Τα Σάταλα ήταν ελληνική πόλη της Χαλδίας στην ποντιακή ενδοχώρα, στις πηγές των ποταμών Λύκου και Άκαμψι, την περιοχή όπου μεγαλούργησε ο Διγενής Ακρίτας. Επί Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας αποτέλεσε το σημαντικότερο στρατιωτικό κέντρο, έδρα ρωμαϊκών λεγεώνων, στα όρια του Πόντου, της Μικρής και Μεγάλης Αρμενίας.
Στην περιοχή, κοντά στη σημερινή κώμη Σαντάκ, σώζονται ερείπια της αρχαίας πόλης.
Πρόσφατα, κατά τη διάρκεια ανασκαφών που έγιναν στο πλαίσιο εργασιών ανακατασκευής κέντρου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, ανακαλύφθηκε η καλύπτρα σαρκοφάγου πιθανόν του 4ου αι., στην οποία υπάρχει επιγραφή στα ελληνικά, γεγονός που αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι η ρωμαϊκή εξουσία δεν κατόρθωσε στην περιοχή αυτή να εκτοπίσει την ελληνική γλώσσα.
Σημειώνεται ότι στην περιοχή λατρευόταν η θεά Αφροδίτη, απόδειξη της παρουσίας Ελλήνων από την κλασική περίοδο.
Μπρούντζινο άγαλμα της θεάς Αφροδίτης που βρέθηκε στα Σάταλα και φυλάσσεται στο Βρετανικό Μουσείο (φωτ.: commons.wikimedia.org)
