pontosnews.gr
Κυριακή, 28 Φεβρουαρίου, 2021
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Εύξεινος Πόντος: Μια ατλαντική θάλασσα που ίσως επανέλθει στο προσκήνιο – Η ιστορία του μέσα από σπάνιους χάρτες (video, photo)

Ο καθηγητής του ΑΠΘ Ευάγγελος Λιβιεράτος για τη γεωγραφική αξία της περιοχής

20/02/2021 - 6:29μμ
Ο μεσαιωνικός στερεότυπος συμβολικός χάρτης «Τ» του Ισιδώρου της Σεβίλλης και η προσαρμογή του στον χάρτη της Ευρασίας. Ο Εύξεινος Πόντος και η Ερυθρά θάλασσα είναι τα κλειδιά της εισόδου της Ευρασίας στη Μεσόγειο (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Ευάγγελος Λιβιεράτος)

Ο μεσαιωνικός στερεότυπος συμβολικός χάρτης «Τ» του Ισιδώρου της Σεβίλλης και η προσαρμογή του στον χάρτη της Ευρασίας. Ο Εύξεινος Πόντος και η Ερυθρά θάλασσα είναι τα κλειδιά της εισόδου της Ευρασίας στη Μεσόγειο (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Ευάγγελος Λιβιεράτος)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Σπάνιοι χάρτες, ιστορικοί αποκαλύπτουν τη γεωγραφική σημασία του Εύξεινου Πόντου, μιας θάλασσας που αποτελεί τμήμα του Ατλαντικού Ωκεανού.

Το μεγαλείο του ανέλυσε ο ομότιμος καθηγητής Ανωτέρας Γεωδαισίας και Χαρτογραφίας του ΑΠΘ και επίτιμος εταίρος της Διεθνούς Χαρτογραφικής Ένωσης, Ευάγγελος Λιβιεράτος, σε διαδικτυακή διάλεξη που διοργάνωσε η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης.

Προβάλλοντας πολύτιμο υλικό που τοποθετεί τον Εύξεινο Πόντο ως το κέντρο των συστημάτων της Ευρασίας –του ευρωμεσογειακού, του ρωσικού, του τουρκόφωνου κεντροασιατικού και του αραβοπερσικού–,  ο Ευάγγελος Λιβιεράτος μίλησε για τις ζώνες τριβής στα όρια των συστημάτων –ανατολική Μεσόγειος και Ερυθρά θάλασσα, Καυκασία και θάλασσα του Κόλπου–, που ακόμη και σήμερα καθορίζουν σύνθετους γεωπολιτικούς συσχετισμούς στην περιοχή.

Ο Εύξεινος Πόντος είναι η μόνη θάλασσα μέχρι το 5.000 π.Χ. που περιβάλλεται κατά το σύνολο της ακτογραμμής της από ζώνη γεωργίας και οικόσιτων ζώων. Δεξιά: Η μεγαλύτερη ακτογραμμή της ελληνικής επέκτασης σημειώνεται στον Εύξεινο Πόντο μεταξύ 900-500 π.Χ. (πηγή: Β. Cunliffe, Οξφόρδη)

Όπως είπε, στα μέλη και τους φίλους της ΕΛΘ που παρακολούθησαν τη διαδικτυακή εκδήλωση, ο Εύξεινος Πόντος αποτέλεσε τη μεγαλύτερη ακτογραμμή της ελληνικής γεωγραφικής επέκτασης από το 900 έως το 500 π.Χ. Υπήρξε το διακύβευμα τριών αυτοκρατοριών τον 19ο αιώνα, το μείζον πέρασμα από την Ασία προς δυσμάς, το «κλειδί» της συνέχειας της Ευρασίας και η μόνη θάλασσα που μέχρι το 5.000 π.Χ. περιβαλλόταν από περιοχές γεωργίας και εξημέρωσης ζώων.

Μέσω της Μαύρης Θάλασσας τον 14ο αιώνα η μαύρη πανώλη πέρασε στην Ευρώπη, που απώλεσε στην πανδημία σχεδόν το 1/3 του πληθυσμού της.

