pontosnews.gr
Σάββατο, 12/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Το πνεύμα του Μακρυγιάννη

3/03/2020 - 9:03πμ
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Ο λογοτέχνης Δημήτρης Φωτιάδης ασχολήθηκε αρκετά με την ιστοριογραφία της Επανάστασης του ’21. Το 1979, σε εισαγωγικό σχόλιό του σε έκδοση των Απομνημονευμάτων του Μακρυγιάννη, γράφει: «Αν υπήρχε στον τόπο μας κράτος, που θα νοιαζόταν για αληθινή εθνική παιδεία, θα έπρεπε να έχει τ’ Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη στα σχολειά μας, σαν το κύριο νεοελληνικό ανάγνωσμα». Και τότε που το ’γραφε αυτό ο Φωτιάδης, αλλά και σήμερα, είμαστε στον ίδιο παρονομαστή: Δεν υπάρχει κράτος που νοιάζεται για αληθινή εθνική παιδεία.

Το κράτος μας, άκρως προβληματικό κι αναποτελεσματικό όπως είναι, αντιλαμβάνεται την παιδεία αλλιώς.

Σίγουρα όχι ως αληθινά εθνική∙ αληθινή κι εθνική. Η διττή αστοχία, μάλιστα, ίσως να είναι αναπόδραστα αμφίδρομη, αν πιστέψει κανείς την ρήση του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού: «Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές».

Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι σχολαστικό το ζήτημα∙ να γίνουν σώνει και καλά, δηλαδή, τα γραπτά του στρατηγού «το κύριο νεοελληνικό ανάγνωσμα» στο σχολείο. Δεν είναι θέμα προγράμματος σπουδών, αλλά μάλλον θέμα ουσίας – και μάλιστα ζωτικό. Η παιδεία και στο σχολείο κι έξω από αυτό θα έπρεπε να εμφορείται από το πνεύμα του Μακρυγιάννη∙ να χτίζει και να προκόβει πάνω σ’ αυτή την παράδοση.

Αυτή η αντίληψη συνάδει με τις θέσεις του μεγάλου μας ποιητή Γιώργου Σεφέρη, ήδη δημοσιευμένες από το 1937 σε άρθρο του με τίτλο «Ελληνική Γλώσσα» στο περιοδικό Τα Νέα Γράμματα. Κατά τον νομπελίστα ποιητή μας, η γλώσσα μας –κι επομένως η λογοτεχνία που μορφώνει μικρούς και μεγάλους–, για να είναι γόνιμη πρέπει να αντλεί από την πεμπτουσία της παράδοσής μας. Κυρίως από τα δημοτικά κείμενα και τα τραγούδια κι από σπουδαία γραπτά όπως αυτά του Μακρυγιάννη.

Θέλει όμως προσοχή! Το στοιχείο αυτό δεν είναι κάτι εξωτερικό και στείρο, δεν αφορά μιμητισμούς σχημάτων και τεχνοτροπίες. Είναι ψυχή.

Είναι πνεύμα που αν το πιστεύουμε θα μας διαπνέει μυστικά και διακριτικά. Όπως γράφει ο Σεφέρης: αν είναι να μιμηθούμε την αυθεντικότητα των κειμένων της λαϊκής γλωσσικής μας παράδοσης, αυτό θα πρέπει να γίνει «όχι εξωτερικά καθώς έγινε κάποτε ως την κατάχρηση, αλλά στην εσωτερική του λειτουργία». Πάντως, όπως υποστηρίζει, σε αυτά «τα κείμενα θα πρέπει πάντα να γυρίζουμε∙ είναι ο γνώμονας και η βάση».

Έχει όμως άραγε αντίκρισμα η πρόταση κι η ελπίδα του Σεφέρη για την παιδεία, την πεζογραφία και την ποίησή μας σήμερα; Αυτή ή ίδια πρόταση είναι που τόσο γλαφυρά επικαιροποιείται κι αναλύεται και στο θαυμάσιο έργο του Ζήσιμου Λορεντζάτου Το τετράδιο του Στρατηγού Μακρυγιάννη (εκδ. Δόμος, 1984). Η απάντηση, βέβαια, είναι «όχι». Κυριάρχησαν και εν πολλοίς εξουσιάζουν το χώρο της λογοτεχνίας και της λεγόμενης διανόησης αυτοί που όχι απλώς αφίστανται του πνεύματος του Μακρυγιάννη, αλλά κατ’ ουσίαν το εχθρεύονται και το πολεμούν.

