Ο νέος αρχηγός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) έχει μεγάλες πιθανότητες να είναι επίσης ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας. Οι εσωκομματικές αρχαιρεσίες παρουσιάζουν κατά συνέπεια τεράστιο ενδιαφέρον, όχι μόνο επειδή θα αναδειχθεί καινούργιο πρόσωπο, αλλά κυρίως επειδή αυτό το πρόσωπο θα αναλάβει να οδηγήσει το κόμμα –ενδεχομένως και τη χώρα– στη μετά Μέρκελ εποχή.
Οι υποψήφιοι εκπροσωπούν διαφορετικές «σχολές» της σύγχρονης Χριστιανοδημοκρατίας, και καθένας τους φιλοδοξεί να αλλάξει την πορεία του CDU προκειμένου να απαντήσει στις ανησυχίες των Γερμανών και να προσελκύσει ξανά τους απογοητευμένους των τελευταίων ετών.
Μεταξύ των μέχρι στιγμής γνωστών υποψηφίων, ο Φρίντριχ Μερτς είναι αυτός που υπόσχεται τη θεαματικότερη «στροφή» από την πολιτική της Άνγκελας Μέρκελ, η οποία διακήρυσσε σχεδόν μετά μανίας την προσήλωσή της στο Κέντρο.
Η διάδοχός της, Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ, αν και είχε το προσωνύμιο «μίνι Μέρκελ», δεν κατάφερε να δώσει σαφές ιδεολογικό στίγμα στο κόμμα. Εμφανίστηκε ως «λίγο» κεντρώα και «λίγο» συντηρητική, έκανε σοβαρά λάθη, ακόμη και δημόσιες γκάφες, ενώ παρέμεινε διστακτική και μάλλον άχρωμη στα μεγάλα θέματα που αντιμετωπίζουν η Γερμανία και η Ευρώπη.
Μερτς, Λάσετ και Ρέτγκεν (φωτ.: ΕΡΑ / Bilan / Jeon / Becher)
Φρίντριχ Μερτς, το «γεράκι»
Ο 64χρονος Φρίντριχ Μερτς μόνο άχρωμος δεν μπορεί να θεωρείται. Δηλώνει οπαδός του οικονομικού φιλελευθερισμού, των συντηρητικών αξιών, κοινωνικά ενεργός, όχι νεοφιλελεύθερος, πεπεισμένος ευρωπαϊστής, αλλά και ατλαντιστής. Τον Δεκέμβριο του 2018 έχασε μόλις για λίγες ψήφους από την απερχόμενη σήμερα πρόεδρο. Διαβάζοντας ωστόσο σωστά το κλίμα στο κόμμα του, παρέμεινε ενεργός και παρών και περίμενε αυτήν ακριβώς την στιγμή, η οποία μάλλον ήρθε νωρίτερα από ό,τι υπολόγιζε. Πάντως μόλις πρόλαβε να ανακοινώσει την αποχώρησή του από το Εποπτικό Συμβούλιο της εταιρίας Blackrock, προκειμένου να αφοσιωθεί στην πολιτική και να κλείσει το στόμα όλων όσοι τον χαρακτηρίζουν «γεράκι των πολυεθνικών».
Στη χθεσινή ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του δεν άφησε αμφιβολίες: «Καταλαβαίνω σωστά, ότι η απάντησή σας στο θέμα του ακροδεξιού ριζοσπαστισμού είναι η αντιμετώπιση των συμμοριών και το κλείσιμο των συνόρων;», τον ρώτησε Γερμανός δημοσιογράφος. «Η απάντηση είναι ναι», απάντησε χωρίς περιστροφές ο Μερτς.
Εξίσου κοφτά απαντά στις ερωτήσεις για την κρίση στην Ευρωζώνη: «Το 2015 ήμουν υπέρ της διακοπής της χρηματοδότησης της Ελλάδας. Σε ανάλογη περίπτωση, πάλι την ίδια θέση θα έπαιρνα», δηλώνει.
Παρ’ όλα αυτά δεν παύει να διακηρύσσει ότι η απάντηση είναι «περισσότερη, όχι λιγότερη Ευρώπη», και ψέγει την καγκελάριο για την αδιαφορία της προς τις προτάσεις του Εμανουέλ Μακρόν για το μέλλον της Ευρωζώνης.