«Τα διαχρονικά επίκαιρα διακυβεύματα»

Χαρακτηριστικό παράδειγμα που μαρτυρά τη διαρκή ανά τους αιώνες γεωπολιτική σημασία της περιοχής αποτελεί ένας χάρτης τύπου Orbis Terrarum του 4ου αιώνα, από τους πρώτους που απεικονίζουν την τότε γνωστή οικουμένη του μεσαιωνικού κόσμου.

Κατά τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους η Γη απεικονίζεται επίπεδη, με την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. Οι τρεις ήπειροι χωρίζονται από ευθύγραμμες θαλάσσιες ζώνες σε σχήμα «Τ».

Το θαλάσσιο κατά Ανατολή-Δύση σκέλος του «Τ», η Μεσόγειος, χωρίζει την Ευρώπη από την Αφρική και το σκέλος Βορρά-Νότου του χωρίζει την Ασία από την Ευρώπη.

«Οι τρεις ήπειροι χωρίζονταν από τρεις θάλασσες, τη Μεσόγειο, τον Εύξεινο Πόντο και την Ερυθρά θάλασσα. Αυτές ήταν οι τρεις θάλασσες που όριζαν την οικουμένη κατά τον Μεσαίωνα στη γνώση των ανθρώπων», ανέφερε ο καθηγητής, επισημαίνοντας πως «αυτό το σχήμα το έχουμε ακόμα και επηρεάζει τη γεωπολιτική» και «αν βάλουμε τον χάρτη με το Τ –με κέντρο στα Ιεροσόλυμα– και τον προσαρμόσουμε στο σημείο των τριών θαλασσών βλέπουμε πως το κλειδί για να περάσει κανείς από την Ασία στην Ευρώπη και την Αφρική είναι οι τρεις θάλασσες και για αυτά συζητάμε ακόμη και σήμερα…».

Ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ εξήγησε πως «στη συνεχή γεωγραφία της Ευρασίας το ανάγλυφο της περιοχής ήταν αυτό που καθόρισε τις μεγάλες μετακινήσεις από τις στέπες, τις ερήμους και τα υψίπεδα προς την Ευρώπη και ο Εύξεινος Πόντος ήταν το κλειδί σε αυτή τη μετακίνηση, ενώ δε διευκόλυνε αντίστοιχη μετακίνηση από την Ευρώπη προς την Ασία».

Σημαντικό ρόλο σε αυτό είχαν τα ποτάμια και οι ορεινοί όγκοι, καθώς το ανάγλυφο δυσκόλευε την κινητικότητα, ενώ ακόμη και ο Μέγας Αλέξανδρος «όταν έφτασε στα Ιμαλάια νόμιζε ότι έφτασε στον Ωκεανό, καθώς υπήρχε μία μικρότερη αντίληψη της γης τότε».

«Η ακτογραμμή του Πόντου η μεγαλύτερη της ελληνικής επέκτασης»

Αλλά και στους ναυτικούς χάρτες της Αναγέννησης ο Εύξεινος Πόντος απεικονίζεται κυρίαρχος και μεγαλοπρεπής. «Στον πορταλάνο χάρτη του Γεωργίου Σιδέρη, χαρτογράφου στην Βενετία το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα, βλέπουμε τον Εύξεινο Πόντο να έχει έκταση όσο η μισή Μεσόγειος Θάλασσα. Τόση σημασία είχε την εποχή εκείνη», παρατήρησε ο Ευάγγελος Λιβιεράτος.

«Ο Εύξεινος Πόντος είναι η μόνη θάλασσα που μέχρι το 5.000 π.Χ. όλη της η ακτογραμμή είχε γεωργία και οικόσιτα ζώα και αυτό δε συμβαίνει ούτε στη Μεσόγειο, ούτε στη Ερυθρά Θάλασσα ή την Κασπία. Στο τέλος του 3ου αιώνα οι μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών έγιναν από τη βόρεια ακτή του Πόντου στη νότια. […] Αν πάρουμε έναν χάρτη της ελληνικής επέκτασης στη Μεσόγειο στην ευρύτερη περιοχή, η ακτογραμμή του Εύξεινου Πόντου είναι η μεγαλύτερη του ελληνικού εποικισμού. Δεν έχουμε μεγαλύτερη, ακόμη και η μητροπολιτική Ελλάδα, η ακτογραμμή του Αιγαίου, είναι μικρότερη από ό,τι η ελληνική ακτογραμμή του Πόντου.

