Η Τουρκία προειδοποίησε εκ νέου ότι θα υπάρξουν αντίποινα «με τους πιο σκληρούς τρόπους» στο μπλόκο της Ολλανδίας στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών και την υπουργό Οικογενειακών Υποθέσεων, όπως ανακοίνωσε την Κυριακή ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντρίμ. «Έχουμε διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση με τον πιο έντονο τρόπο και έχει μεταφερθεί στις ολλανδικές Αρχές ότι θα υπάρξουν αντίποινα με τους πιο σκληρούς τρόπους […] Θα απαντήσουμε αναλόγως σε αυτή την απαράδεκτη συμπεριφορά», τόνισε ο Γιλντιρίμ σε ανακοίνωσή του.
Η Ολλανδία κατήγγειλε τη νύχτα του Σαββάτου ως «ανεύθυνη» την επίσκεψη της Τουρκάλας υπουργού Οικογενειακών Υποθέσεων στο Ρότερνταμ.
«Η επίσκεψη της Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά ήταν ανεύθυνη. Μέσω επικοινωνίας με τις τουρκικές Αρχές τις ενημερώσαμε επανειλημμένα ότι η Καγιά δεν ήταν ευπρόσδεκτη στην Ολλανδία […] Παρόλα αυτά εκείνη αποφάσισε να ταξιδέψει», ανέφερε η ολλανδική κυβέρνηση σε ανακοίνωσή της.
Έπειτα από διαβουλεύσεις που είχε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε με τον υπουργό Εξωτερικών του, τον Μπερτ Κέντερς, αποφάσισαν «ότι η κυρία Καγιά θα λάβει την εντολή να εγκαταλείψει τη χώρα μέσω των γερμανικών συνόρων», συνέχιζε η ανακοίνωση της κυβέρνησης.
Διαδηλώσεις υπέρ του Ερντογάν
Την ίδια ώρα ολλανδικές αστυνομικές δυνάμεις πραγματοποιούσαν επιχείρηση για να διαλύσουν συγκένρωση που πραγματοποιήθηκε υπέρ του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο τουρκικό προξενείο στο Ρότερνταμ, με αφορμή την απόφαση της ολλανδικής κυβέρνησης. Σχεδόν χίλιοι διαδηλωτές κρατώντας τουρκικές σημαίες συγκεντρώθηκαν κοντά στο τουρκικό προξενείο, προτού διαλυθούν από την αστυνομία, η οποία έκανε χρήση αντλιών νερού.
Και στην Κωνσταντινούπολη περίπου χίλιοι υποστηρικτές του Ερντογάν συγκεντρώθηκαν μπροστά από το Ολλανδικό προξενείο φωνάζοντας συνθήματα κατά της Ολλανδίας. Σύμφωνα με τις εικόνες που μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο NTV, διαδηλωτές πέταξαν αυγά και πορτοκάλια και στην ολλανδική πρεσβεία στην Άγκυρα.
Υποστηρικτές του Ερντογάν φωνάζουν συνθήματα κατά της Ολλανδίας έξω από το ολλανδικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη (φωτ.: EPA / Sedat Suna)
Το ιστορικό της κρίσης
Όλα ξεκίνησαν όταν η ολλανδική κυβέρνηση αποφάσισε να μην επιτρέψει την προσγείωση στο αεροδρόμιο του Ρότερνταμ του αεροσκάφους που μετέφερε τον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος θα μιλούσε σε συγκέντρωση υποστηρικτών του Ερντογάν. Οι Ολλανδικές Αρχές είχαν ήδη ανακοινώσει ότι δεν θα επέτρεπαν την πραγματοποίηση της συγκέντρωσης, ο Τσαβούσογλου όμως επέμεινε να κάνει το ταξίδι. Σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu, η Ολλανδία, πάντως, πριν ακυρώσει την πτήση, πρότεινε στον Τσαβούσογλου η ομιλία να γίνει σε πολύ στενό κύκλο, μέχρι 50 ατόμων, τα ονόματα των οποίων δεν θα έπρεπε να γνωστοποιηθούν στις ολλανδικές αρχές. Ωστόσο, η Άγκυρα την απέρριψε.
Η επίσκεψη Τσαβούσογλου τροφοδοτούσε εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών εδώ και αρκετές ημέρες, με τη Χάγη να αρνείται να δεχθεί μια κυβερνητική επίσκεψη με στόχο «να διεξάγει πολιτική εκστρατεία για ένα δημοψήφισμα».
Το απόγευμα του Σαββάτου ο Ερντογάν αντέδρασε καταγγέλλοντας τους Ολλανδούς ως «φασίστες» και «απομεινάρια του ναζισμού».
Δηλώσεις τις οποίες ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε χαρακτήρισε «τρελές» και «απαράδεκτες», ενώ τις καταδίκασε και ο δήμαρχος του Ρότερνταμ.
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της Χάγης ότι δεν επιτρέπει στο αεροπλάνο του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών να προσγειωθεί, η Άγκυρα απάντησε αποκλείοντας την πρόσβαση στην ολλανδική πρεσβεία και το προξενείο «για λόγους ασφαλείας». Εξάλλου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι δεν επιθυμεί «για κάποιο χρονικό διάστημα» την επιστροφή στην Άγκυρα του Ολλανδού πρεσβευτή, που βρίσκεται σε άδεια.
Ολλανδοί αστυνομικοί διαλύουν τη συγκέντρωση υποστηρικτών του Ερντογάν, έξω από το τουρκικό προξενείο στο Ρότερνταμ (φωτ.: ( EPA / Bas Czerwinski)
Τελικά ο Τσαβούσογλου κατάφερε να προσγειωθεί το βράδυ του Σαββάτου στην πόλη Μετς στην ανατολική Γαλλία, όπου αναμένεται να συμμετάσχει την Κυριακή σε μια εκδήλωση, έπειτα από πρόσκληση της τοπικής πτέρυγας της Ένωσης Ευρωπαίων Τούρκων Δημοκρατών, που διοργανώνει προεκλογικές συγκεντρώσεις για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν.
Μια γαλλική διπλωματική αρχή επιβεβαίωσε ότι «ο (σ.σ. Γάλλος) υπουργός Εξωτερικών ενημερώθηκε για την έλευση του Τούρκου υπουργού», υπογραμμίζοντας ότι «το γεγονός ότι ο Τούρκος υπουργός θα μπορέσει να κάνει τη συγκέντρωσή του […] πηγάζει από την ελευθερία του συναθροίζεσθαι».
Το δημοψήφισμα στην Τουρκία και οι εκλογές στην Ολλανδία
Η τουρκική κυβέρνηση βασίζεται στην εκστρατεία της στην Ευρώπη για να πείσει τη διασπορά να ψηφίσει «ναι» στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου για την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου. Η προεκλογική εκστρατεία του Ερντογάν όμως έχει προκαλέσει εντάσεις όχι μόνο με την Ολλανδία, αλλά και με τη Γερμανία, καθώς πολλές γερμανικές πόλεις ακύρωσαν εκδηλώσεις υπέρ του Τούρκου προέδρου.
Σημειώνεται τέλος ότι η κρίση μεταξύ Ολλανδίας και Τουρκίας ξεσπά λίγες ημέρες πριν τις ολλανδικές βουλευτικές εκλογές της Τετάρτης, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκε το ισλάμ. Το αντιισλαμικό, ακροδεξιό κόμμα του Γκέερτ Βίλντερς εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις να κερδίζει τη δεύτερη θέση.