Από το μεσαιωνικό κατζίον που σημαίνει το θυμιατήρι προέρχεται η λέξη κατζίν(το) της ποντιακής διαλέκτου, που έχει ως κύρια σημασία το μέτωπο, και συνεκδοχικά περιγράφει όλο το πρόσωπο.
Κατζίν είναι και το θυμιατήρι χειρός.
Ο Άνθιμος Παπαδόπουλος στο Ιστορικόν λεξικόν της ποντικής διαλέκτου καταγράφει και πέντε ενδιαφέρουσες φράσεις με το συγκεκριμένο ουσιαστικό:
- Το κατζίν ατ’ ’κί γελά [=είναι σκυθρωπός, μουτρωμένος].
- Εστύπωσε τα κατζία [=ξίνισε τα μούτρα, σκυθρώπιασε].
- Κατζίν ’κ’ έχει [=δεν έχει μούτρα, είναι ντροπιασμένος, δεν τολμά να εμφανιστεί].
- Το κατζίν μ’ άσπρον έν’ [=δεν μπορείς να με κατηγορήσεις].
- Λαγγεύ’ ’ς ’ σο κατζί μ’ [=μου φέρεται με απρέπεια, μεταφ. από την πιεζόμενη γάτα, λαγγεύ(ει)=πηδά].
Βρείτε, μάθετε και διαδώστε την έννοια ακόμα περισσότερων ποντιακών λέξεων και φράσεων στο λεξικό του pontos-news.gr.