Η Μαύρη πανώλη των μέσων του 14ου αι. μεταφέρθηκε από την Κίνα στην Μεσόγειο και την Ευρώπη μέσω του Εύξεινου Πόντου (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Ευάγγελος Λιβιεράτος)

»Είναι, επίσης, γνωστό ότι ο Εύξεινος Πόντος ήταν η προστιθέμενη αξία του Βυζαντίου και των θαλάσσιων αγορών στη Μεσόγειο, ήταν η προστιθέμενη αξία του ιταλικού εμπορίου, των ιταλικών ναυτικών πόλεων τον Μεσαίωνα ως ένα από τα δύο θαλάσσια περάσματα κλειδιά της Ασίας στη Μεσόγειο. Ήταν το διακύβευμα τριών αυτοκρατοριών τον 19ο αιώνα, της Ρωσικής, της Αψβουργικής μέσω του Δούναβη και της Οθωμανικής, εξού και η σπουδαιότητα του Κριμαϊκού πολέμου στα μέσα του 19ου αιώνα και απόηχοι αυτού του πολέμου, που υπάρχουν ακόμη στη διεθνή γεωπολιτική για την περιοχή αυτή, καθώς η Ρωσία δεν έχει άλλον τρόπο διεξόδου στον Ινδικό παρά να περάσει από τον Εύξεινο Πόντο […] Και να θυμηθούμε την Μαύρη Χολέρα του 14ου αιώνα όπου από τον Εύξεινο Πόντο η επιδημία μεταφέρθηκε στην Ευρώπη».

«Ο Εύξεινος Πόντος και η επιστροφή του ατλαντισμού»

Ίσως λιγότερο γνωστό είναι πως ο Εύξεινος Πόντος έχει τη διεθνή θεώρηση από τον Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας ότι είναι ατλαντική θάλασσα, ότι ανήκει στον Ατλαντικό Ωκεανό ως θάλασσα. «Αυτό αντανακλά και τη σημερινή ατλαντική σημασία του Ευξείνου Πόντου», είπε ο υπενθυμίζοντας ότι ο σημερινός αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μίρτσεα Τζοάνα είναι Ρουμάνος.

Ο Εύξεινος Πόντος είναι διεθνώς καταγεγραμμένη ως θάλασσα του Ατλαντικού Ωκεανού (Πηγή: ΙΜΟ)

«Με τους χάρτες καταλαβαίνουμε καλύτερα το τι συμβαίνει στον κόσμο. Γεωπολιτική είναι ο ρόλος της γεωγραφίας στη διεθνή πολιτική, στα πολιτικά συστήματα και στις σχέσεις των υπερδυνάμεων με τον γεωγραφικό χώρο. Στη γεωπολιτική εμπλέκονται οι συγκρούσεις οι οποίες υπάρχουν μεταξύ διαφόρων γεωγραφικών χώρων –πλέον δεν αρκεί να τα βλέπουμε ως κράτη, αλλά ως γεωγραφικές ενότητες που τους συνδέει κάτι κοινό όπως ή γλώσσα, η ιστορία, η θρησκεία, το εμπόριο κτλ.– και η στρατηγική που ακολουθούν», εξήγησε ο καθηγητής, παραπέμποντας στις διεθνείς γεωπολιτικές εξελίξεις που φέρνουν ξανά στο προσκήνιο την έννοια του ατλαντισμού.

«Η έννοια είναι πολύ σημαντική και επηρεάζει τον Εύξεινο Πόντο, που θεωρείται επισήμως και διεθνώς ως μία ατλαντική θάλασσα. Μέχρι το 2016 η Αμερική υπηρέτησε τη στρατηγική του ατλαντισμού όπως τη σχεδίασε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και αν σήμερα επιστρέψει σε αυτήν τότε ο Εύξεινος Πόντος ως ατλαντική θάλασσα θα επανέλθει στο προσκήνιο με νέους αυξημένους γεωπολιτικούς ρόλους των παρευξείνιων χωρών», προέβλεψε ο Ευάγγελος Λιβιεράτος.

  • Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Σμαρώ Αβραμίδου.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Νίκος Αρβανιτίδης)
ΠΟΝΤΟΣ

Ένας «καραπόντιος» από την Καλαμαριά παράδειγμα αλληλεγγύης εν μέσω lockdown

28/02/2021 - 9:53πμ
Τη φωτογραφία παραχώρησε στο pontosnews.gr ο Nenad Stojanovic
ΠΟΝΤΟΣ

Αμάσεια: Οι τάφοι των βασιλιάδων του Πόντου για τη λίστα της UNESCO (photo)

27/02/2021 - 9:54πμ
(Φωτ.: Facebook / Τραντέλλενες Αξιούπολης)
ΠΟΝΤΟΣ

Μισός αιώνας ζωής και δράσης για το Σύλλογο Ποντίων Αξιούπολης

26/02/2021 - 6:55μμ
(Φωτ.: Facebook/ Σύλλογος Ποντίων Πολυκάστρου & Περιχώρων «Οι Ακρίτες»)
ΠΟΝΤΟΣ

104η αιμοδοσία από το Σύλλογο Ποντίων Πολυκάστρου και Περιχώρων «Οι Ακρίτες»

26/02/2021 - 1:13μμ
ΠΟΝΤΟΣ

Μαθαίνω ποντιακά: Γνωρίζεις από πού προέρχεται το στύμνωμαν;

25/02/2021 - 1:39μμ
Ο Βασίλειος Βεηλικτσίδης με μαθητές του στην Αμισό, το 1919. Τη φωτογραφία παραχώρησε η Ροζαλία Ελευθεριάδου. Είναι από το «Πανσερραϊκό Ημερολόγιο» του Σταύρου Κοταμανίδη (Σέρρες, 1975, τόμος Α’)
ΠΟΝΤΟΣ

Ένας άγνωστος μουσικός και δάσκαλος του Πόντου και των Σερρών, ο Βασίλειος Βεηλικτσίδης

25/02/2021 - 9:36πμ
(Φωτ.: Μιχάλης Παππάς)
ΠΟΝΤΟΣ

«Περήφανη Πόντια με ζουπούνα» στη χιονισμένη Κερκίνη

23/02/2021 - 11:57πμ
(Φωτ. αρχείου: Σύλλογος Ποντίων Αγίας Βαρβάρας «Ο Φάρος»)
ΠΟΝΤΟΣ

Κυριακές γεμάτες Πόντο από το Σύλλογο Ποντίων Αγίας Βαρβάρας «Ο Φάρος»

23/02/2021 - 8:23πμ
(Φωτ. αρχείου: Δήμος Παιονίας)
ΠΟΝΤΟΣ

Η Αλεξία Ιωαννίδου και ο χορός Σέρρα στην ΕΛΘ

22/02/2021 - 6:53μμ
(Φωτ.: Facebook / Ένωση Ποντίων Ωραιοκάστρου και Φίλων)
ΠΟΝΤΟΣ

Ρεκόρ ανθρωπιάς και αλληλεγγύης στην αιμοδοσία της ΕΠΩΦ

22/02/2021 - 9:57πμ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ.: Intime)

Basket League: Τρία ματς σήμερα, ξεχωρίζει το Παναθηναϊκός-Άρης

3 λεπτά πριν
(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ /Παντελής Σαΐτας)

Νέες βεβαιώσεις κίνησης εργαζομένων από τη Δευτέρα – Ποιους αφορά

22 λεπτά πριν
(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Παναγιώτης Μοσχανδρέου)

Super League: Όλα τα φώτα στη Λεωφόρο, στο ντέρμπι Παναθηναϊκός-ΑΕΚ – Tο πρόγραμμα

47 λεπτά πριν
(Φωτ.: αρχείο ΑΠΕ-ΜΠΕ / Δημήτρης Ραπακούσης)

Τραγωδία στην Πάρνηθα: Νεκρός 45χρονος ορειβάτης

1 ώρα πριν
(Φωτ.: EPA / Carlos Lemos)

Έγκριση από τις ΗΠΑ στο εμβόλιο της Johnson & Johnson κατά της Covid-19

2 ώρες πριν
(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Νίκος Αρβανιτίδης)

Ένας «καραπόντιος» από την Καλαμαριά παράδειγμα αλληλεγγύης εν μέσω lockdown

2 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2021 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2021 pontosnews.gr
Made by minoanDesign