pontosnews.gr
Τρίτη, 15/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Βυζαντινές εικόνες της Γέννησης του Χριστού στην Κύπρο (φωτο)

23/12/2017 - 7:53μμ
Βυζαντινές εικόνες της Γέννησης του Χριστού στην Κύπρο (φωτο)
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Στην εκκλησία της Παναγίας του Άρακος, που εικονογραφήθηκε περί το 1192 μ.Χ , σώζεται, σύμφωνα με τον βυζαντινολόγο, δρ Χριστόδουλο Χατζηχριστοδούλου, η πιο παλιά ακέραιη παράσταση της Γεννήσεως στην Κύπρο. Η αγία του Χριστού Γέννησης, η οποία κατά τον Μέγα Βασίλειο αποτελεί «κοινή εορτή πάσης της κτίσεως και την γενέθλιο ημέρα της ανθρωπότητας» , αποτελεί μια από τις πιο συχνές σκηνές στην τέχνη των ορθοδόξων εκκλησιών σ’ ολόκληρο τον κόσμο.

Η Γέννηση του Θεανθρώπου απεικονίζεται όχι μόνο σε εντοίχια ψηφιδωτά, τοιχογραφίες, φορητές εικόνες και μικρογραφίες χειρογράφων, αλλά και σε άλλα είδη τέχνης εκτός από τη ζωγραφική, όπως σε χρυσοκεντήματα, σε είδη αργυροχοΐας και ξυλόγλυπτα, όπου με άλλα μέσα και χωρίς τη δυνατότητα της απόδοσης λεπτομερειών, που έχει ο χρωστήρας, δίνεται με πιο απλοποιημένο τρόπο το μήνυμα των Χριστουγέννων.

«Η Παρθένος σήμερον τον υπερούσιον τίκτει, και η γη το Σπήλαιον, τω απροσίτω προσάγει Άγγελοι μετά Ποιμένων δοξολογούσι. Μάγοι δε μετά αστέρος οδοιπορούσι». Το Χριστουγεννιάτικο κοντάκιο θέτει ήδη το θείο συμβάν μέσα από το λόγο.

Η κτίση συμμετέχει στο μυστήριο της Γεννήσεως του Θεού, γύρω από τη φάτνη του Θεανθρώπου. Όλα τα κτίσματα σκύβουν εκστατικά και προσφέρουν δείγματα ευλάβειας: «οι Άγγελοι τον ύμνον, οι ουρανοί τον Αστέρα, οι Μάγοι τα δώρα, οι Ποιμένες τα θαύμα, η γη το σπήλαιον, η έρημος τη φάτνην, ημείς δε Μητέραν Παρθένον». Προστίθενται, ακόμα, τα ζώα, τα φυτά, που εκπροσωπούν το ζωικό και φυτικό βασίλειο.


Γέννηση, τοιχογραφία (15ος αιώνας), Μονής Αντιφωνητή. Συλήθηκε όπως και άλλοι ναοί από τον Αϊντίν Ντικμέν.
Η φωτογραφία είναι πριν από το 1974

Σύμφωνα με την δρ Δήμητρα Παπανικόλα-Μπακιρτζή, διευθύντρια του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου Λευκωσίας, και τον δρ Χριστόδουλο Χατζηχριστοδούλου, λειτουργό του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου, σε βραχώδες τοπίο εικονίζεται σπήλαιο με τη Θεοτόκο πάνω σε στρωμνή και το Χριστό δίπλα της σπαργανωμένο σε φάτνη. Έξω από το σπήλαιο διαδραματίζονται διάφορες σκηνές, που συνδέονται με το γεγονός της Γεννήσεως. Οι ποιμένες δέχονται από τους αγγέλους το χαρμόσυνο άγγελμα. Οι σοφοί Μάγοι από την Ανατολή, Βαλτάσαρ, Μελχιόρ και Γάσπαρ έρχονται καθοδηγούμενοι από τον αστέρα να προσφέρουν τα πολύτιμα δώρα τους, χρυσό και λίβανο και σμύρνα, στο νεογέννητο Θείο Βρέφος.

