Είναι λάθος του Ερντογάν η έλευσή του στην Ελλάδα, αν φυσικά η πολιτική ηγεσία της χώρας αντιμετωπίσει τον Τούρκο πρόεδρο χωρίς τις συμπλεγματκές συστολές.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε κακή οικονομική κατάσταση αλλά η γεωπολιτική της θέση ολοένα και αναβαθμίζεται.
Στην αναβάθμιση αυτή ο Τούρκος πρόεδρος συνεισέφερε τα μέγιστα. Η υπερφίαλη πολιτική του οδήγησε σε κρίση τις σχέσεις του με τους Αμερικανούς. Η ρήξη δεν έχει περάσει, όπως όλα δείχνουν, τις κόκκινες γραμμές, αλλά η Τουρκία αντιμετωπίζεται διαφορετικά από τα κέντρα λήψης αποφάσεων στην Ουάσινγκτον.
Η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα είναι σημάδι αδυναμίας του Τούρκου προέδρου, για τους εξής λόγους:
- Τέτοιου είδους επισκέψεις, στις οποίες εμπλέκονται χώρες όπως η Ελλάδα, δεν γίνονται χωρίς την ενημέρωση των ΗΠΑ. Άρα, υπάρχει η παρότρυνση της υπερδύναμης. Προς τι; Ορισμένες πηγές πιστεύουν πως στο επίκεντρο των συνομιλιών θα βρεθεί το Κυπριακό. Οι λύσεις που διαφαίνονται είναι αρνητικές για τους Ελληνοκύπριους. Αλλά και ο Ερντογάν διεκδικεί κάτι περισσότερο να πάρει. Ή, μάλλον, τα διεκδικεί όλα. Μέχρι τώρα η αδιαλλαξία του βοηθούσε στο σημερινό status. Το οποίο μπορεί να μην είναι αποδεκτό, φαίνεται όμως καλύτερο από την επιδιωκόμενη λύση.
- Δεύτερον, η επίσκεψη γίνεται σε μια στιγμή που ο πρώην ταμίας του Ερντογάν Ρεζά Ζαράμπ ενοχοποιεί τον Τούρκο πρόεδρο στην υπόθεση παραβίασης του εμπάργκο στο Ιράν. Στην καλύτερη (για τον Ερντογάν) περίπτωση, ο Τούρκος πρόεδρος θα κληθεί να καταθέσει στο δικαστήριο, και στη χειρότερη θα του απαγγελθεί κατηγορία. Στη δεύτερη αυτή περίπτωση θα χρειαστεί να προσαχθεί στην αμερικανική δικαιοσύνη. Που σημαίνει πως ο Ερντογάν δεν θα μπορεί να βγει από τη χώρα του.
- Στο εσωτερικό της Τουρκίας ο Ερντογάν έχει κατηγορηθεί από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης για δημιουργία offshore εταιρίας από συγγενείς του στην οποία μεταβιβάστηκαν 30 δισ. δολάρια. Τέτοιου είδους στοιχεία από κάπου παραδίδονται. Όπως με την άνοδό του κάποιες υπηρεσίες, στο εσωτερικό του βαθέος κράτους, του παρείχαν πληθώρα στοιχείων ενοχοποιητικών του κεμαλικού παρακράτους, έτσι και τώρα, κατά την πτώση του, οι ίδιες ή άλλες υπηρεσίες φροντίζουν με τον ίδιο τρόπο την αποδόμησή του.
- Η οικονομία της Τουρκίας διέρχεται μια αξιοσημείωτη κρίση η οποία θα βαθύνει με τις αναμενόμενες εξελίξεις.
- Σε μελέτη του γνωστού Atlantic Council για την αμερικανική πολιτική στα Βαλκάνια, η Τουρκία, μαζί με τη Ρωσία, τίθενται στο ρόλο των δυνάμεων που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν οι ΗΠΑ στην περιοχή.
Συγκεκριμένα, η σχετική μελέτη εκφράζει τις αμερικανικές ανησυχίες για την προσπάθεια της Άγκυρας να αποκτήσει επιρροή στην Αλβανία και τη Βοσνία.
Με όλες αυτές τις φανερές και άλλες κρυφές αδυναμίες του Τούρκου προέδρου, με την έλευσή του στην Αθήνα το μόνο που επιδιώκει είναι να δείξει πως δεν είναι απομονωμένος. Πως οι επαφές του δεν είναι μόνο με τις εμπόλεμες χώρες στη μεσανατολική κρίση και με τον Ρώσο πρόεδρο, ο οποίος είναι αδύνατον να βλέπει τον Ερντογάν ως ισοδύναμο εταίρο. Ο εγκλωβισμός του στη ρωσική πολιτική θα του στοιχίσει.
Οι ΗΠΑ μπορεί να φάνηκαν αδύναμες στη συριακή κρίση αλλά θα έκανε μεγάλο λάθος όποιος θεωρούσε πως χάνουν το status της ισχυρότερης υπερδύναμης.
Η Ρωσία βγαίνει ενισχυμένη από την εμπλοκή της στη συριακή τραγωδία αλλά βιάζεται να αποχωρήσει από την περιοχή και να διατηρήσει μόνο τις δυνάμεις που της είναι αναγκαίες. Η Μόσχα αντιλαμβάνεται τους κινδύνους που έχει η υπερεπέκταση σε οικονομίες όπως η δική της και σε κράτη με το δικό της αριθμητικό μέγεθος.