Μιλάω για κάτι κακούς ή μέτριους, αλλά μέχρις αηδίας υπερτιμημένους, «λογιότατους… μισομαθείς και άθρησκους», όπως τους χαρακτηρίζει κι ο Μακρυγιάννης. Αξίζει κανείς να διαβάσει το περιστατικό στο Οράματα και Θάματα, για να δει πώς βάζει κάτι τέτοιους στη θέση τους ο στρατηγός. Αξίζει να διαβάσει και το τι σέρνει στους όμοιους τους κι ο Λορεντζάτος στο βιβλίο του που ανέφερα πιο πάνω. Αλλά δεν είναι μόνον αυτοί – οι άθρησκοι.

Συνεργοί τους είναι και κάτι φαρισαίοι εξουσιαστές, κατ’ επίφαση θεοσεβούμενοι, αλλά στην πραγματικότητα θεομπαίχτες.

Γι’ αυτούς, ταιριάζει αυτό που γράφει ο Άγιος Ρωμανός ο μελωδός που είναι μια από τις δυνατότερες ποιητικές γραφίδες όλων των εποχών. Στον ύμνο του «Εις την Πέμπτην της Ε΄ εβδομάδος των νηστειών» βάζει τον εξαποδώ να επευφημεί τους υποκριτές φαρισαίους λέγοντάς τους: «μόνον εν τω στόματι μισείτε με∙ και χαίρω εν τούτω τω σχήματι∙ πολλούς γαρ εκ τούτου συναρπάζετε».

Τι όμορφα που δομεί το Άγιο Πνεύμα την ελληνορθόδοξή μας παράδοση! Όπου θέλει πνέει, ελεύθερο ανάμεσα στους δημιουργούς. Τους εμπνέει διαχρονικά και δημιουργεί τόπους κοινούς στο έργο τους που αγγίζουν τις ψυχές και τις συγκινούν δυνατά. Οι διάλογοι με τον Άδη και τους νεκρούς μέσα στον ποιητικό λόγο, για ν’ αναφέρουμε ένα μικρό παράδειγμα, περνούν από τον Όμηρο, τον Λουκιανό και τον Άγιο Ρωμανό τον Μελωδό, στα δημοτικά μας τραγούδια και στο ρεμπέτικο.

Ένα απάνθισμα ωραίων στοιχείων της διαχρονίας του ελληνικού πνεύματος συγκεφαλαιώνει με τα πεπραγμένα, τους αγώνες, τη νοοτροπία, την πίστη του και τα γραπτά του ο Μακρυγιάννης. Δεν βλέπετε το ίδιο πνεύμα μέσα στο έργο των Παπαδιαμάντη, Μιχαηλίδη, Κόντογλου, Σεφέρη, Ελύτη, Ρίτσου, Γκάτσου και Μόντη; Δεν είναι αν διάβασαν τον Μακρυγιάννη κι επηρεάστηκαν∙ μιλάω για κάτι πολύ βαθύτερο και σχεδόν μεταφυσικό.

Ένα πράγμα που περισσότερο το νιώθεις στην καρδιά, παρά τ’ αντιλαμβάνεσαι διανοητικώς.

Καλύτερα είναι να δώσω κάποια σύγχρονα παραδείγματα, από τα λίγα εμφανή στις μέρες μας. Δείτε, ας πούμε, τον απίστευτο στίχο του Φίλιππου Γράψα στο τραγούδι «Αϊ-Γιώργης». Επίσης, τον στίχο του καλλιτέχνη της χιπ-χοπ Αρτέμη Φανουργιάκη στο τραγούδι «Ο μαρμαρωμένος». Τέτοια ψάξτε να βρείτε, για να πέσει λίγη βροχούλα μες στις ψυχές σας αδέρφια. Ότι μ’ αυτή την ξεραΐλα των ψευδολόγιων, ψευδολόγων αποδομητών, δεν πάει άλλο.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Εικ.: Χ.Κ)
ΓΝΩΜΕΣ

Μεταεθνοκρατικό αφήγημα των ΗΠΑ για την Τουρκία και τη Μέση Ανατολή

12/07/2025 - 9:35πμ
Ισραηλινό F-35 (φωτ.: EPA / Abir Sultan)
ΓΝΩΜΕΣ

Το Ισραήλ λέει «όχι» στην παράδοση των F-35 στην Τουρκία

11/07/2025 - 3:26μμ
Μικρογραφία από εβραϊκό θρησκευτικό κείμενο του 14ου αι. (Haggadah) που φυλάσσεται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη (πηγή: commons.wikimedia.org)
ΓΝΩΜΕΣ

Στον Ισαάκ όταν ευλόγησε τον Ιακώβ (Μέρος Γ’)

