pontosnews.gr
Παρασκευή, 20/06/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα των χωριών της Ερυθραίας Μικράς Ασίας

31/12/2018 - 8:02μμ
Τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα των χωριών της Ερυθραίας Μικράς Ασίας
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Στην Ερυθραία τον «Αϊ-Βασίλη» τον έψαλλαν τα παιδιά αποσπερίς, δηλαδή το βράδυ της παραμονής. Τα ίδια κάλαντα τραγουδούσαν τις δυο επόμενες ημέρες και οι μεγάλοι στα βίζιτα. Παντού εκαλάντριζαν χτυπώντας ρυθμικά τα σημαντράκια (τρίγωνα) ή τα τουμπελεκάκια τους και βαστούσαν βενέτικα (χαρτοφάναρα) και καλαθάκια για τ’ απλοχερίσματα. Αυτήν τη μέρα όμως κρατούσαν όχι πια τις χαρτένιες εκκλησίτσες των Χριστουγέννων, αλλά αυτοσχέδια παποράκια, χάρτινα ή ντενεκεδένια, αρματωμένα με τα ούλα ντως (στολισμένα με πολύχρωμα φουντάκια, μικρά φαναράκια, παντιερίτσες).

Στα Βουρλά, εκτός των καραβιών, κρατούσαν και αριστοτεχνικά τρυπημένες αλαούτες (νεροκολοκύθες) με περίτεχνα σχέδια, που φωτίζονταν εσωτερικώς με κεράκι.

Η προσμονή των μικρών καλαντράδων ήταν έντονη σε κάθε σπίτι. Όλοι το ’χαν για καλό να τους λένε τα κάλαντρα έναν γκερεμέ (συνεχώς). Το σημερινό απαράδεκτο κι αντιπαιδαγωγικό «μας τα ’παν άλλοι» δεν ακουγόταν ποτέ παλιότερα, όσο κουραστική κι αν ήταν η επανάληψη. Τ’ απλοχερίσματα για τα παιδιά περιλάμβαναν, όπως πάντα, καρπούς, γλυκά, λιγούδια (λιχουδιές) και μετελλίκια (κέρματα), καθώς και πληθώρα ευχών, που έβγαιναν μέσα από την καρδιά των λαϊκών ανθρώπων.

Ο δικός μας Αϊ-Βασίλης είναι ένας μελαχρινός σαραντάρης Μικρασιάτης, ντυμένος με το τριμμένο μαύρο ράσο του ασκητή, λιπόσαρκος από τη νηστεία, μια τέλεια πνευματική μορφή γεμάτη ύψιστη φιλανθρωπία, που δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με το χοντρομπαλούδικο κοκκινοφορεμένο γεροντάκι της κατανάλωσης και του εμπορίου, τον καρναβαλικό Σάντα Κλάους της βόρειας Ευρώπης. Ο δικός μας δεν μπαίνει στα σπίτια από τις καμινάδες, σαν το ξωτικό, ούτε τρέχει στους πάγους της Αρκτικής, σαν Λάπωνας με τους ταράνδους του, ούτε δέχεται, σαν πλούσιος Αμερικανός θείος, τα γράμματα των παιδιών κι αφήνει δώρα σε κάλτσες κι έλατα.

Είναι ο κορυφαίος πνευματικός αστέρας της Ανατολής, ο μέγας Έλληνας από την Καππαδοκία, που εισακούει τις παρακλήσεις μικρών και μεγάλων και φέρνει την ευτυχία και την αφθονία στον απλό άνθρωπο, τον αληθινά πιστό. «Το της Καισαρείας ιερόν βλάστημα» είναι ο κατεξοχήν φιλάνθρωπος άγιος της Ορθοδοξίας. Γι’ αυτό ο ελληνικός λαός τον λάτρεψε όσο λίγους αγίους, πίστεψε πως «ο Άης Βασίλης γυρνά ουλοτρόυρα τη γης», νιώθει τις ανάγκες κάθε ανθρώπου και ευλογεί κάθε σπιτικό.