Στο κάτω μέρος της παράστασης της Γεννήσεως εικονίζονται δύο ακόμα σκηνές, παρμένες από την ιερά παράδοση. Αριστερά ο Ιωσήφ καθισμένος κοιτάζει σκεπτικός και εκστατικός την εκ Παρθένου Γέννηση του Θεανθρώπου. Δεξιά απεικονίζεται το πρώτο λουτρό που δέχεται ο Χριστός ως βρέφος.

Η στάση της Παναγίας δηλώνει δογματικές αντιλήψεις. Η Παναγία εικονίζεται άλλοτε καθισμένη κοντά στη φάτνη, άλλοτε ανακεκλιμένη, άλλοτε γονατιστή και πιο σπάνια να θηλάζει. Στις περιπτώσεις που η Παναγία εικονίζεται να κάθεται δείχνοντας ότι δεν πέρασε τις ωδίνες του τοκετού, τονίζεται η θεία προέλευση του Χριστού από την Παρθένο Μητέρα Του.


Φορητή εικόνα από το χωριό Πελέντρι (14ος αιώνας)

Τέτοια περίπτωση, σημειώνουν οι Δ. Μπακιρτζή και Χ. Χατζηχριστοδούλου, είναι η απεικόνιση της Παναγίας στη σκηνή της Γεννήσεως στην εκκλησία της Παναγίας του Μουτουλλά, κοντά στην οροσειρά του Τροόδους. Οι περισσότερες, ωστόσο,παραστάσεις δείχνουν την Παναγία ξαπλωμένη σε στρωμνή να ξεκουράζεται, αποδεικνύοντας την ανθρώπινη φύση του Χριστού, την ενανθρώπιση του θείου και την πραγματικότητα του γεγονότος.

Γύρω από το κεντρικό θέμα με την Παναγία και τον Χριστό, η απεικόνιση συμβάντων με μη ιερά πρόσωπα δίνει την ευχέρεια στον τεχνίτη να αποδώσει χαριτωμένες βουκολικές κυρίως σκηνές και να αποτυπώσει με αφέλεια και ρεαλισμό στοιχεία και στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής.

Μέσα από τις απεικονίσεις της Γεννήσεως μπορεί κανείς να παρακολουθήσει την πορεία της βυζαντινής τέχνης και ειδικότερα της ζωγραφικής στην Κύπρο, επισημαίνουν οι δύο επιστήμονες.

Όπως εξηγούν, κατά τον 11ο και 12ο αιώνα «η Κύπρος βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της Κωνσταντινούπολης και έχει στενές σχέσεις με αυτή»

Αυτοκράτορες και υψηλά ιστάμενοι αξιωματούχοι γίνονται ιδρυτές μονών και αναλαμβάνουν τη δαπάνη ανέγερσης και τοιχογράφησης εκκλησιών. Κωνσταντινουπολίτες ζωγράφοι έρχονται να ιστορήσουν ναούς και μοναστήρια. Ανάμεσα τους ζωγραφισμένη στα 1192 και η εκκλησία της Παναγίας του Άρακος στην οποία σώζεται η πιο παλιά ακέραιη παράσταση της Γεννήσεως στην Κύπρο. Η υστεροκομνήνεια παράδοση επιβιώνει στην Κύπρο και μετά την κατάληψή της από τους Σταυροφόρους στα 1911.

Παράλληλα, η Κύπρος αποκομμένη από την τέχνη της πρωτεύουσας δέχεται επιδράσεις από την Ανατολή και τη λεγόμενη σταυροφορική τέχνη. Δείγμα της ζωγραφικής αυτής είναι τοιχογραφίες στην εκκλησία της Παναγίας του Μουτουλλά (1280). Κατά τον 14ο αιώνα οι επαφές με το Βυζάντιο αποκαθίστανται εν μέρει και η ζωγραφική της Κύπρου γνωρίζει την παλαιολόγεια τέχνη.

Εξάλλου, Κύπριοι σπουδάζουν στην Ιταλία και γνωρίζουν την τέχνη και τις αντιλήψεις της Αναγέννησης. Τις σχέσεις αυτές μαρτυρεί σειρά τοιχογραφιών, όπως αυτές στο παρεκκλήσιο του Ακαθίστου Ύμνου στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή, στον Καλοπαναγιώτη, γύρω στα 1500.

