Τα συμπεράσματα του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου Ποντιακών Ερευνών

«Ο στόχος του Συνεδρίου, όπως δηλωνόταν στην πρόσκληση ενδιαφέροντος, αποδείχθηκε φιλόδοξος· βοήθησε, ωστόσο, να αναδειχθούν κάποιοι από τους προβληματισμούς μας», ανέφερε η επικεφαλής της επιστημονικής επιτροπής του 3ου Διεθνούς Συνεδρίου Ποντιακών Ερευνών με θέμα «Ο Πόντος στην ύστερη Οθωμανική Αυτοκρατορία (1774-1908) – Κοινωνία και Οικονομία», που έγινε το προηγούμενο τριήμερο στη Θεσσαλονίκη. Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα, η Άρτεμις-Νίκη Ξανθοπούλου-Κυριακού πρόσθεσε ότι το «ο δρόμος είναι μακρύς, αν σκεφθούμε πόσο λίγα γνωρίζουμε για τη συμβίωση, τις οικονομικοκοινωνικές σχέσεις και επαφές, για την καθημερινότητα των ανθρώπων πέρα από τις ποικίλες διαχωριστικές γραμμές της γλώσσας, της θρησκείας, της εθνικότητας».

«Το Συνέδριο βοήθησε να αναδειχθούν σημαντικά ιστορικά θέματα, όπως η αναζήτηση νέων εμπορικών δρόμων και η διαμόρφωση συνθηκών κατάλληλων για τις εμπορικές ανταλλαγές».

Αναδείχτηκαν επίσης οι αλλαγές στη σύνθεση του πληθυσμού στα υπό διαμόρφωση αστικά κέντρα κυρίως του παράλιου Πόντου, η πολιτισμική έκφραση των Ποντίων, η διευκόλυνση της ιεραποστολικής δράσης της καθολικής και της προτεσταντικής εκκλησίας, η καθυστερημένη αναγνώριση των κρυπτοχριστιανικών Σταυριτών και η διαδικασία ενίσχυσης της εθνικής συνείδησης των γεωργιανικής καταγωγής μουσουλμάνων της Ατζαρίας.

Η Άρτεμις-Νίκη Ξανθοπούλου-Κυριακού συνόψισε τα συμπεράσματα του Συνεδρίου

Φωτίστηκαν επίσης οι πολύ σημαντικές για τη ζωή των οικισμών του Πόντου πληθυσμιακές ανακατατάξεις, ένα είδος ανταλλαγής πληθυσμών απότοκο της διαδικασίας καθόδου των Ρώσων στον Καύκασο. Ακόμα, η δημογραφική εικόνα της περιοχής, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί στις αρχές του 20ού αιώνα. Αναδείχθηκε, τέλος, ο προβληματισμός για την αξιοπιστία των στατιστικών. 

Η Άρτεμις-Νίκη Ξανθοπούλου-Κυριακού ευχαρίστησε ειδικά τον Ακίτσου Μαγιουζούμι που με την εισήγησή του «μας θύμισε ότι ο Πόντος είναι η θάλασσα, στην περίπτωσή μας ο Εύξεινος Πόντος, και πόσο επηρέασε την οθωμανική εξουσία η σταδιακή αλλαγή του καθεστώτος στις περιοχές που ελέγχονταν από αυτήν».

Μεγάλη η προσέλευση στο Συνέδριο, κυρίως νέων ανθρώπων 

Με την ανακοίνωση των συμπερασμάτων την Κυριακή 20 Νοεμβρίου ολοκληρώθηκε το τριήμερο Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε στο χώρο του κτιρίου ΕΚΕΔΑ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Πλήθος κόσμου, στη συντριπτική τους πλειοψηφία νέοι, παραβρέθηκε και άκουσε με προσοχή τους 19 διακεκριμένους ομιλητές επιστήμονες από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Τουρκία, τη Γεωργία και την Ιαπωνία.

Το συνέδριο διοργανώθηκε από τα τμήματα Ιστορίας-Αρχαιολογίας και Θεολογίας του ΑΠΘ και το Ερευνητικό Κέντρο του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα. Πραγματοποιήθηκε με τη χορηγία του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος Ιβάν Σαββίδη. Χορηγός επικοινωνίας ήταν το pontos-news.gr.

Κείμενο, φωτογραφίες: Ρωμανός Κοντογιαννίδης