Άρμιν Λάσετ, η υπόσχεση της συνέχειας
Ο Άρμιν Λάσετ από την άλλη πλευρά, ο πρωθυπουργός του πολυπληθέστερου κρατιδίου της Γερμανίας, της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, υπόσχεται μάλλον συνέχεια παρά ανατροπές. Αν και η Άνγκελα Μέρκελ, μετά το φιάσκο με την Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ, θα το σκεφτεί δύο φορές πριν υποστηρίξει ενεργά κάποιον υποψήφιο, θεωρείται βέβαιο ότι ο 59χρονος Λάσετ είναι πολύ πιο κοντά στην ιδεολογία της από ό,τι ο Μερτς.
«Κάθε μέρα δίνει μάχη για τις φιλελεύθερες, κοινωνικές και συντηρητικές πολιτικές του», δήλωσε γι’ αυτόν ο υποψήφιος αντιπρόεδρός του, υπουργός Υγείας Γενς Σπαν, ο οποίος, στα 39 του, μετά την ήττα του στις εσωκομματικές εκλογές του 2018, μάλλον θεωρεί ότι μπορεί να περιμένει.
Οι δυο τους αποφάσισαν να θέσουν υποψηφιότητα ως δίδυμο, με τον νεότερο της ομάδας να κινείται πιο συντηρητικά από ό,τι ο Λάσετ. Φιλοδοξία τους είναι να καλύψουν όσο το δυνατόν ευρύτερο φάσμα στο εσωτερικό του κόμματος. Η εκλογή του αρχηγού άλλωστε δεν θα γίνει από τη βάση αλλά από το συνέδριο – δηλαδή από μερικές εκατοντάδες πρωτοκλασάτα στελέχη.
Νόρμπερτ Ρέτγκεν, η μετριοπαθής φωνή
Ο τρίτος υποψήφιος, ο Νόρμπερτ Ρέτγκεν, είναι σήμερα επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Bundestag, της ομοσπονδιακής κάτω Βουλής, και υπηρέτησε ως υπουργός Περιβάλλοντος υπό την Άνγκελα Μέρκελ το διάστημα 2009-2012, για να «αναδομηθεί» από την καγκελάριο, λόγω του χειρισμού της υποψηφιότητάς του για την πρωθυπουργία της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Ως υποψήφιος, είχε αρνηθεί να δηλώσει ότι θα παραμείνει στο κρατίδιο ακόμη και εάν χάσει, γεγονός που στοίχισε εκλογικά στο CDU – κατόπιν και στον ίδιο. Έκτοτε ο Ρέτγκεν θεωρείται επικριτής της καγκελαρίου, αλλά ταυτόχρονα μετριοπαθής φωνή, κυρίως σε ό,τι αφορά τις εξωτερικές σχέσεις της χώρας του. Χθες ανακοίνωσε ότι για τη θέση αντιπροέδρου του κόμματος θα προτείνει γυναίκα, επιφυλάχθηκε όμως να αποκαλύψει το όνομά της.
…και τα αινίγματα
Η εκλογή του νέου αρχηγού θα γίνει στο έκτακτο Συνέδριο της 25ης Απριλίου. Το CDU έχει ήδη ανακοινώσει ότι ο αρχηγός του και ο υποψήφιος Καγκελάριος θα πρέπει να είναι το ίδιο πρόσωπο, διαπιστώνοντας ότι το τρέχον σύστημα δεν ωφέλησε το κόμμα.
Στην μάχη για την καγκελαρία ωστόσο δεν αποκλείεται να μπει αργότερα και ο Μάρκους Σέντερ, πρωθυπουργός της Βαυαρίας και αρχηγός των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), του αδελφού κόμματος του CDU.
Όπως κι αν εξελιχθεί η κατάσταση ενόψει ομοσπονδιακών εκλογών, ο νέος αρχηγός του CDU που θα εκλεγεί σε δύο μήνες, θα έχει να αντιμετωπίσει το ίδιο πρόβλημα που αντιμετώπισε και η σημερινή ηγεσία: η Άνγκελα Μέρκελ βρίσκεται στην καγκελαρία και επιθυμεί να εξαντλήσει την θητεία της, που διαρκεί ως το φθινόπωρο του 2021. Πώς θα διαχειριστεί λοιπόν ο νέος πρόεδρος του CDU την σχέση με την καγκελάριο; Θα επιδιώξει συνεργασία μαζί της – ή θα την ωθήσει στην έξοδο;
Η Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ, όπως αναμενόταν, δεν αμφισβήτησε την θέση της κυρίας Μέρκελ. Δεν μπορεί ωστόσο κανείς να στοιχηματίσει ότι ο διάδοχός της θα κάνει το ίδιο, ειδικά μετά την εμπειρία του τελευταίου χρόνου. Σε αυτή την περίπτωση, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά: ακόμη και αυτό των πρόωρων εκλογών.
- Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Φ. Καραβίτη.