Ο «πόλεμος των άστρων», άλλωστε, και η κούρσα των εξοπλισμών την οποία ακολούθησε το σοβιετικό καθεστώς, λειτούργησαν ως το κερασάκι στην τούρτα για της ΕΣΣΔ. Είναι ακόμη νωπά στη συλλογική ρωσική μνήμη. Οι δορυφόροι χρειάζονται διαρκή υποστήριξη και ενίσχυση και αυτό αποτελεί αιμορραγία για τη χώρα που επιδιώκει το ρόλο της υπερδύναμης.
Ωστόσο, χωρίς αμφιβολία, η Ρωσία εξέρχεται ενισχυμένη από την κρίση στη Μέση Ανατολή. Για το αμερικανικό think tank (Atlantic Council) η Μόσχα θα επιδιώξει να αποκτήσει επιρροή στα Βαλκάνια και γι’ αυτό μια νέα αμερικανική πολιτική στην περιοχή αυτή είναι επιβεβλημένη.
Το Atlantic Council, του οποίου την επιρροή στην αμερικανική πολιτική η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Βελιγράδι έσπευσε να μειώσει, προτείνει στρατιωτική εγκατάσταση των ΗΠΑ στο στρατόπεδο Brondsteel στο Κοσσυφοπέδιο. Θα θυμάστε όσα λέγονταν την περίοδο που κατασκευαζόταν το τεράστιο αυτό στρατόπεδο. Το εγκατέλειψαν και έφυγαν οι Αμερικανοί, και τώρα η δεξαμενή σκέψης που προαναφέραμε προτείνει την επαναλειτουργία του.
Τι θα επιτύχουν οι ΗΠΑ με τη στρατιωτική παρουσία εκεί;
Καταρχάς, σύμφωνα με την πρόταση που προαναφέραμε, η στρατιωτική αυτή παρουσία θα βοηθήσει στη σταθεροποίηση των Βαλκανίων. Για τους αναλυτές της πρότασης, σταθεροποίηση δεν έχει επιτευχθεί. Η ρευστότητα που παρατηρείται μπορεί να αποσταθεροποιήσει χώρες και περιοχές όπως τα Σκόπια και το Κοσσυφοπέδιο και να ευνοήσει μια ρωσική διείσδυση.
Κατά το σχετικό δημοσίευμα «Τα στρατεύματα θα χρησιμοποιηθούν τόσο για την ενίσχυση των δυνατοτήτων των τοπικών Αρχών να αντιμετωπίσουν την τρομοκρατία μέσω της εκπαίδευσης και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών όσο και για την παροχή βοήθειας σε ανθρωπιστικές καταστροφές, αν προκύψουν».
Επίσης, και πάντα κατά την πρόταση, οι ΗΠΑ θα πρέπει να επιδιώξουν να αποσπάσουν από την επιρροή της Μόσχας τη Σερβία και αυτός θα μπορούσε να είναι ένας άλλος σοβαρός λόγος της αμερικανικής παρουσίας.
Αυτή η απόσπαση στρατιωτικά δεν μπορεί να γίνει αλλά, προφανώς, στην Ουάσινγκτον επικρατεί το δόγμα ότι η στρατιωτική παρουσία ενισχύει τις διπλωματικές προσπάθειες.
Το Atlantic Council θεωρεί πολύ σημαντική τη Σερβία για τις ΗΠΑ.
Η πρόταση όπως έχει διατυπωθεί δεν έχει γίνει δημοσίως γνωστή παρά με δημοσίευμα του Radio Free Europe. Έτσι, δεν είναι σαφές αν το λάθος που περιέχει και έχει σχέση με την Ελλάδα (μιλά για διαφορά της Ελλάδας με το Μαυροβούνιο, αντί, προφανώς, με τα Σκόπια) είναι του συντάκτη της πρότασης ή του μέσου που την μετέδωσε.
Αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Άλλες συστάσεις του Ατλαντικού Συμβουλίου προέτρεψαν τις Ηνωμένες Πολιτείες να διαδραματίσουν το ρόλο του “έντιμου μεσολαβητή”, ειδικά σε μακροχρόνιες διαμάχες μεταξύ Μαυροβουνίου και Ελλάδας και μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου».
Σε αυτό το ευρύτερο περιβάλλον, είναι περισσότερο από σαφές πως η Αθήνα βρίσκεται σε ευνοϊκή θέση να μη συναινέσει στην επιθυμία του Τούρκου προέδρου να επισκεφθεί και να δημιουργήσει προβλήματα στη Θράκη.
Η μειονότητα είναι ελληνικό ζήτημα και οι άνθρωποί της Έλληνες πολίτες. Η ελληνική πολιτεία θα πρέπει να φροντίσει να απολαύουν των δικαιωμάτων τους ως Ελλήνων πολιτών και των ιδιαίτερων δικαιωμάτων τους ως μελών της μειονότητας.
Ο Ερντογάν δεν έχει κανέναν λόγο να τους επισκεφτεί. Στην εξωτερική πολιτική χάρες σε κακόβουλες πολιτικές δεν γίνονται. Αρκεί αυτή που έκαναν οι βασιλείς, όταν έδωσαν το όνομα του προκατόχου του Ερντογάν, Τζελάλ Μπαγιάρ, στο μειονοτικό Γυμνάσιο-Λύκειο Ξάνθης.
Ας συνειδητοποιήσει η Τουρκία, και όχι μόνο ο Ερντογάν, πως είναι τυχερή που έχει έναν γείτονα όπως η Ελλάδα.
