Τη μνήμη του τελευταίου αυτοκράτορα της Τραπεζούντας Δαυίδ Κομνηνού, καθώς και των παιδιών του Βασιλείου, Γεωργίου και Μανουήλ, και του ανιψιού του και διαδόχου στο θρόνο Αλέξιου Ε΄, που μαρτύρησαν στα χέρια των Οθωμανών την 1η Νοεμβρίου 1463, τιμά σήμερα η Εκκλησία. Η αγιοκατάταξη των νέων αγίων αποφασίστηκε από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου το 2013, ύστερα από πρόταση του μητροπολίτη Δράμας Παύλου.
Ο Δαυίδ ο Μέγας Κομνηνός μαζί με την οικογένειά του εκτοπίστηκαν στην Αδριανούπολη μετά την παράδοση της Τραπεζούντας στον Μωάμεθ τον Πορθητή, το 1461, όταν έγινε ξεκάθαρο ότι η πόλη δεν είχε καμία δυνατότητα αντίστασης και σωτηρίας.
Δύο χρόνια μετά σφαγιάστηκε.
Πηγές μαρτυρούν ότι ο Δαυίδ Κομνηνός δεν είχε περιθώρια αντίδρασης, ενώ προδόθηκε από τον σύμβουλό του Γεώργιο Αμιρούτζη που του συνέστησε να παραδώσει την Τραπεζούντα.
Ο Σάββας Ιωαννίδης στο έργο του Ιστορία και στατιστική της Τραπεζούντος γράφει: «Και ο Ελληνισμός, προς τιμήν του, έχει να επιδείξει δυο αυτοκράτορες, έναν να πεθαίνει με γενναιότητα πολεμώντας για την πατρίδα, τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, και έναν να μαρτυρεί για την πίστη του. Δηλαδή τον τελευταίο αυτοκράτορα της Τραπεζούντας Δαβίδ, τον Μεγάλο Κομνηνό».1
«Τραγικός ήρως ο Δαβίδ, διά του θανάτου σφραγίζει την ιστορίαν των Μεγάλων Κομνηνών. Η μοίρα δεν ηθέλησε να χορηγήση εις αυτόν τον θάνατον ενός πολεμιστού, αλλά ώρισεν εις αυτόν το τέλος ενός μάρτυρος: “ξίφει τελειούται”», έγραψε ο Πόντιος επιστήμονας Οδυσσέας Λαμψίδης.2
_____
1. Σάββας Ιωαννίδης, Ιστορία και στατιστική της Τραπεζούντος, Θεσσαλονίκη 1988, σ. 95 (Α΄ έκδ.: Κωνσταντινούπολις 1870).
2. Αρχείον Πόντου, Αθήναι 1961, τόμ. 24, σ. 28.
