Σάλος ξέσπασε με τη δήλωση του Αυστραλού καλαθοσφαιριστή [και παρουσιαστή αθλητικής εκπομπής στο Channel 7] Andrew Gaze κατά τη διάρκεια της Τελετής Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας. Διαβάζοντας ένα έτοιμο κείμενο, ταύτισε τα Σκόπια με την αρχαία Μακεδονία. Ζήτησε αμέσως συγνώμη, αλλά θα ήταν καλύτερα να μην το είχε κάνει.
Ο τηλεοπτικός σταθμός 7 επίσης διόρθωσε το λάθος του τις επόμενες ημέρες, αναφέροντας τα Σκόπια σαν «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας» τις λιγοστές φορές που παρουσιάζονταν οι αθλητές της χώρας αυτής.
Ο Gaze γεννήθηκε στη Μελβούρνη το 1965. Καλό θα κάνει πριν αναφερθεί ξανά στο όνομα και στην ταυτότητα της Μακεδονίας, να μάθει για τη γενέτειρά του και για τη γύρω περιοχή.
Ο πρώην καλαθοσφαιριστής και νυν τηλεοπτικός παρουσιαστής Άντριου Γκέιζ
Η Μελβούρνη ιδρύθηκε το 1835 στις όχθες του κόλπου ο οποίος φέρει το όνομα του αρχαίου βασιλιά της Μακεδονίας (Port Philip Bay). Τον επόμενο χρόνο, ο κύριος χαρτογράφος (Surveyor General) της αποικίας της Νέας Νοτίου Ουαλίας, αντισυνταγματάρχης Sir Thomas Livingstone Mitchell, πραγματοποίησε εκστρατεία χαρτογράφησης της Βικτωρίας και της νότιας Νέας Νοτίου Ουαλίας.
Στάθηκε ο πρώτος Ευρωπαίος που έφθασε στην κορυφή ενός βουνού (746 μ. υψόμετρο) 125 χλμ. βορειοδυτικά της Μελβούρνης στις 28 Σεπτεμβρίου 1836. Το ονόμασε Όρος Αλέξανδρος (Mount Alexander), προς τιμήν του αρχαίου βασιλέως της Μακεδονίας.
Στο ημερολόγιό του στις 30 Σεπτεμβρίου 1836 ο Mitchell έγραψε για ένα βουνό με υψόμετρο 1.000 μ. βορειοδυτικά της Μελβούρνης, το οποίο ονόμασε Όρος Μακεδών (Mount Macedon).
Επειδή από την κορυφή έβλεπε τα νερά του κόλπου, «το βουνό στο οποίο στεκόμουν έγινε σημαντικό σημείο στη χαρτογράφησή μου, του έδωσα την ονομασία Όρος Μακεδών, σχετίζοντάς το με τον Κόλπο του Φιλίππου» (…the mountain on which I stood became an important point in my survey, and I gave it the name of Mount Macedon, with reference to that of Port Phillip.)
Σε μικρή απόσταση ρέει ένας ποταμός τον οποίο, στις 5 Οκτωβρίου, ονόμασε ο Mitchell για την ερωμένη του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τη Λάρισα, την Καμπάστη (Campaspe River).
Τι όμως σήμαιναν τα ονόματα της «Μακεδονίας» και των βασιλέων της για τον Mitchell και για τους γραμματισμένους της αποικιακής αυστραλιανής κοινωνίας; Ο Τύπος της εποχής μάς δίνει κάποια στοιχεία.
Απόκομμα από την εφημερίδα του Σίδνεϊ The Australian
Η εφημερίδα του Σίδνεϊ The Australian στις 28 Απριλίου 1825 (σ. 4) δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Ο Πληθυσμός της Ελλάδος» («Population of Greece»). Μαζί με τη Βοιωτία, την Αιτωλία, τον Μοριά και την Αττική, καταγράφει τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη Μακεδονία.
Αξιοσημείωτο το γεγονός ότι το 1825 δεν υπήρχε ελλαδικό κράτος! Ο ελληνισμός βρισκόταν ακόμα στην καρδιά της Επανάστασης.
Κι όμως, ο Τύπος της Αυστραλίας ταυτίζει τις γεωγραφικές αυτές περιοχές με τον ελληνισμό. Σημειωτέων: πρόκειται για μόλις τη δεύτερη αναφορά στη Μακεδονία στην ιστορία του αυστραλιανού Τύπου.
Η εφημερίδα The Sydney Gazette and New South Wales Advertiser (Σάββατο 27 Απριλίου 1839, σ. 2), κατέγραψε κάποιες δωρεές στη Σχολή Τεχνών των Μηχανικών (The Mechanics’ School of Arts). Η Σχολή λειτουργεί από το 1833 σαν ανοικτό πανεπιστήμιο με την αρχαιότερη βιβλιοθήκη από την οποία μπορεί κανείς να δανειστεί βιβλία και άλλα σε ολόκληρη την Αυστραλία.
Βικτωρία 1852, το όρος Αλέξανδρος
Ανάμεσα σε βιβλία, περιοδικά και έργα τέχνης, το άρθρο αναφέρει μια συλλογή ελληνικών νομισμάτων: «1) Αθηναϊκό τετράδραχμο. 2) Νόμισμα του Φιλίππου Α΄ της Μακεδονίας. 3) Τετραχόλιο της Ρόδου. 4) Δραχμή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. 5) Δίδραχμο της Θάσου (νησί του Αιγαίου Πελάγους). 6) Τετράδραχμο των Φιλίππων, Μητρόπολη της Επαρχίας της Μακεδονίας».
Όπως και με το αυστραλιανό Πρόγραμμα Διδακτέας Ύλης της Αρχαίας Ιστορίας (Ancient History Syllabus), η Σχολή Τεχνών βλέπει τη Μακεδονία ως τμήμα του ελληνισμού.
Χάρτης της Βικτωρίας: Το όρος Αλέξανδρος
Αυτά τα στιγμιότυπα τα παρουσιάζω να μάθουν οι δημοσιογράφοι, πολιτικοί και άλλοι από τους δικούς τους προγόνους. Για να αναγνωρίσουν οι αυστραλογεννημένοι Έλληνες κάποια στοιχεία της ιστορίας τους διά μέσω αυστραλιανών πηγών.
Ο κ. Gaze έκανε λάθος, για το οποίο ζήτησε συγνώμη. Αυτό το λάθος μάς δείχνει έναν τρόπο να προστατεύσουμε την ιστορία και τη κληρονομιά της Μακεδονίας μας: παρουσιάζοντας αυστραλιανές πηγές για την ελληνική ταυτότητα της χώρας του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου.
Παναγιώτης Διαμάντης
- Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Ο Κόσμος του Σίδνεϊ.