Τον ύμνησε με τρόπο εξόχως ποιητικό, όπως στα ακόλουθα ερυθραιώτικα κάλαντα, όπου αναφέρεται η ενασχόληση του Αγίου με τα γράμματα.

Ας μη λησμονούμε ότι ο Μ. Βασίλειος ήταν από τους μεγίστους Πατέρες της Εκκλησίας, λάτρης της αρχαίας ελ­ληνικής γραμματείας. Μέσα από ωραίους συμβολισμούς, παραβολές κι αλληγορίες, έρχεται η αναγέννηση. Ο αμόρφωτος άνθρωπος (κούτσουρο, ξύλο απελέκητο, ξερό δεντρί) γίνεται ξαφνικά, με την ευλογία του Αγίου, πηγή ζωής και πνεύματος, μεταμορφώνεται σε βρύση της γνώσης και «περιστερά σοφίας».

– Βασίλη, πούθεν έρκεσαι και πούθε κατεβαίνεις;
– Από της μάνας μ ’ έρκομαι και στου κιουρού μου πάω.
– Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις, κάτσε να τραγουδήσεις.
– Εγώ γράμματα μάθαινα, τραγούδια δεν ηξέρω.
– Και σαν ηξέρεις γράμματα, ’πέ μας την αρφαβήτα.

Και στο ραβδί τ’ ακούμπησε, κι είπε την αρφαβήτα.
Και το ραβδί ’τανε ξερό, αμέσως ήτρεξε νερό,
χλωρά βλαστάρια ’πέτα – ροδοκόκκινη βιολέτα.
Κι απάνω στα βλαστάρια του και στα περικλωνάρια του
πέρδικες κελαηδούσαν…
Δεν ήσαν μόνο πέρδικες, μόν’ και περιστεράκια…
και λούζαν τον αφέντη ντως, το ρήγα, το λεβέντη ντως,
τον πολυχρονισμένο και στον κόσμο φουμισμένο.

(Αλάτσατα)

Ο «Αϊ-Βασίλης» της Ερυθραίας, ως γνήσιο στιχούργημα του λαού, έχει πολλές παραλλαγές, συχνά δυο, τρεις και τέσσερις στον ίδιο τόπο. Οι περισσότερες μοιάζουν μεταξύ τους τόσο στην εξέλιξη του θέματος (στα λόγια), όσο και στη μουσική (στις μελωδίες), αφού η περιο­χή έχει ενιαία λαϊκή πα­ράδοση. Φυσικά, αυτά τα κάλαντρα δεν έχουν κα­μιά σχέση με τα γνωστά μας λό­για και πλαστά αστικά κάλαντα της Πρωτοχρονιάς. […]

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου ΕΔΩ.

  • Πηγή: Θοδωρής Κοντάρας, Οι γιορτές του Δωδεκάμερου στην Ερυθραία της Ιωνίας / mikrasiatis.gr.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Αρχιτεκτονική πρόταση για το κτήριο Β4 που θα στεγάσει το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού. Δεξιά ο ανδριάντας του Νίκου Καπετανίδη (φωτ.: υπουργείο Πολιτισμού)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Στο ΕΣΠΑ εντάχθηκε το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού στο Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά

19/06/2025 - 2:33μμ
«…αγαπημένα έργα των χειρών τους. Κεραμικά των προσφύγων δημιουργών της Φαληρικής Κιουτάχειας» είναι ο τίτλος της έκθεσης στη Βουλή (φωτ.: Facebook / Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Πώς η Μικρασιατική Καταστροφή «ξανάγραψε» την ιστορία των κεραμικών της Κιουτάχειας – Η φαληρική «Κιουτάχεια»

19/06/2025 - 9:41πμ
Έφοδος ελληνικού Πεζικού κοντά στον ποταμό Ερμό κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία (φωτ.: Γενικό Επιτελείο Στρατού)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

«Απόδειξις επιστροφής εις την πατρίδα…»: Το επαίσχυντο έντυπο που έδιναν οι Τούρκοι σε Έλληνες αιχμαλώτους στη Μικρά Ασία

17/06/2025 - 10:28μμ
Από το φινάλε της παράστασης «Λωξάντρα», της θεατρικής ομάδας του Κέντρου Έρευνας και Μελέτης της Μικρασιατικής Ερυθραίας (φωτ.: theatromusicbooks.blogspot.com)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Η Λωξάντρα στη σκηνή, για τα 100 χρόνια εγκατάστασης των Μικρασιατών στη Νέα Ερυθραία

15/06/2025 - 5:47μμ
Η κύρια όψη του Πολιτιστικού Κέντρου Μικρασιατικής Μνήμης  (φωτ.: Facebook / Νίκος Σταυρέλης)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Το Πολιτιστικό Κέντρο Μικρασιατικής Μνήμης, ένα νέο ορόσημο στην Κόρινθο

14/06/2025 - 10:33μμ
(Φωτ.: limnosfm100.gr)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Λήμνος: Ο Άγιος Δημήτριος τιμά την Παναγιά την Ελεούσα τη Ρεϊζντεριανή

11/06/2025 - 8:37πμ
(Φωτ.: facebook / ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης: Επί σκηνής το δημοτικό ποίημα «Του νεκρού αδελφού» – Μια θεατρική κατάδυση στα σκοτάδια της ψυχής

10/06/2025 - 7:20μμ
(Πηγή: facebook / ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης: Απολυτήριο από το τριτάξιο Διδασκαλείο του Κεντρικού Παρθεναγωγείου Σμύρνης, το έκθεμα του Ιουνίου

9/06/2025 - 8:20μμ
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών: Παρουσίαση του βιβλίου «Γενικόν Προξενείον της Ελλάδος εν Σμύρνη – Προξενικά έγγραφα 1833-1912»

9/06/2025 - 12:50μμ
Επιχρωματισμένη καρτ-ποστάλ εποχής (πηγή: picryl.com)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Νέα Ερυθραία: Η «Λωξάντρα» ζωντανεύει από τη θεατρική ομάδα του ΚΕΜΜΕ

8/06/2025 - 4:00μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ο Τίμος Τζάννες και η Αθηνά Κασκαρέλη (φωτ.: panoulis.gr)

«Φωνάζει ο κλέφτης»: Στο ιστορικό θέατρο «Απόλλων» της Σύρου η κωμωδία του Πόντιου συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά

57 λεπτά πριν
(Φωτ.: facebook/Πολιτιστικός & Μορφωτικός Σύλλογος Νέου Ξεριά)

Ο Νέος Ξεριάς θα γιορτάσει ποντιακά

1 ώρα πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Αργυρώ Αναστασίου)

Eurobasket γυναικών 2025: Βαριά ήττα από τη Γαλλία για την Εθνική

2 ώρες πριν
(Φωτ.: Γιάννης Πεφάνης)

Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας 2025: Χοροί του Πόντου στο 4ο Διεθνές Χορευτικό Αντάμωμα

3 ώρες πριν
Άποψη του χωριού Τσίτη στην επαρχία Χαλδίας του Πόντου. Από άρθρο που δημοσιεύθηκε στα «Ποντιακά φύλλα» (τ. 1936, τχ. 4-5). Ψηφιακό αρχείο Επιτροπής Ποντιακών Μελετών

Το Κουντέν, ένα όρος πλούσιο σε μεταλλεύματα και με καταπράσινο οροπέδιο – Λατρεμένος θερινός προορισμός για τους Τσιτενούς

4 ώρες πριν
(Φωτ.:  ΚΟΕ)

Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα μαραθώνιας κολύμβησης: Πρωταθλητής Ευρώπης ο Χουρδάκης

4 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign