Συνδέονται άμεσα με την παραδοσιακή οργάνωση του παραγωγικού χώρου των αγροτικών κοινοτήτων και με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα κάθε τόπου. Οι ξερολιθικές κατασκευές είναι ένα παγκόσμιο σύμβολο, πλέον και με τη βούλα της UNESCO που θεωρεί ότι πρόκειται για ένα τεκμήριο της σχέσης που συγκροτήθηκε ιστορικά μεταξύ ανθρώπου και περιβάλλοντος, μια «μαρτυρία» του ανθρώπινου μόχθου.
Αυτή την τέχνη που τη βλέπουμε σε διαφορετικές κατασκευές (μονοπάτια, γεφύρια, αναβαθμίδες, σύνολα καλλιεργειών σε πεζούλες, κτίσματα γεωργοκτηνοτροφικής χρήσης, τοίχους αντιστήριξης, ποικίλες κατασκευές που υποστηρίζουν συστήματα διαχείρισης του νερού, περιφράξεις κ.α.) η Διακυβερνητική Επιτροπή κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνεδρίασής που φιλοξενήθηκε στον Μαυρίκιο αποφάσισε να την εντάξει στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας.
Ο φάκελος για την τέχνη της ξερολιθιάς υποβλήθηκε από κοινού από την Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ελβετία, την Ισπανία, την Ιταλία, την Κροατία, την Κύπρο και τη Σλοβενία.
Η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού τονίζει ότι το ελληνικό αγροτικό τοπίο μπορεί να θεωρηθεί πολιτισμικό αγαθό διότι αποτελεί ένα πλέγμα πολιτιστικών εμπειριών και βαθιά στο χρόνο ριζωμένων πολιτισμικών πρακτικών.
Αυτό είναι το έκτο στοιχείο που εγγράφει η χώρα μας στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας: το 2017 αναγνωρίστηκε το ρεμπέτικο, το 2016 οι Μωμόγεροι, το 2015 η τηνιακή μαρμαροτεχνία, το 2014 η μαστιχοκαλλιέργεια στη Χίο και το 2013 η μεσογειακή διατροφή από κοινού με την Ιταλία, την Ισπανία, το Μαρόκο, την Πορτογαλία, την Κύπρο και την Κροατία.
Το φθινόπωρο του 2019 θα εξεταστούν από τις αρμόδιες επιτροπές της UNESCO δύο ακόμα υποψηφιότητες στις οποίες συμμετέχει η Ελλάδα. Πρόκειται για το φάκελο που αφορά την ψαλτική τέχνη (βυζαντινή ψαλτική) και κατατέθηκε από κοινού με την Κύπρο, και το φάκελο για τη μετακινούμενη κτηνοτροφία στη Μεσόγειο και στις Άλπεις που κατατέθηκε από κοινού με την Ιταλία και την Αυστρία.
