Οι αιματοβαμμένες εργατικές εξεγέρσεις στο Σικάγο στα τέλη του 18ου αιώνα και οι αγώνες που ακολούθησαν σε ολόκληρο τον κόσμο έως τη δικαίωση των αιτημάτων της εργατικής τάξης για καλύτερες συνθήκες εργασίας «χάρισαν» στην 1η Μαΐου τον τίτλο της Εργατικής Πρωτομαγιάς. Ωστόσο η Πρωτομαγιά είναι και γιορτή της άνοιξης, με πρωταγωνιστή το μαγιάτικο στεφάνι το οποίο συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης.
Στην αρχαία Ελλάδα τα πλεγμένα κλαδιά και τα στεφάνια δεν έλειπαν από καμία σημαντική εκδήλωση του δημόσιου, ιδιωτικού και θρησκευτικού βίου, σύμφωνα με τον καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας Μιχάλη Τιβέριο.
Στα Θαργήλια, τη διήμερη αγροτική γιορτή προς τιμήν της Άρτεμης και του Απόλλωνα που γινόταν τον Μάιο, οι συμμετέχοντες έφτιαχναν και στεφάνι ανάλογο με το μαγιάτικο. Μόνο που δεν χρησιμοποιούσαν άνθη αλλά κλαδιά οπωροφόρων δέντρων στα οποία τοποθετούσαν και κρεμμύδι και σκόρδο.
Το σκόρδο δεν θα πρέπει να λείπει ούτε από το σύγχρονο στεφάνι και μάλιστα θα πρέπει να είναι κρεμασμένο στη μέση ώστε να φαίνεται, για το μάτι. Άλλωστε σκοπός του μαγιάτικου στεφανιού είναι να φέρει υγεία, καλή τύχη, ευτυχία και ευημερία στους κατοίκους του σπιτιού.
(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Βασίλης Ψωμάς)
Συνήθως όσοι «πιάνουν τον Μάη» κατασκευάζουν το στεφάνι με αγριολούλουδα ή με λουλούδια από τον κήπο που στερεώνουν πάνω σε βέργα από το ευλύγιστο και ανθεκτικό ξύλο της κληματαριάς. Ωστόσο, για να είναι ανθισμένο το σπίτι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται τριαντάφυλλα, γαρίφαλα, βιόλες, πασχαλιές και γεράνια. Η ευτυχία πιστεύεται ότι έρχεται με τα ανθισμένα κλωνάρια από αγιόκλημα ή ελιά, ενώ ένα σπίτι είναι γεμάτο χάρη στα στάχυα, στις μαργαρίτες και στις παπαρούνες. Τέλος για τη γλωσσοφαγιά μπαίνει μια κουκιά με τις ρίζες και τους καρπούς και για την αγάπη των κοριτσιών του σπιτιού ένα κλωνάρι λυγαριάς.
Η τέως διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη τονίζει ότι άλλοι χρησιμοποιούν μόνο πρασινάδα και όχι λουλούδια, για τη γονιμότητα. Μάλιστα στον αγροτικό χώρο δεν ήταν απαραίτητο να πλεχτεί στεφάνι, αρκούσε μια δέσμη από χλωρά κλαδιά ελιάς, συκιάς, νεραντζιάς, πορτοκαλιάς, μαζί με λουλούδια. Αποτρεπτικές για το κακό θεωρούνται και οι τσουκνίδες.
Μόνο στα σπίτια που έχουν πένθος δεν φτιάχνουν μαγιάτικο στεφάνι. Εάν δεν το ζηλέψει ο γείτονας ώστε να το κλέψει και να το βάλει στη δική του πόρτα παραμένει στη θέση του μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού προτού παραδοθεί στη φωτιά για τον Αϊ-Γιάννη τον Κλήδονα.