Στο β΄ μισό του 15ου αιώνα αναπτύσσεται η κυπριακή σχολή ζωγραφικής, η οποία διατηρεί αφενός τη μακροχρόνια παράδοση της βυζαντινής ζωγραφικής και αφετέρου αφομοιώνει τις επιδράσεις της ιταλικής τέχνης. Η τέχνη αυτή έδωσε μεγάλο αριθμό τοιχογραφιών και φορητών εικόνων σ΄ ολόκληρη την Κύπρο. Μεταξύ αυτών οι τοιχογραφίες του καθολικού της Μονής Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο, οι τοιχογραφίες στην εκκλησία του Σταυρού του Αγιασμάτι στην Πλατανιστάσα, της εκκλησίας της Παναγίας στο Παλαιχώρι και άλλες.


Από την Παναγία Καλαβασού (1784)

Η Ορθόδοξη κατ’ Ανατολάς Εκκλησία χρησιμοποιεί ξύλινους φορητούς πίνακες με θρησκευτικές παραστάσεις, όπως τα επιστύλια, που τοποθετούσαν πάνω από το τέμπλο, οι φορητές εικόνες για το εικονοστάσι και το προσκυνητάρι. Το θέμα της Γεννήσεως απαντάται σε επιστύλια, ήδη από τον 14ο αιώνα. Η δημιουργία των ψηλών ξυλόγλυπτων εικονοστασίων κατά τον 16ο αιώνα συμπεριέλαβε και εικόνες από τη ζωή του Χριστού, το Δωδεκάορτο. Ανάμεσα στις εικόνες της Γεννήσεως ξεχωρίζουν αυτές από τη Δερύνεια, το Κλωνάρι και το Κούρδαλι.

Στα 1571 η Κύπρος καταλαμβάνεται από τους Τούρκους και υπάγεται υπό το ίδιο καθεστώς με τον υπόλοιπο βυζαντινό κόσμο. Η βυζαντινή παράδοση επιβιώνει αναπτύσσοντας την τοπική μεταβυζαντινή τέχνη, όπως αυτή παρουσιάζεται μέσα από εικόνες, χρυσοκεντήματα, έργα ξυλογλυπτικής και αργυροχρυσοχοΐας. Δείγμα ύστερης μεταβυζαντινής ζωγραφικής στην Κύπρο είναι οι τοιχογραφίες του καθεδρικού ναού του Αγίου Ιωάννου των ετών 1740-1750 στη Λευκωσία, όπως επίσης και σειρά φορητών εικόνων.

  • Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Η πριγκίπισσα Όλγα βλέπει το άψυχο σώμα του συζύγου της πρίγκιπα Ιγκόρ σε σκίτσο του Vasily Surikov (1848–1916) που φιλοτεχνήθηκε το 1915 (πηγή: en.wikipedia.org/wiki)
ΠΙΣΤΗ

Αγία Όλγα: Σήμερα τιμάται η μνήμη της ισαποστόλου που άνοιξε το δρόμο για τον εκχριστιανισμό των Ρώσων

11/07/2025 - 9:45πμ
(Πηγή: www.nif.gr)
ΠΙΣΤΗ

Νέα Φιλαδέλφεια: Υποδοχή ιερού λειψάνου εκ της χειρός του Αγίου Νεκταρίου από τα Βουρλά

8/07/2025 - 1:00μμ
Ο πρόεδρος της Εφορείας των ΓΑΚ καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας Δημήτρης Σωτηρόπουλος και η αν. Γενική Διευθύντρια των ΓΑΚ Αμαλία Παππά με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο (φωτ.: facebook/Γενικά Αρχεία Κράτους)
ΠΙΣΤΗ

Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους στο Οικουμενικό Πατριαρχείο

6/07/2025 - 11:29πμ
(Φωτ.: EPA / Βατικανό)
ΠΙΣΤΗ

Ιταλία: Αντιπροσωπεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Βατικανό για τη γιορτή των Αγίων Πέτρου και Παύλου

28/06/2025 - 8:20μμ
Το λείψανο από το χέρι του Αγίου Ευγένιου του Τραπεζούντιου (φωτ.: Ιερά Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς)
ΠΙΣΤΗ

