρωπαϊκή εφημερίδα της χρονιάς 2024», στη Βιέννη (φωτ.: naftemporiki.gr)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Ναυτεμπορική» και pontosnews.gr μαζί στo «European Newspaper Award»

23/06/2025 - 4:08μμ
Εικόνα από την εναρκτήρια εκδήλωση του συνεδρίου και του ΙΝΕΛ στο Μουσείο της Ακρόπολης (φωτ.: ΑΠΕ/ΜΠΕ)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τα ελληνικά δεν είναι παρελθόν: 13-15 εκατομμύρια άνθρωποι μιλούν τη γλώσσα μας!

21/06/2025 - 6:50μμ
Ο έφιππος ανδριάντας του Γ. Καραϊσκάκη στην κεντρική πλατεία της Καρδίτσας (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Απ. Ζώης)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Καρδίτσα: Αφιερωμένη στη Γενοκτονία των Ποντίων η 57η Διεθνής Γιορτή «Καραϊσκάκεια»

21/06/2025 - 11:07πμ
Ο Τίμος Τζάννες και η Αθηνά Κασκαρέλη (φωτ.: panoulis.gr)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Φωνάζει ο κλέφτης»: Στο ιστορικό θέατρο «Απόλλων» της Σύρου η κωμωδία του Πόντιου συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά

20/06/2025 - 12:01πμ
Το εξώφυλλο του βιβλίου (φωτ.: Εκδόσεις Ινφογνώμων)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Κυκλοφορεί το βιβλίο του Κ. Μπαλαχούτη «Δεν με σβήνει κανένας» για τον Στέλιο Καζαντζίδη

19/06/2025 - 2:03μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Χορεύοντας πιτσάκ' στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ (φωτ.: facebook/Pontian Society «Pontos» of Norwalk)

Ομογένεια: Τα Ποντιάκια του Νόργουοκ έβγαλαν τα …μαχαίρια τους

1 ώρα πριν
(Φωτ. αρχείου: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αχιλλέας Χήρας)

Ωραιόκαστρο: Σε εξέλιξη φωτιά στο Μεσαίο – Σε ετοιμότητα οι κάτοικοι μετά από μήνυμα του 112

2 ώρες πριν
Εικόνα από βίντεο στην ιστοσελίδα της NASA που αναγράφει «η ζωντανή μετάδοση θα αρχίσει σε λίγο» (φωτ.: NASA)

NASA: Διαστημικοί περίπατοι αστροναυτών και εκτοξεύσεις πυραύλων σε ζωντανή μετάδοση στο… Netflix

2 ώρες πριν
(Φωτ.: EPA / ANSA / Ciro Fusco)

Καύσωνας στην Ευρώπη: Παιδί πέθανε μέσα σε αυτοκίνητο στην Ισπανία – Νεκρούς μετρά και η Ιταλία

3 ώρες πριν
(Φωτ,: facebook/ Ξενιτέας Ποντίων Σταυρού)

Ο «Ξενιτέας» ετοιμάζεται να γλεντήσει ποντιακά και λαϊκά στον Σταυρό

3 ώρες πριν
(Φωτ. αρχείου: EYROKINISSI / Γιάννης Παναγόπουλος)

Λεωφόρος Συγγρού: Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις λόγω εργασιών, Τετάρτη και Πέμπτη

4 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign