Ολοκληρώθηκε η κηδεία του Φιντέλ Κάστρο στο Σαντιάγο ντε Κούμπα, λίκνο της κουβανικής επανάστασης που βρίσκεται στα ανατολικά της χώρας. Η τελετή ήταν απλή και κλειστή και σηματοδότησε το τέλος του εννιαήμερου εθνικού πένθους μετά το θάνατο του πρώην ηγέτη της Κούβας, στις 25 Νοεμβρίου.
«Δεν εκφωνήθηκαν λόγοι, ήταν πολύ απλή τελετή, ήταν μόνο η τέφρα που ενταφιάστηκε. Εκεί ήταν η οικογένειά του, η κυβέρνηση και δίπλα όλοι οι αξιωματούχοι», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η υπουργός Οικολογίας της Γαλλίας Σεγκολέν Ρουαγιάλ, η οποία εκπροσώπησε τη γαλλική κυβέρνηση στην τελετή.
Η κηδεία ξεκίνησε περίπου στις 7 το πρωί (τοπική ώρα) της Κυριακής, λίγο μετά την άφιξη στο κοιμητήριο Σάντα Ιφιχένια της αυτοκινητοπομπής που μετέφερε την τέφρα του κομαντάντε, ο οποίος κυβέρνησε το νησί αυτό της Καραϊβικής για περίπου μισό αιώνα.
Την ίδια ώρα στην πρωτεύουσα της Κούβας, την Αβάνα, έπεσαν 21 κανονιοβολισμοί.
Χιλιάδες Κουβανοί στους δρόμους του Σαντιάγο για το τελευταίο αντίο στον κομαντάντε (φωτ.: EPA / Alejandro Ernesto)
Εμφανώς συγκινημένος ο ηγέτης της Κούβας Ραούλ Κάστρο έδωσε όρκο μπροστά στο λείψανο του αδερφού του. «Μπροστά στο λείψανο του Φιντέλ […] στην ηρωική πόλη του Σαντιάγο, ορκιζόμαστε να υπερασπιστούμε την πατρίδα και τον σοσιαλισμό», είπε ο Ραούλ Κάστρο μπροστά σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που συγκεντρώθηκαν για το τελευταίο αντίο φωνάζοντας «είμαι ο Φιντέλ».
Παράλληλα, ανακοίνωσε πως σύμφωνα με την επιθυμία του Φιντέλ θα καταθέσει στην Εθνοσυνέλευση ένα σχέδιο νόμου για να αποτραπεί οποιαδήποτε εκδήλωση προσωπολατρίας.
Στην Πλατεία της Επανάστασης του Σαντιάγο αποδίδεται φόρος τιμής στον Φιντέλ (φωτ.: EPA / Orlando Barria)
Ο Φιντέλ επέμενε ότι μετά τον θάνατό του «το όνομά του κι η μορφή του να μην χρησιμοποιηθούν ποτέ στις ονομασίες θεσμών, τοποθεσιών, πάρκων, λεωφόρων, δρόμων ή άλλων δημόσιων τόπων, και να μην ανεγερθούν ποτέ γι’ αυτόν μνημεία, ανδριάντες, αγάλματα και άλλα τέτοια παρόμοια», είπε ο Ραούλ Κάστρο.
Το πλήθος φώναζε «Ραούλ, ο λαός είναι μαζί σου», υπό τα βλέμματα λιγοστών αρχηγών κρατών-συμμάχων της νήσου, όπως ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο, ο πρόεδρος της Βολιβίας Εβο Μοράλες, ο πρόεδρος του Κονγκό Ντενί Σασού Νγκεσό, και ορισμένων πολιτικών όπως ο Λούλα ντα Σίλβα και η Ντίλμα Ρουσέφ, πρώην προέδρων της Βραζιλίας.
Ανάμεσα στους προσκεκλημένους ήταν επίσης ο θρύλος του ποδοσφαίρου Ντιέγκο Μαραντόνα.
Η αυτοκινητοπομπή με την τέφρα του Φιντέλ Κάστρο έφθασε το μεσημέρι του Σαββάτου στο Σαντιάγο, στους πρόποδες της οροσειράς Σιέρα Μαέστρα, εκεί όπου ο Φιντέλ και οι άνδρες του άρχισαν τον ανταρτοπόλεμο εναντίον της δικτατορίας του Φουλχένσιο Μπατίστα, που οδήγησε τελικά στην ανατροπή του το 1959.