8/07/2025 - 9:10πμ
Πανό με την ισραηλινή σημαία στο κτήριο που έπεσε ιρανικός βαλιστικός πύραυλος στις 15 Ιουνίου. Στο πανό γράφει «Το Μπατ Γιάμ είναι δυνατό. Το Ισραήλ κερδίζει!» (πηγή:
EPA/Abir Sultan)
ΓΝΩΜΕΣ

Το Ισραήλ κάνει «ταμείο» (2)

6/07/2025 - 3:26μμ
Yδρόγειος σφαίρα (φωτ.: Pixabay / Mark Robinson)
ΓΝΩΜΕΣ

Πώς επανασχεδιάζεται ο χάρτης της Μέσης Ανατολής

5/07/2025 - 9:25πμ
Ισραηλινή σημαία τοποθετημένη πάνω σε αυτοκίνητο που βρισκόταν στην πόλη Ραμάτ Γκαν της μητροπολιτικής περιοχής του Τελ Αβίβ, η οποία χτυπήθηκε από ιρανικό βαλλιστικό πύραυλο (φωτ.: EPA / Abir Sultan)
ΓΝΩΜΕΣ

Το Ισραήλ κάνει «ταμείο»

4/07/2025 - 4:00μμ
Έργο του Schnorr von Carolsfeld (πηγή: commons.wikimedia.org)
ΓΝΩΜΕΣ

Στον Ισαάκ όταν ευλόγησε τον Ιακώβ (Μέρος Β’)

1/07/2025 - 9:10πμ
Ντόναλντ Τραμπ και  Κυριάκος Μητσοτάκης πριν από συνάντησή τους στο Οβάλ Γραφείο και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ (εικ.: EPA/MICHAEL REYNOLDS/ EPA/ RAMON VAN FLYMEN)
ΓΝΩΜΕΣ

Τραμπ, Ερντογάν και Μητσοτάκης

29/06/2025 - 3:40μμ
Κυριάκος Μητσοτάκης και Μάκης Βορίδης στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου (φωτ.: EUROKINISSI / Τατιάνα Μπόλαρη)
ΓΝΩΜΕΣ

ΟΠΕΚΕΠΕ: Η πέτρα του σκανδάλου είναι ο κ. Μητσοτάκης

28/06/2025 - 9:49πμ
Στιγμιότυπο από τη συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν στη Χάγη, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ (φωτ.: Προεδρία της Δημοκρατίας της Τουρκίας)
ΓΝΩΜΕΣ

Περί σχέσεων Τραμπ-Ερντογάν

27/06/2025 - 4:10μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ.: amnesty.org)

Ιράν: Δημόσιος απαγχονισμός ενόχου για βιασμό και φόνο ενός μικρού κοριτσιού

44 λεπτά πριν
Εθελοντική αιμοδοσία (φωτ. αρχείου: Eurokinissi/Γιάννης Παναγόπουλος)

Νοσοκομεία Θεσσαλονίκης: Ανάγκη για δεκάδες χιλιάδες μονάδες αίματος κάθε χρόνο

2 ώρες πριν
(Πηγή: RADIOTHIVA.gr)

Ριτσώνα: Φωτιά σε εργοστάσιο πλαστικών στη βιομηχανική περιοχή

2 ώρες πριν
Στο πρόσωπο του μητροπολίτη Πολυανής και Κιλκισίου Βαρθολομαίου είναι ζωγραφισμένη η αγαλλίαση του ανθρώπου που συναντά την πατρίδα του (φωτ.: facebook)

Κιλκισίου Βαρθολομαίος: Τα άγια χώματα του Πόντου μέσα από τα μάτια του

3 ώρες πριν
(Εικ.: Χ.Κ)

Μεταεθνοκρατικό αφήγημα των ΗΠΑ για την Τουρκία και τη Μέση Ανατολή

3 ώρες πριν
Η θεατρική ομάδα του δήμου Βριλησσίων στο καταπράσινο Ανοιχτό Πέτρινο Θέατρο Αργυρούπολης. Στο κέντρο η εγγονή του Δ. Ψαθά, Λένα Νίτσου-Ψαθά ανάμεσα στους πρωταγωνιστές Γιώργο Ασπιώτη (βουλευτή Φερέκη) και Νατάσσα Χαιδά (Τζένη Φερέκη) και Αποστόλη Παπανικολάου (Ψευτοθόδωρο) (φωτ.: Αρχείο δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης/ Ζήσης Κυριακίδης)

Γέλιο και ανατροπές για καλό σκοπό στο «Ζητείται ψεύτης» του Δημήτρη Ψαθά

3 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign