Το ημερολόγιο γράφει 8 Σεπτεμβρίου 1922, και η Ιστορία αρχίζει να γεμίζει με πόνο, ουρλιαχτό και τη Σμύρνη στις φλόγες. Στην προκυμαία εξαθλιωμένοι Έλληνες και Αρμένιοι ψάχνουν απεγνωσμένα τη σωτηρία δια θαλάσσης· έχοντας πάνω τους ό,τι μπόρεσαν να περισώσουν αναζητούν τρόπο να φύγουν από την καιόμενη Σμύρνη.
Μία από τις λιγότερο γνωστές ιστορίες της Μικρασιατικής Καταστροφής έχει… πρωταγωνιστές έναν Ιάπωνα καπετάνιο (που ακόμα και σήμερα το όνομά του παραμένει άγνωστο), και το πλήρωμά του.
Το εμπορικό πλοίο φορτωμένο με πανάκριβο μετάξι και δαντέλες αξίας χιλιάδων δολαρίων είχε προσεγγίσει το λιμάνι της Σμύρνης. Όσοι είναι απάνω, συγκλονισμένοι από την εικόνα της τραγωδίας, παίρνουν χωρίς δεύτερη σκέψη μια γενναία απόφαση: αδειάζουν τα αμπάρια από το πολύτιμο εμπόρευμα και το πετούν στη θάλασσα.
Δημοσίευμα της εφημερίδας «Εμπρός»
Το συγκεκριμένο περιστατικό διασώθηκε χάρη και στο τηλεγράφημα που έστειλε ο Τζορτζ Χόρτον, Αμερικανός πρόξενος στη Σμύρνη, προς το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ. Το τηλεγράφημα με ημερομηνία 18 Σεπτεμβρίου 1922 γράφει τα εξής: «Ένα γιαπωνέζικο πλοίο πήρε μερικούς πρόσφυγες, και άκουσα πως πέταξε το φορτίο του για τον σκοπό αυτό. Επιβάτες του πλοίου μιλούν για τη συγκινητικά ευγενική συμπεριφορά του ιαπωνικού πληρώματος».
Το βασιλικό διάταγμα που απαγορεύει τη μεταφορά στην Ελλάδα όσων δεν έχουν διαβατήριο
Σχεδόν ένα μήνα μετά, στις 15 Οκτωβρίου, η εφημερίδα Atlanta Journal-Constitution γράφει: «Αντίθετα με τις ενέργειες κάθε άλλου πλοίου στη Σμύρνη, αυτό (δηλαδή το γιαπωνέζικο πλοίο) πήρε κάθε πρόσφυγα για τον οποίο θα μπορούσε να βρει χώρο πάνω στο σκάφος. Υπήρχε κι ένα φορτηγό πλοίο στο λιμάνι το οποίο έριξε όλο το φορτίο στη θάλασσα, πήρε τους υπόλοιπους πρόσφυγες και τους μετέφερε στον Πειραιά».
Στιγμιότυπο από την επίσκεψη πρέσβη της Ιαπωνίας σε ένα από τα μουσεία της Εστίας Νέας Σμύρνης
(φωτ.: Εστία Νέας Σμύρνης)
Φέτος, 94 χρόνια μετά την καταστροφή της Σμύρνης, η Εστία Νέας Σμύρνης τίμησε τον Ιάπωνα καπετάνιο και το πλήρωμά του στο πρόσωπο του πρέσβη της Ιαπωνίας στην Ελλάδα, Μασούο Νισιμπαγιάσι. Σε μια ιδιαίτερα συγκινητική εκδήλωση, και αφού προηγήθηκε ξενάγηση στο Βυζαντινό Μουσείο της Εστίας, ο πρόεδρος και το ΔΣ του σωματείου επέδωσαν πλακέτα εκφράζοντας ένα μεγάλο ευχαριστώ «για τη βοήθεια που προσέφεραν στους κινδυνεύοντες με αφανισμό Μικρασιάτες προγόνους μας».