Το λείψανο του Αγίου Ευγένιου του Τραπεζούντιου στην Κάτω Ποταμιά

25/06/2025 - 11:40πμ
Συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου  με τον πάπα Λέοντα ΙΔ', στο Βατικανό (φωτ.: Vatican Media)
ΠΙΣΤΗ

Την ευαρέσκειά του για την κοινή παρουσία με τον Βαρθολομαίο στη Νίκαια εξέφρασε ο πάπας Λέων

22/06/2025 - 10:12μμ
Στιγμιότυπο από παλιότερη υποδοχή της ιερής εικόνας του Αγίου Ιωάννη του Τραπεζούντιου (φωτ.: facebook/Δέσποινα Στεφανίδου)
ΠΙΣΤΗ

Το Λάκκωμα ετοιμάζεται να υποδεχθεί τον Άγιο Ιωάννη τον Τραπεζούντιο

22/06/2025 - 12:27μμ
Η υπό ανασύσταση ιερά μονή Αγίου Ιωάννου Βαζελώνος στον Άγιο Δημήτριο Ελλησπόντου Κοζάνης (φωτ.: bazelonas.blogspot.com)
ΠΙΣΤΗ

Άγιος Ιωάννης Βαζελώνα: Στις 23 και 24 Ιουνίου ο 1.755ος πανηγυρικός εορτασμός στην υπό ανασύσταση ιερά μονή Κοζάνης

22/06/2025 - 8:59πμ
ΠΙΣΤΗ

Θεσσαλονίκη: Επιστημονική εσπερίδα για τον Άγιο Γεώργιο στη Νεάπολη

18/06/2025 - 6:40μμ
Στιγμιότυπο από τη θεία λειτουργία (φωτ.: Σωματείο «Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα»)
ΠΙΣΤΗ

Το Άγιο Πνεύμα φώτισε και φέτος τον Άγιο Γεώργιο Περιστερεώτα

11/06/2025 - 1:25μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Τα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ (φωτ.: EUROKINISSI/Τατιάνα Μπόλαρη)

Επιδοτήσεις ΟΠΕΚΕΠΕ: Το μαφιόζικο τηλεφώνημα του «Φραπέ» – Έβγαλα 500.000, αν την σκότωνα θα ήμουν έξω

20 λεπτά πριν
O Φρανσουά Μπαϊρού ανακοινώνει τα μέτρα για τη διάσωση της γαλλικής οικονομίας (φωτ.: X / 
François Bayrou)

Γαλλία: Μέτρα-σοκ για τη μείωση του ελλείμματος – Περικοπές, μείωση του Δημοσίου, κατάργηση αργιών

45 λεπτά πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μάρκος Χουζούρης)

Τρομερή κίνηση των Ελλήνων διεθνών – Δίνουν μέρος του πριμ στην οικογένεια του Μπάλντοκ

1 ώρα πριν
Το αγόρι με την ποντιακή λύρα που κοιτάζει ψηλά αποτελεί μέρος της σύνθεσης που δημιούργησε ο Γιώργος Κικώτης, στο μνημείο της Λαμίας για τη Γενοκτονία των Ποντίων (φωτ.: Facebook / Ένωση Ποντίων Φθιώτιδας)

«Πόντος, έν’ άστρον φωτεινόν» στο Δημοτικό Θέατρο Καρπάθου

2 ώρες πριν
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν ανταλλάσσει χειραψία με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ (φωτ.: Γραφείο Τύπου Πρωθυπουργού της Αρμενίας)

Ο Πούτιν φίλιωσε δύο ορκισμένους εχθρούς – Πώς η Ρωσία «χάνει» τον Νότιο Καύκασο

2 ώρες πριν
Ο ευρωβουλευτής Νίκος Παπανδρέου σε εκδήλωση των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών στο Ζάππειο, 22 Δεκεμβρίου 2023 (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αλέξανδρος Μπελτές)

Γενοκτονία των Αρμενίων: Απάντηση του Ν. Παπανδρέου και ευρωβουλευτών στον Τούρκο πρέσβη

2 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign